1. Tính kiên trì
Nghiên cứu của tiến sĩ Michele Borba - nhà tâm lý học giáo dục nổi tiếng quốc tế, tác giả sách dạy trẻ bán chạy nhất thế giới - nhận thấy sự kiên trì là kỹ năng mềm số 1 tạo nên những đứa trẻ thành công cao.
Những đứa trẻ có lòng kiên trì sẽ không bỏ cuộc khi đối mặt với thất bại. Chúng tin rằng nỗ lực của bản thân sẽ được đền đáp. Vì vậy, trẻ luôn có động lực để làm việc chăm chỉ và hoàn thành những gì chúng bắt đầu, bất chấp mọi rào cản nảy sinh.
Bạn có thể dạy bé cách chờ đợi thông qua những hoạt động đơn giản hàng ngày. Ví dụ như đợi thang máy, xếp hàng mua đồ, chờ tới lượt mình chơi đu quay hay cầu trượt.
Nếu con bạn muốn từ bỏ một bài tập, hãy đặt đồng hồ lên bàn và cài đặt chuông trong một khoảng thời gian thích hợp, phù hợp với mức độ chú ý của bé. Bạn đề nghị con làm bài cho đến khi chuông reo, sau đó con có thể nghỉ ngơi. Hãy khích lệ khi con làm xong bài trước khi chuông reo, để con thấy mình đạt được thành công. Dần dần, con sẽ tập trung và kiên nhẫn hơn.
Nhà tâm lý học Stanford Carol Dweck phát hiện rằng khi những đứa trẻ được khen ngợi "Con thông minh quá", chúng sẽ ít có khả năng kiên trì hơn. Nhưng khi được khen vì con đã nỗ lực, ví dụ: "Con đã làm việc rất chăm chỉ! Làm tốt lắm", trẻ có động lực hơn và làm việc chăm chỉ hơn. Để con kiên trì, hãy khen ngợi nỗ lực của con, không phải khen điểm số của chúng.
Những đứa trẻ có lòng kiên trì sẽ không bỏ cuộc khi đối mặt với thất bại. Ảnh minh họa
2. Tự lập
Khảo sát của Đại học Harvard với 1.000 doanh nhân thành đạt ở độ tuổi 24-25 cho thấy 85% trong số đó đều tự lập khi còn rất nhỏ. Các nhà phân tích nhận định những người thành công đều có tính cách độc lập và biết cách nắm bắt tình hình chuẩn xác, nhanh nhạy.
Trong giao tiếp xã hội, làm việc và đưa ra quyết định, những người tự lập cũng có cách xử lý tốt hơn. Nhiều đứa trẻ bắt đầu có ý thức tự giác khi mới lên 2 tuổi. Chúng không thích để bố mẹ can thiệp vào việc cá nhân và luôn muốn tự hoàn thành nhiệm vụ.
3. Thích đọc sách
Bai Yansong (Trung Quốc) là một người đặc biệt thích đọc sách. Ngay từ khi còn nhỏ, anh đã bị ám ảnh bởi đủ loại sách, dù là sách cho người lớn, sách thiếu nhi hay nhiều cuốn sách lạ, anh đều đọc chúng một cách thích thú.
Người mẹ đưa cho Bai Yansong hai thẻ đọc sách để anh có thể mượn sách bất cứ khi nào. Bai Yansong nói rằng những cuốn sách đó đã gieo nhiều "hạt giống" để cuộc sống của anh có thể đâm rễ và nở hoa, cho phép anh lớn lên tử tế.
Dưới ảnh hưởng của Bai Yansong, con trai anh cũng thích đọc sách. Đọc sách không chỉ mở ra một cửa sổ và dẫn chúng ta đến một thế giới rộng lớn hơn, mà còn gõ cửa nhiều cánh cửa, cho phép chúng ta giao tiếp với các nhà hiền triết cổ đại và hiện đại, đồng thời cải thiện tư duy và khuôn mẫu của chúng ta.
Hai đứa trẻ, một đứa chơi game với điện thoại di động cả ngày, đứa còn lại đọc sách mỗi ngày, tương lai của chúng sẽ ra sao? Hẳn mọi người đều đồng ý rằng đứa trẻ thích đọc sách có một cuộc sống phong phú hơn, ngày càng rộng mở hơn.
Đứa trẻ thích đọc sách có một cuộc sống phong phú hơn, ngày càng rộng mở hơn. Ảnh minh họa
4. Khả năng phục hồi sau nghịch cảnh
Những nhà giáo dục hiện đại đang cho rằng tính kiên cường hoặc khả năng hồi phục sau nghịch cảnh rất quan trọng với một đứa trẻ. Nó là một yếu tố dự báo tương lai chính xác hơn điểm tốt nghiệp trung học, giải cao trong các kỳ thi, bảng thành tích hay cơ thể khỏe mạnh.
Tại Mỹ, tác giả Paul Tough của cuốn sách "Bí quyết để thành công ở trường cho học sinh" nói rõ tính gan góc là một yếu tố quan trọng mà một đứa trẻ cần để thành công chứ không phải chỉ số thông minh. Gần đây hơn, nhà giáo và tác giả Jessica Lahey lập luận rằng chúng ta cần để cho những đứa trẻ thất bại, một phần để chúng tự xây dựng được khả năng phục hồi hoặc học được kỹ năng đối phó.
