Xã hội phát triển kéo theo nhiều hệ lụy, ngày càng có nhiều trẻ em mắc chứng dậy thì sớm do cách sinh hoạt, ăn uống và chịu ảnh hưởng môi trường sống hàng ngày. Nhiều phụ huynh lo lắng cho tình trạng sức khỏe của con cái họ, chỉ đến khi có biểu hiện, đi khám thì con đã dậy thì sớm phát triển hơn tuổi thật của chính mình. Chính vì thế, việc sát sao sức khỏe, sự phát triển của con cái trong hành trình nuôi con là việc lâu dài, bền vững, bố mẹ nên để tâm lưu ý thường xuyên, tránh trường hợp đến khi phát hiện, can thiệp muộn sẽ ảnh hưởng không ít đến sức khỏe của trẻ.
Mới đây, trên Sohu đăng tải trường hợp một bé gái có tên Hữu Hữu mới 6 tuổi, ở Tuyền Châu, Phúc Kiến, Trung Quốc, được mẹ phát hiện mắc chứng dậy thì sớm khi bé kêu đau vùng ngực. Theo lời kể của mẹ bé, con gái mới 6 tuổi, cơ thể phổng phao hơn các bạn cùng trang lứa, trong một lần tắm cho con, chị phát hiện vùng ngực của con gái đã nhú lên, có nhân cứng hơn bình thường, khi ấn vào bé kêu đau. Lo lắng con gái phát triển sớm, hôm sau người mẹ đã đưa con đến Phòng khám Nội tiết của Bệnh viện số 2 của Đại học Y Phúc Kiến để khám bệnh.
Hữu Hữu được mẹ đưa đi khám bệnh
Tại đây, bác sĩ đã đo chiều cao cân nặng của Hữu Hữu, cô bé cao 110cm và nặng 27kg, thể hình mũm mĩm. Sau khi siêu âm, bác sĩ thấy sự phát triển của các mô tuyến vú, cũng như kích thước tử cung và buồng trứng tăng lên, lộ rõ các nang nhỏ. "Ngực, tử cung và buồng trứng của em bé đều đang phát triển, đây là biểu hiện của chứng dậy thì sớm. Chúng tôi cũng làm thêm xét nghiệm tuổi xương cho cháu, tương ứng với 8 tuổi, tức là sớm hơn 2 năm so với tuổi thật của cháu", bác sĩ nói.
Bác sĩ giải thích rằng, chiều cao tiêu chuẩn của các bé gái là 116cm khi 6 tuổi và 128cm khi 8 tuổi. Như vậy, Hữu Hữu đang thấp hơn chiều cao trung bình. Dựa trên tính toán chiều cao của bố mẹ, thì chiều cao đạt được ở tương lai của cô bé sẽ khoảng 160cm. Tuy nhiên hiện tại, tuổi xương đã bị già hơn 2 năm nên chiều cao dự đoán ở tuổi trưởng thành có thể thấp hơn nhiều so với mục tiêu 160cm, thậm chí cô bé không thể đạt 150cm. Cuối cùng, bác sĩ kết luận Hữu Hữu đang dậy thì sớm cần can thiệp để đưa cơ thể con về trạng thái bình thường.
Dậy thì sớm gây ảnh hưởng đến chiều cao tương lai, tâm sinh lý của trẻ
Với điều kiện bình thường, các bé gái thường dậy thì từ trong độ tuổi từ 9 đến 12 tuổi, các bé trai từ 10 đến 12 tuổi. Nếu các bé gái phát triển ngực trước 8 tuổi, có kinh nguyệt trước 10 tuổi, các bé trai phát triển các đặc điểm sinh dục thứ cấp và phì đại tinh hoàn trước 9 tuổi thì có thể được kết luận là dậy thì sớm.
Nghe đến đây, mẹ của Hữu Hữu hoang mang tột độ, không hiểu rõ nguyên nhân đến từ đâu. Qua lời kể của cô, bác sĩ đã chỉ ra rất nhiều nguyên nhân, quan trọng nhất là từ thức ăn, nước uống mà Hữu Hữu nạp vào người hàng ngày.
Do Hữu Hữu mắc bệnh về dạ dày nên bà nội hay hầm nhân sâm Hàn Quốc để bồi bổ hàng ngày, chưa kể người lớn còn cho Hữu Hữu uống cả sữa ong chúa, đông trùng hạ thảo, tăng sức đề kháng, ăn yến sào chưng... Hữu Hữu cực kỳ thích ăn đồ chiên rán và những loại trái cây nhiều calo như sầu riêng, mít, dứa... khiến bé dễ tăng cân, béo phì dẫn đến dậy thì sớm.
Vì dậy thì sớm sẽ ảnh hưởng đến tâm lý, sinh lý và chiều cao suốt đời của Hữu Hữu nên sau khi bàn bạc với phụ huynh, bác sĩ sẽ can thiệp và điều trị sự phát triển của Hữu Hữu.
Theo nhiều nghiên cứu khoa học, có nhiều nguyên nhân gây dậy thì sớm ở trẻ em, bao gồm di truyền, môi trường, chế độ ăn uống và nhiều thói quen không tốt khác. Trong đó, yếu tố ăn uống tưởng chừng vô hại nhưng lại là yếu tố có ảnh hưởng nhiều nhất đến quá trình phát triển của cơ thể. Trong cuộc sống hiện đại, có rất nhiều loại thực phẩm liên quan đến dậy thì sớm, vì vậy cha mẹ có thể lưu ý kỹ càng, tránh cho con ăn ít hoặc không ăn những thực phẩm này khi chưa đủ tuổi.
