Toán học được coi là "cãi bẫy" với những học sinh vội vàng, hấp tấp không đọc kỹ câu hỏi có thể mắc phải sai lầm. Trên thực tế cũng đã có không ít học sinh làm toán tưởng rằng phép tính đúng nhưng thực chất lại sai hoàn toàn do bị nhầm lẫn câu hỏi. Nhưng điều đáng bàn lại nằm ở chính những phản ứng sai lầm đến từ các bậc phụ huynh. Câu chuyện dưới đây là một minh chứng rõ nhất.
Cậu nhóc Xiaogang - một học sinh lớp 3 đã không đạt 100 điểm trong một kỳ thi cuối kì vì câu hỏi toán học rất đơn giản. Khi mẹ của Xiaogang cầm bài thi của con trai đã vô cùng ngạc nhiên vì con trai làm toán hoàn toàn chính xác: "800 nhân 7 không bằng 5600 sao?". Đặc biệt người mẹ nhìn thấy cô giáo gạch sai và đưa ra con số khác cho câu hỏi này, bà mẹ lại càng bực tức hơn nữa và cho rằng chắc chắn cô giáo đã làm sai.
Bà mẹ không hiểu phép tính của con trai mình sai ở đâu?
Vì vậy mẹ Xiaogang đã lập tức cầm theo bài thi của con trai để chạy ngay đến trường, thắc mắc về cách chấm bài của cô giáo. Tuy nhiên cô giáo chỉ cười và bắt đầu ngồi xuống giải thích một cách nhẹ nhàng, khác hẳn thái độ hùng hổ, khó chịu của người mẹ.
Cô giáo đọc câu hỏi của bài toán: Một ngày xưởng sản xuất được 800 cái bánh mì thì 1 tuần nhà máy sản xuất được bao nhiêu cái bánh mì? Phản ứng đầu tiên của chúng ta đối với câu hỏi này đều giống với câu trả lời của Xiaogang là 1 tuần có 7 ngày thì phép tính được đưa ra chính là 800 nhân 7 bằng 5600.
Tuy nhiên, cô giáo yêu cầu vị phụ huynh cũng như con trai của cô hãy nhìn lên phía trên, đọc kĩ thông tin ẩn được đưa ra "công nhân chỉ làm việc 5 ngày/tuần". Như vậy câu trả lời chính xác phải là 800 x 5 - 40000. Sau khi nghe giải thích cặn kẽ, mẹ Xiaogang cảm thấy khá xấu hổ vì bản thân là phụ huynh nhưng lại vội vàng và hấp tấp, mắc lỗi sai y như con trai của mình.
Mấu chốt nằm ở đầu bài toán, công nhân chỉ làm việc 5 ngày/tuần.
Trước đó cũng có nhiều câu chuyện tương tự xảy ra cho thấy toán học đúng là "cái bẫy" với những học sinh không có thói quen đọc kĩ đề bài. Ví dụ "Trong lớp học có 11 ngọn đèn, nếu tắt 4 ngọn đèn thì lớp học còn lại bao nhiêu ngọn đèn?" Câu trả lời của học sinh là "11-4 = 7", nhưng giáo viên đã đánh giá saivì anh ta không hiểu ý nghĩa của câu hỏi. Vì câu hỏi đặt ra là lớp học còn lại bao nhiêu đèn chứ không phải bao nhiêu đèn vẫn sáng.
Trên thực tế những tình huống như thế này xảy ra khá nhiều và nguyên nhân là do trẻ chưa hình thành kĩ năng và thói quen đọc kĩ câu hỏi khi làm bài. Toán học khó ở chỗ, không chỉ là tính toán cẩn thận, môn học này còn đòi hỏi khả năng đọc hiểu và tìm ra yêu cầu chính xác của đề bài.
Trong một bài toán, nếu các con làm vội vàng mà không xem xét đề bài kĩ càng sẽ dẫn đến sai lệch trong đáp án. Nhiều phụ huynh thắc mắc rằng kỹ năng tính toán của con tốt nhưng không hiểu sao luôn làm sai các bài toán ứng dụng. Một bài toán ứng dụng như trên sẽ chứa nhiều dạng thông tin và cả gợi ý để học sinh giải quyết vấn đề. Một khi học sinh nắm vững các thông tin từ đề bài, công thức áp dụng và tính toán cẩn thận, đáp án đưa ra sẽ chính xác. Vì vậy, điều kiện tiên quyết trước khi bắt tay làm bài là đọc kĩ các câu hỏi.
Nếu trẻ hình thành thói quen đọc kĩ yêu cầu đề bài thì sẽ dễ dàng đạt điểm cao trong kỳ thi, đồng thời cũng giúp trẻ tự tin hơn trong học tập. Tiểu học là giai đoạn quan trọng để học sinh hình thành những thói quen tốt, những hành vi tốt - ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống sau này. Vậy làm thế nào để giúp trẻ quen với việc xem xét kĩ lưỡng câu hỏi trong các bài toán tiểu học cũng như các vấn đề gặp trong cuộc sống?
1. Đọc câu hỏi là bước đầu tiên để trau dồi thói quen xem xét câu hỏi nghiêm túc
Việc rèn luyện cho học sinh thói quen xem lại câu hỏi là một nhiệm vụ lâu dài, đòi hỏi sự chung sức của phụ huynh và thầy cô. Trong quá trình dạy và học, phụ huynh có thể dùng ngón tay để đọc câu hỏi cùng con, nói chậm để đảm bảo con hiểu rõ câu hỏi, nếu con chưa hiểu thì đọc lại 2-3 lần.
Ưu điểm: thu hút sự chú ý, đồng thời củng cố khả năng đọc văn bản của trẻ. Học sinh tiểu học có khả năng nhận biết và ghi nhớ rất tốt. Nếu cha mẹ thường xuyên học và đọc cùng con cũng có thể giúp con mở rộng đa dạng nhiều kiến thức khác nhau.
2. Rèn luyện thói quen đọc hiểu
Ưu điểm của việc này là có thể nâng cao hơn nữa sự hiểu biết và ấn tượng của trẻ về nhiều đề tài khác nhau. Vì hành động và suy nghĩ có mối liên hệ chặt chẽ nên việc đọc tốt chủ đề tương đương với đọc truyện. Vậy nếu gấp đôi sợi dây dài 10cm thì mỗi đoạn dài bao nhiêu cm? Lúc này, bạn nên để trẻ tự làm, tự mình vạch ra độ dài của từng nửa gấp khúc, khi trẻ hiểu rõ ràng thì bố mẹ nên khen ngợi động viên trẻ.
Ảnh minh họa
3. Đánh dấu các điểm chính và phụ trong khi đọc
Các câu hỏi ứng dụng Toán học thường có nhiều nội dung và cung cấp nhiều thông tin. Do đó, các em bắt buộc phải rút ra các điểm chính khi làm bài. Đồng thời, lọc ra những thông tin quan trọng, điều này giúp các em nắm bắt chính xác yêu cầu của câu hỏi cũng như hướng giải quyết.
Việc trau dồi những thói quen này không phải “ngày một ngày hai”, mà cần phải được trau dồi trong một thời gian dài. Vì vậy, hãy đồng hành và khuyến khích con bạn nhiều hơn để chúng có được những thói quen tốt, có lợi cho việc cải thiện khả năng tiếp nhận thông tin cũng như chất lượng tổng thể của trẻ.
