Một đứa trẻ 3 tuổi đang buộc dây giày, và mẹ cậu bé liên tục nhắc nhở trong khi nhìn vào điện thoại: "Phải thắt nơ hai lần".
Một đứa trẻ 5 tuổi vẽ hình mặt trời, bố của cậu bé đã ngay lập tức sửa lại: "Mặt trời phải có màu đỏ".
Một đứa trẻ 7 tuổi đang kể chuyện thì ông nội của cậu bé ngắt lời và nói: "Thành ngữ này dùng không đúng cách".
Ngay cả một số người lớn cũng không biết nhiều về vấn đề mình nói nhưng họ vẫn đưa ra hướng dẫn một cách nghiêm túc. Ví dụ, một người ông dạy cháu trai cách trượt patin ở quảng trường, nhưng thực tế ông ấy không có kinh nghiệm gì trong lĩnh vực này.
Chúng ta vẫn thường nói "vì lợi ích của trẻ em" nhưng vô tình chúng ta đã trở thành "cỗ máy sửa lỗi" kìm hãm sức sống của con cái mình.
Đừng trở thành "cỗ máy sửa lỗi" kìm hãm sức sống của con cái mình. Ảnh minh hoạ
Tác hại gấp ba của việc sửa lỗi quá mức
Càng sửa lỗi, càng thoái lui
Việc liên tục sửa lỗi có thể dễ dàng làm giảm sự tự tin của trẻ.
Hãy xem trẻ em học cách buộc dây giày lần đầu tiên. Đôi bàn tay nhỏ bé của chúng bận rộn và chúng buộc dây giày một cách chậm chạp và cẩu thả.
Lúc này, nếu chúng ta ngay lập tức tiến tới sửa lỗi cho trẻ thì lòng nhiệt tình "Con làm được" bên trong trẻ sẽ bị dập tắt ngay lập tức.
Theo thời gian, trẻ sẽ lo lắng về việc mắc lỗi và bị chỉ trích trước mọi hành động, dần mất đi lòng can đảm để thử những điều mới và không dám bước những bước đầu tiên để khám phá.
Việc liên tục sửa lỗi có thể dễ dàng làm giảm sự tự tin của trẻ. Ảnh minh hoạ
Bạn càng sửa, con bạn càng chống đối
Việc liên tục sửa lỗi cũng có thể khiến trẻ cảm thấy bị kiểm soát quá mức, dẫn đến phản kháng.
Khi trẻ em say mê xây dựng lâu đài bằng những khối xếp hình, mong muốn xây dựng nên thế giới kỳ ảo theo sự sáng tạo của riêng mình, cha mẹ lại liên tục tìm lỗi và yêu cầu con xây dựng theo ý tưởng của họ.
Trẻ em sẽ cảm thấy ý tưởng của mình bị bỏ qua và sẽ trở nên ác cảm với chỉ dẫn của cha mẹ. Theo thời gian, mối quan hệ cha mẹ - con cái sẽ trở nên căng thẳng và việc giao tiếp sẽ bị cản trở.
Càng sửa lỗi, con bạn càng trở nên phụ thuộc
Việc sửa lỗi liên tục sẽ kìm hãm nghiêm trọng sự sáng tạo và tinh thần khám phá của trẻ, khiến trẻ hình thành thói quen phụ thuộc vào người khác.
Khi trẻ vẽ, trẻ nên được tự do thể hiện suy nghĩ bên trong bằng màu sắc và đường nét, nhưng cha mẹ lại liên tục sửa lỗi cho trẻ như là "con đang vẽ sai màu" và "hình dạng không chuẩn".
Dần dần, trẻ không còn dám mạnh dạn tưởng tượng nữa, khi gặp vấn đề thì chờ người khác đưa ra câu trả lời, mất đi khả năng suy nghĩ độc lập và khám phá những điều chưa biết.
Việc sửa lỗi liên tục sẽ khiến trẻ hình thành thói quen phụ thuộc vào người khác. Ảnh minh hoạ
4 điều nên làm và không nên làm của cha mẹ thông thái
Vậy cách giáo dục đúng đắn là gì?
Hãy là "lưới an toàn", chứ không phải là "điều khiển từ xa"
Cha mẹ nên học cách kiềm chế bản thân, giảm bớt những sự sửa sai không cần thiết và cho con cái đủ sự tự do.
Khi trẻ em chơi trong vườn, chúng có thể bị dính đầy bùn. Miễn là chúng ở trong phạm vi an toàn, hãy để chúng khám phá thỏa thích. Đây là cơ hội quý giá để các em gần gũi với thiên nhiên và phát huy trí tưởng tượng của mình.
Hãy là "kính lúp", chứ không phải là "băng sửa lỗi"
Khi trẻ làm việc gì đó, hãy tìm ra điểm mạnh của trẻ và khuyến khích, hướng dẫn trẻ nhiều hơn.
Khi trẻ chủ động giúp rửa bát, ngay cả khi bát đĩa chưa được rửa sạch, trước tiên hãy khẳng định sự nhiệt tình của trẻ, sau đó kiên nhẫn hướng dẫn trẻ cách rửa bát đúng cách.
Bằng cách này, trẻ sẽ chủ động hơn trong việc tham gia làm việc nhà vào lần sau.
Hãy là một "giàn giáo", chứ không phải là một "khuôn mẫu"
Khi trẻ gặp khó khăn, thực tế là bạn có thể giúp đỡ, nhưng phải giúp đúng lúc và sự giúp đỡ này chỉ mang tính chỉ dẫn. Chẳng hạn như gợi ý thông tin nào cần tra cứu hoặc hướng dẫn nào cần học.
Khi Tiểu Ngọc 9 tuổi, liên tục thất bại trong việc chế tạo mô hình tên lửa, cha cậu bé đã không làm thay mà đưa cho cậu cuốn sách "100.000 câu hỏi tại sao".
Ba tuần sau, đứa trẻ cầm mô hình và nói: "Con biết rằng cái đuôi phải đối xứng thì mới cân bằng được".
Giáo dục tốt không phải là sao chép câu trả lời đúng mà là rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề.
Giáo dục thực sự là quan sát thay vì cắt tỉa, là khơi dậy thay vì nhồi nhét. Ảnh minh hoạ
Hãy là một "khán giả", không phải là một "đạo diễn chính"
Cho phép trẻ mắc lỗi trong một phạm vi nhất định và để chúng học hỏi và trưởng thành từ những lỗi lầm của mình.
Khi đối mặt với thất bại hoặc lỗi lầm của trẻ, người lớn có thể chỉ ra mà không suy nghĩ, và cho rằng đó là trách nhiệm của mình.
Chúng ta ít biết rằng thất bại cũng là một dạng học tập và sai lầm cũng là một dạng trưởng thành. Đối với sự phát triển của trẻ em, chúng ta chỉ có thể để các em tự trải nghiệm và không thể làm mọi thứ thay các em.
Giáo dục thực sự là quan sát thay vì cắt tỉa, là khơi dậy thay vì nhồi nhét.
Chỉ khi chúng ta học cách im lặng vào đúng thời điểm thì trẻ em mới có thể nghe được tiếng nói của sự phát triển bên trong mình.
Chúng ta hãy buông bỏ một cách vừa phải, giảm bớt sự can thiệp và sửa sai quá mức. Điều đó sẽ giúp trẻ phát triển theo đúng hướng, để trẻ tự do tỏa sáng trên bầu trời tự do và tận hưởng niềm vui của sự trưởng thành.