1. Dược liệu bồi bổ sức khỏe quý hiếm
Nên tránh cho trẻ ăn hoặc không sử dụng lâu dài những dược phẩm, thực phẩm bồi bổ sức khỏe như sò huyết, nghêu tuyết, đông trùng hạ thảo, nhân sâm, tổ yến... vì những loại này chứa nhiều gonadotropin (một loại hormon điều hòa tuyến sinh dục), sẽ vô tình khiến cơ quan sinh dục của trẻ phát triển sớm.
2. Thực phẩm chức năng, bổ dưỡng sức khỏe
Cha mẹ hãy cẩn thận với một số sản phẩm sức khỏe được quảng cáo là có công dụng giúp "tăng cường miễn dịch, tăng sức đề kháng", "phát triển xương, tăng chiều cao"... Một số phụ huynh có thói quen tự ý cho trẻ sử dụng các loại thực phẩm chức năng, vitamin tổng hợp, bổ sung thừa sắt, hay lạm dụng các thực phẩm quá nhiều chất dinh dưỡng như thuốc bắc, canh gà thuốc bắc, gà tần, tổ yến… nhất là khi trẻ ốm yếu, gầy còi. Nhiều thực phẩm bổ dưỡng này có thể khiến trẻ thay đổi nhiều trong quá trình bài tiết, mất cân bằng dưỡng chất, gây ra dậy thì sớm. Để trẻ phát triển khỏe mạnh, toàn diện, việc bổ sung đủ chất dinh dưỡng là điều vô cùng cần thiết và phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ dinh dưỡng.
Tránh xa nước ngọt vì có thể gây béo phì, mỡ máu, dậy thì sớm
3. Nước ngọt
Nước ngọt là một trong những thực phẩm có chứa hàm lượng đường lớn (fructose hấp thu nhanh), khi ăn vào cơ thể lập tức sẽ tạo ra mỡ dự trữ ở vùng bụng, đùi, bắp tay, và trong gan, tim… Chúng sẽ tác động lên não và cơ quan sinh dục gây dậy thì sớm ở trẻ. Nghiên cứu cho thấy trong thành phần của nước ngọt chứa nhiều glycemic – chất làm tăng sản sinh insulin và các hormone giới tính bên trong cơ thể, khiến trẻ dậy thì sớm.
4. Đồ ăn vặt
Đa số trẻ em đều có sở thích ăn vặt, thích ăn các món bánh ngọt, bim bim, kẹo… được bày bán nhiều tại các cửa hàng gần trường. Các thực phẩm này có thể có nguồn gốc không rõ ràng, có chứa nhiều năng lượng, đường hấp thu nhanh, muối… làm cho tăng cân và béo phì, ảnh hưởng đến hormone, gây dậy thì sớm như chất tạo màu, chất tạo ngọt, chất bảo quản…
Đồ ăn vặt không hề được khuyến khích
5. Thịt vùng cổ gia cầm, nội tạng động vật
Thịt vùng cổ gia cầm như gà, ngan, ngỗng, vịt… là khu vực chứa nhiều thuốc tăng trọng. Do đó, khi trẻ ăn nhiều thịt ở các khu vực này, các chất kích thích này đi vào cơ thể của trẻ, từ đó, kích thích sự phát triển, gây dậy thì sớm ở trẻ.
Ngoài ra, các chuyên gia chia sẻ, việc ăn các món ăn được chế biến từ nội tạng động vật sẽ khiến trẻ tăng nguy cơ béo phì, tăng cân và mắc các bệnh lý như gan nhiễm mỡ, nhiễm mỡ máu… cũng như dậy thì sớm.
Cổ gia cầm là nơi chứa nhiều nhất hormon tăng trưởng
6. Rau củ trái mùa
Đa số các loại rau củ trái mùa đều chứa các chất độc hại tồn dư được sử dụng trong việc trồng trọt, chăm sóc và ép trái chín trái mùa. Vì vậy, khi trẻ ăn các loại rau củ này, nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ sẽ tăng cao hơn.
7. Mật ong
Mật ong thường được sử dụng giúp nữ giới có giọng nói thanh hơn, vai nhỏ hơn, da mịn màng và ngực phát triển… bởi thành phần chứa nhiều estrogen – hormone giới tính ở nữ. Bố mẹ không nên cho trẻ sử dụng quá nhiều mật ong, đặc biệt lạ bé gái vì điều này sẽ khiến trẻ có nguy cơ dậy thì sớm cao.
8. Thức ăn chiên rán nhiều dầu mỡ
Các món ăn chiên rán tuy có hương vị thơm ngon, kích thích vị giác của trẻ nhưng lại cung cấp nhiều năng lượng cho cơ thể, đồng thời khi nấu ở nhiệt độ cao, các thực phẩm này có thể bị biến đổi chất, tạo nên các chất gây hại cho sức khỏe của trẻ. Điều này khiến trẻ bị rối loạn chuyển hóa nội tiết, dậy thì sớm và có nguy cơ đối mặt với các bệnh lý nghiêm trọng khác.
Đồ chiên rán trẻ con rất thích nhưng không hề tốt
9. Các loại thịt cá công nghiệp
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp chăn nuôi động vật theo hình thức công nghiệp thường xuyên cho vật nuôi ăn các loại thức ăn đã được trộn thuốc tăng trọng, kích thích tăng trưởng nhằm tăng sản lượng, rút ngắn thời gian thu hoạch. Khi thành phẩm, các chất này vẫn còn tích tụ trong thịt và đều gây ảnh hưởng đến sức khỏe, làm rối loạn nội tiết, khiến trẻ dậy thì sớm khi ăn quá nhiều.
10. Các loại đồ đóng hộp
Thực phẩm đóng hộp thường sẽ chứa các chất bảo quản, chất tạo màu, chất tạo mùi… Các chất này có tác dụng tương tự như hormon giới tính, có thể gây dậy thì sớm ở trẻ.