Một trong những cách tốt nhất và đơn giản nhất để phát triển AQ là khuyến khích con chơi thể thao. Những hoạt động này mang tính cạnh tranh cao và thể thao có thể dạy cho con rất nhiều bài học cuộc sống. Thể thao cho phép con trải nghiệm các tình huống chiến thắng, thất bại và đứng lên từ thất bại.
Khi trẻ vấp ngã, bố mẹ khoan chạy đến ngay bên trẻ và đỡ trẻ dậy. Hãy giữ khoảng cách đủ để thấy trẻ an toàn, dùng lời nói động viên trẻ tự đứng lên hoặc bố mẹ có thể đến gần để quan sát trẻ đứng lên và động viên: "Không sao đâu con ạ, con tự mình đứng lên nhé!".
Bố mẹ cần cho trẻ trải qua một số tình huống khó khăn. Ví dụ, con đã quên làm bài tập ở trường và ngày nộp bài đã hết. Nếu trẻ đủ lớn để tự mình trao đổi với thầy cô, trẻ nên trực tiếp nói lời xin lỗi với thầy cô.
Khi trẻ gặp một tình huống bất như ý, thay vì tập trung vào điều mất mát, hãy khuyến khích con nhìn vào khía cạnh tươi sáng, những điều tốt đẹp đằng sau, những bài học thông qua thất bại. Đồng thời hướng trẻ tập trung vào giải pháp thay vì tập trung vào vấn đề, chỉ khiến mọi thứ ngày càng xấu đi.
Cùng con thực hành lòng biết ơn, ghi ra 3 đến 5 điều nhỏ mà con biết ơn mỗi ngày là cách khuyến khích trẻ sống trong trạng thái "đủ đầy".
Điều quan trọng nữa là bố mẹ phải đưa ra những gợi ý thay vì đưa ra giải pháp ngay lập tức hoặc thay con giải quyết vấn đề của con. Đứa trẻ sẽ có thể suy nghĩ và chọn một trong những gợi ý của bạn, và hành động theo nó. Khi lớn hơn, trẻ sẽ có thể nghĩ ra nhiều giải pháp cho một vấn đề nhất định và chọn cách tốt nhất cho mình.
5. Không bị cảm xúc chi phối
Trước 6 tuổi, trẻ dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc của bản thân và người khác. Người lớn đôi khi cũng bị cảm xúc chi phối và dễ bối rối khi gặp khó khăn. Tuy nhiên, có nhiều đứa trẻ luôn có mục tiêu rõ ràng, biết buông bỏ cảm xúc và giải quyết mọi chuyện một cách lý trí.
Nhìn chung, những người thành công rất lý trí trong công việc, họ sẽ không để cảm xúc ảnh hưởng đến khả năng phán đoán và xử lý vấn đề.
Có nhiều đứa trẻ luôn có mục tiêu rõ ràng, biết buông bỏ cảm xúc và giải quyết mọi chuyện một cách lý trí. Ảnh minh họa
6. Duy trì được một trái tim khám phá và tò mò
Là nhà khoa học và nhà Vật lý vĩ đại nhất của thế kỷ 20, Einstein đã nói: "Tôi không phải là một thiên tài. Lý do tại sao tôi có thể đóng góp một chút là bởi vì tôi luôn duy trì một sự tò mò mạnh mẽ về thế giới". Lên 4 tuổi, Einstein không thích tán gẫu với bạn bè đồng trang lứa mà chỉ thích trốn vào một nơi yên tĩnh và ngồi thiền. Những chi tiết bị người khác bỏ qua đó lại trở thành đối tượng quan sát của cậu, kích hoạt suy nghĩ "100.000 câu hỏi tại sao" trong cái đầu nhỏ bé.
Khi mới 5 tuổi, Einstein đã có thể xây dựng một tòa nhà thu nhỏ từ những khối gỗ bỏ đi. Các khối gỗ liên kết chặt chẽ với nhau và lực phân bố đều. Nó tuân theo các nguyên tắc hình học và cơ học, trông không khác gì tòa nhà thực tế.
Một lần, người cha đưa cho Einstein một chiếc la bàn, và ông nhận thấy rằng kim từ tính luôn chỉ về hướng Bắc, vì vậy ông đã hỏi cha mình nguyên lý đằng sau nó. Trái đất có lực từ, chính lực từ sẽ hướng cho kim nam châm quay về phương Bắc. Nhưng từ tính ở đâu? Rõ ràng là bạn không thể nhìn thấy hoặc chạm vào, nó hoạt động như thế nào? Cha ông không thể trả lời, Einstein đã tự tìm ra đáp án, ông thề sẽ giải quyết vấn đề trước khi bỏ cuộc.
Được thúc đẩy bởi sự tò mò, Einstein tiếp tục tìm kiếm kiến thức và khám phá, điều này dẫn đến hàng loạt thành tựu sau này.
Giáo sư James Morris, người đoạt giải Nobel Kinh tế đã chỉ ra: "Đối với thanh thiếu niên, duy trì một trái tim khám phá và tò mò là điều rất cần thiết để thành công". Cha mẹ hướng dẫn trẻ cố gắng nhiều hơn, cho phép trẻ mắc lỗi và giải đáp tử tế với mọi câu hỏi của trẻ, khuyến khích trẻ tìm ra câu trả lời, điều này có thể kích thích sự tò mò của con mình.
Sự tò mò không đảm bảo trẻ có thể đi nhanh như thế nào, nhưng chắc chắn có thể khiến trẻ tiến xa hơn. Một đứa trẻ tò mò có thể quan sát những thay đổi tinh tế, chủ động giải quyết vấn đề và luôn duy trì tầm nhìn rộng mở.
