Theo nghiên cứu từ Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia vào năm 2022, tỷ lệ trẻ biếng ăn ở Việt Nam chiếm đến hơn 40% đưa biếng ăn ở trẻ trở thành một trong những mối quan tâm hàng đầu không chỉ nằm trong giới hạn gia đình mà còn là của toàn xã hội. Các phụ huynh lầm tưởng rằng việc bé không thích ăn một số món nhất định là dấu hiệu của trẻ biếng ăn. Thực chất, nếu như bé vẫn duy trì chế độ ăn bình thường đối với các thực phẩm khác thì đây là việc bé kén chọn chứ không phải biếng ăn.
Đi tìm nguyên nhân trẻ biếng ăn vì đâu?
Biếng ăn ở trẻ thường xuất phát từ 2 nguyên nhân chính, biếng ăn sinh lý và biếng ăn bệnh lý. Phụ huynh cần phân biệt rõ hai loại biếng ăn này để không rơi vào thế bị động khi đối mặt với tình trạng biếng ăn của con.
Phân biệt biếng ăn sinh lý và biếng ăn bệnh lý để có giải pháp phù hợp cho con
Biếng ăn sinh lý xảy ra trước những cột mốc phát triển quan trọng của bé
Trường hợp mẹ khi mang thai thiếu các vi chất như canxi, sắt, kẽm, vitamin… khiến em bé chào đời bị thiếu chất và suy dinh dưỡng thì được gọi là biếng ăn sinh lý. Biếng ăn sinh lý còn là những thay đổi sinh lý diễn ra trước các cột mốc phát triển quan trọng của bé. Ví dụ như biết lật, biết ngồi, biết đi, biết nói… Những thời điểm đáng chú ý là 3 - 4 tháng, 9 - 12 tháng, 16 - 18 tháng, trẻ sẽ dễ mắc biếng ăn sinh lý hơn những thời điểm còn lại.
Biếng ăn bệnh lý, với nhiều hệ lụy cho sức khỏe của bé
Biếng ăn bệnh lý xảy ra khi cơ thể bé mắc bệnh và tác động đến hệ tiêu hóa khiến bé bị nhạt miệng, chán ăn và mệt mỏi. Có thể kể đến những chứng bệnh phổ biến gây ra tình trạng biếng ăn sinh lý ở trẻ như sau:
- Trẻ gặp khó khăn khi nhai nuốt do viêm amidan, nấm lưỡi, mọc răng, áp xe lợi, viêm tuyến nước bọt…
- Rối loạn tiêu hóa (đau bụng, tiêu chảy, nôn trớ, táo bón, buồn nôn) làm tăng sự co bóp và tiết dịch trong dạ dày và ruột.
- Nhiễm trùng đường hô hấp, viêm dạ dày, viêm ruột, nhiễm khuẩn kháng sinh, nhiễm ký sinh trùng cũng gây nên tình trạng biếng ăn ở trẻ.
Nếu để tình trạng biếng ăn kéo dài không xử lý, nhiều hệ lụy nghiêm trọng ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ sẽ diễn ra.
Những hậu quả không ngờ tới khi biếng ăn kéo dài
Ngoài hậu quả về thể chất là con sẽ thấp bé hơn bạn bè đồng trang lứa thì biếng ăn còn gây nhiều tác hại hơn nhiều. Đầu tiên, có thể nói đến là trí não, trẻ biếng ăn có thể thiếu những chất quan trọng sau: protein, omega 3, omega 6, taurin, sắt – những chất rất cần để hoàn thiện trí não của trẻ.
Sức đề kháng của trẻ cũng suy giảm đáng kể, đặc biệt khi vào thời tiết giao mùa, thì bệnh tật rất dễ tấn công tạo thành 1 vòng luẩn quẩn không lối thoát: biếng ăn – bệnh – biếng ăn – suy dinh dưỡng – bệnh – biếng ăn.
Một cái hậu quả mà có thể không nhiều phụ huynh chú ý nhưng sẽ âm thầm gây tổn thương trẻ, đó là chỉ số cảm xúc hay EQ. Những trẻ biếng ăn thường có xu hướng thụ động, thu mình, khó hòa nhập thiếu bạn bè, nghiêm trọng có thể dẫn đến tự kỷ. Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ mà ba mẹ cũng dễ căng thẳng và mệt mỏi khi có con biếng ăn kéo dài.
Giải pháp nào cho tình trạng biếng ăn của trẻ?
- Chia nhỏ bữa ăn: Mẹ nên chia nhỏ khẩu phần ăn và cho bé ăn thành bữa trong ngày. Mỗi lần cho trẻ ăn từng chút từng chút.
- Chế biến món ăn đa dạng, đẹp mắt: một thực đơn bữa ăn phong phú cùng với hình thức đẹp để kích thích con ăn nhiều hơn.
- Không ép, dọa nạt hay quát mắng con: khi thấy trẻ có thái độ không hợp tác, không chịu ăn mẹ hãy kiên nhẫn. Riêng đối với trường hợp bé biếng ăn do bệnh lý, phụ huynh phải đặc biệt chú ý chăm sóc chu đáo và khoa học hơn.
- Đa dạng thực đơn và quan tâm đến khẩu vị của trẻ. Ba mẹ nên thay đổi thực đơn liên tục và sử dụng đa dạng các loại nguyên liệu dựa theo sở thích của trẻ.
- Khuyến khích trẻ uống đủ nước: bổ sung nước liên tục giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước và mất cân bằng điện giải. Đối với trẻ đang bú sữa mẹ hoặc sữa công thức, mẹ nên tăng số cữ ăn cho trẻ nếu bác sĩ chưa đưa ra chỉ định khác. Đối với trẻ từ 5 – 6 tháng tuổi đã bắt đầu ăn dặm, mẹ nên cho trẻ ăn thức ăn dạng lỏng và uống đủ nước.
- Điều chỉnh thời gian dùng bữa của trẻ: bố mẹ không nhất thiết yêu cầu trẻ dùng bữa đúng giờ khi trẻ biếng ăn bệnh lý. Để trẻ ăn nhiều hơn, bố mẹ có thể khích lệ trẻ ăn và cho phép trẻ ăn bất cứ lúc nào. Tuy nhiên ba mẹ nên lưu ý nguyên tắc về khoảng cách giữa các bữa ăn. Mỗi bữa ăn nên cách nhau tối thiểu 2 giờ.
Đón xem livestream “Trẻ biếng ăn – Chuyện của mọi nhà”
trên fanpage Morinaga – Mẹ Vững Vàng Bé Khỏe Tự Tin vào 19h30 ngày 27.10
Livestream có chủ đề “TRẺ BIẾNG ĂN – CHUYỆN CỦA MỌI NHÀ” do nhãn hàng sữa mát Nhật Bản Morinaga tổ chức diễn ra vào 19h30, ngày 27/10/2022 trên trang fanpage Morinaga - Mẹ Vững vàng Bé Khoẻ Tự Tin.
Livestream có sự tham gia của khách mời đặc biệt, BS. CKI. Đào Thị Yến Thủy, Trưởng khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Bệnh viện Tâm Anh TP. HCM để cùng các phụ huynh hiểu rõ tình trạng của các con và tìm ra hướng đi điều trị đúng đắn và triệt để.
Ngoài ra, Morinaga cũng dành tặng các bậc phụ huynh bộ bàn ghế chống gù chống cận Zac Ergonomic và hàng ngàn mẫu Morinaga dùng thử miễn phí cho những đăng ký đầu tiên tại đây.
