Thời thơ ấu là giai đoạn quan trọng để trẻ hình thành và phát triển thói quen tốt. Nhiều thói quen tưởng không đáng kể nhưng mang lại thay đổi bất ngờ cho tương lai của trẻ. Đặc biệt là khi trẻ bước vào giai đoạn chuyển giao từ mẫu giáo sang lớp 1, cha mẹ lại càng cần chú ý trau dồi thói quen tốt cho trẻ.
Nhà giáo dục nổi tiếng Lương Thực Thu (Trung Quốc) từng viết: "Bản chất tự nhiên của con người là gần giống nhau nhưng khác nhau về thói quen. Thói quen dễ được tạo thành nhất từ thời thơ ấu, một khi đã được gieo trồng thật không dễ gì mà thay đổi".
Đồng quan điểm trên, một cô giáo Tiểu học lâu năm cũng chia sẻ: "Có 5 thói quen hữu ích mà các bậc cha mẹ cần rèn cho con trước khi con bước vào lớp 1. Rèn giũa càng sớm, con càng chăm ngoan, học giỏi, có cơ hội thành công trong tương lai".
Trước khi con vào lớp 1, cha mẹ nhất định cần rèn luyện cho con 5 thói quen tốt (Ảnh minh họa)
1. Ý thức tốt về thời gian
Đối với những trẻ lười học, làm bài tập về nhà chậm, đi học muộn dẫn đến hiệu quả hoàn thành thấp đều do khái niệm thời gian còn yếu. Cha mẹ cần cho trẻ hình thành khái niệm về thời gian trước khi bước vào lớp 1.
Phương pháp: Hãy mua đồng hồ cho trẻ. Hãy dạy trẻ nhận biết kim giờ, kim phút, kim giây. Hãy cùng trẻ lên thời gian biểu hợp lý, đặt thời gian hoàn thành công việc như: "Ăn trong bao lâu?", "Vệ sinh cá nhân trong bao nhiêu phút?", "Bài tập này giải quyết trong mấy tiếng?"… Bên cạnh đó, cha mẹ hãy đặt ra chính sách khen thưởng và hình phạt áp dụng để đánh giá mức độ hoàn thành công việc. Nhờ đó, trẻ có thể nhanh chóng hình thành khái niệm về thời gian, đặt nền móng giúp nâng cao hiệu quả học tập sau này.
2. Làm việc và nghỉ ngơi hợp lý
Nhiều bậc cha mẹ thường nghĩ rằng con cái đi học rất vất vả nên cho con ngủ nướng hoặc làm theo ý thích vào những ngày nghỉ. Trên thực tế, ngày nghỉ là thời điểm tốt nhất để tái tạo năng lượng tích cực. Vì vậy, trẻ cần có giây phút nghỉ ngơi, giải trí khoa học và lành mạnh.
Phương pháp: Phụ huynh cần làm gương cho trẻ noi theo. Trong những ngày nghỉ, hãy ngủ sớm, tránh thức khuya và duy trì các hoạt động lành mạnh như: Làm việc nhà, tập thể dục thể thao, tham gia các hoạt động bổ ích ngoài xã hội…
3. Chủ động sắp xếp mọi việc
Cô giáo Tiểu học khuyến khích các bậc phụ huynh rèn luyện cho con thói quen sắp xếp mọi việc khoa học. Chẳng hạn lên kế hoạch học tập, sắp xếp cặp sách, sắp xếp tủ quần áo… Từ những việc đơn giản, trẻ sẽ hình thành được thói quen tốt trong học tập cũng như trong cuộc sống: Tự lập, tự giác, gọn gàng, sạch sẽ.
Phương pháp: Cha mẹ có thể tận dụng ngày nghỉ để cùng con làm việc như: Tự sắp xếp phòng ốc, sắp xếp đồ dùng học tập, phân loại quần áo… để trau dồi kỹ năng sống cho con. Điều này giúp trẻ hình thành tư duy logic, nâng cao hiệu quả học tập.
Hãy bắt đầu rèn cho con tính chủ động sắp xếp mọi việc từ những điều đơn giản (Ảnh minh họa)
4. Học cách suy nghĩ
Cô giáo Tiểu học giảng dạy lâu năm cũng chia sẻ, những học sinh có thành tích học tập xuất sắc, trở thành người thành công trong tương lai đều có một đặc điểm chung. Đó là các em biết suy nghĩ thấu đáo, luôn đi tìm nguồn gốc của vấn đề, xem xét dựa trên nhiều khía cạnh. Trẻ có thể không có nền tảng kiến thức nhưng phải có khả năng suy nghĩ và suy luận độc lập giúp bộ não phát triển.
Phương pháp: Cha mẹ có thể đặt một số câu hỏi để khuyến khích con đặt vấn đề: "Tại sao?". Lưu ý rằng khi con hỏi, cha mẹ không được trả lời một cách chiếu lệ, qua quýt. Hãy dành thời gian giải thích cặn kẽ để con hiểu vấn đề.
Đồng thời, cha mẹ có thể cho trẻ tham gia thảo luận với người lớn và hỏi ý kiến trẻ trong quá trình thảo luận như: "Con sẽ làm gì nếu như gặp sự cố này?", "Con nghĩ gì về điều này?"… Khi trẻ đưa ra phương pháp, hãy để trẻ giải thích lý do chọn lựa và thực hiện như vậy.
Dạy con cách suy nghĩ sẽ giúp con tìm được phương pháp giải quyết trước mọi vấn đề. (Ảnh minh họa)
5. Yêu thích việc đọc sách
Theo chương trình giáo dục chuẩn quy định số lượng sách mà trẻ nên đọc hàng năm. Ví dụ như trẻ lớp 1,2 sẽ đọc khoảng 50.000 chữ. Hay từ lớp 1 đến lớp 6, trẻ cần đọc khoảng 120 - 150 cuốn sách khác nhau. Yêu thích đọc sách không chỉ giúp trẻ tăng cường kiến thức, tích lũy vốn từ vựng nhằm tạo nền tảng tốt cho quá trình viết luận sau này mà còn nâng cao khả năng đọc – hiểu. Đây là bước tạo nền tảng phát triển cho quá trình tiếp nhận tri thức ở các môn khác nhau.
Phương pháp: Nếu con không thích đọc, cha mẹ nên bắt đầu từ chính bản thân mình. Hãy mua thêm nhiều sách truyện và dành thời gian cố định để tham gia đọc cùng con. Hoặc cha mẹ có thể áp dụng phương pháp nhập vai các nhân vật trong sách để trẻ hứng thú, say mê với việc đọc sách.
Dạy con
