Bé Tê Giác đã từng gây sửng sốt cho người xem chương trình “Bố ơi! Mình đi đâu thế?” khi trả lời chính xác về vấn đề “trứng gặp tinh trùng như thế nào?” khiến nhiều người thán phục. Hãy cùng lắng nghe những chia sẻ của ca sỹ hoàng bách về vấn đề được coi là “khá nhạy cảm” trong việc dạy con trưởng thành này.
Tình huống thú vị nhưng để lại nhiều suy nghĩ về vấn đề giáo dục giới tính cho trẻ nhỏ của Tê Giác và Bờm trong "Bố ơi mình đi đâu thế"
Hoàng Bách gây gưỡng mộ vì cách giáo dục giới tính cho con
Không có độ tuổi cụ thể cho việc dạy con giới tính
Có ý kiến cho rằng ở độ tuổi của Tê Giác là còn quá sớm để hiểu biết về vấn đề “sinh con”, “trứng” và “tinh trùng”. Anh nghĩ sao về ý kiến này?
Tôi nghĩ sớm hay muộn không phải là vấn đề. Theo tôi, vấn đề giới tính hay bất cứ vấn đề nào khác trong cuộc sống nếu con có nhu cầu tìm hiểu, cha mẹ nên cung cấp thông tin. Có thể vì Tê Giác ham đọc sách nên có một vài vấn đề con hỏi bố mẹ hơi sớm so với tuổi, nhưng tôi lại thấy vui khi mình đã tạo được ch con một thói quen tốt, đó là tìm hiểu thông tin từ sách và sau đó, đối chiếu, chia sẻ cùng bố mẹ. Trong gia đình tôi không có đề tài gì là “cấm kỵ” hay “không được nhắc đến”. Quan trọng là ở cách mình giảng giải, chia sẻ kiến thức với con để con có thể hiểu được ở độ tuổi của mình.
Anh bắt đầu dạy về giới tính cho con như thế nào? Những câu chuyện đầu tiên là gì?
Phải thú thật tôi không nhớ chính xác con trai đã quan tâm về vấn đề giới tính từ khi nào nhưng tôi biết bé xác định và để ý đến giới tính của bản thân và mọi người xung quanh từ khá sớm. Có một câu chuyện vui vẫn lưu truyền trong gia đình tôi về vấn đề giới tính của Tê Giác khi con được 16 – 17 tháng tuổi. Lúc ấy, con nói khá sõi và rất thích các bạn gái, đặc biệt là các bạn da trắng, tóc dài và dịu dàng (bé Bo nhà Phan Anh chính là hình mẫu như thế!). Tết năm ấy, một người bạn của gia đình đến chúc Tết và dẫn theo cô con gái 4 tuổi có ngoại hình như sở thích, thế là cu cậu lon ton mang bánh, rót nước và líu lo hỏi chuyện để gây chú ý. Cả nhà dừng hết mọi việc chỉ để theo dõi những hành động ngộ nghĩnh của cu cậu.
Tôi kể câu chuyện vui để các bạn hiểu rằng, mỗi đứa trẻ đều có những thiên hướng phát triển riêng theo cách của mình trong cuộc sống. Tôi và vợ luôn để ý con, theo sát con, chủ động gợi ý nói chuyện là cách dễ dàng để cha mẹ hiểu con hơn. Nhờ đó, con cũng có niềm tin vào bố mẹ hơn để chia sẻ những điều thắc mắc. Tê Giác cũng như mọi em bé khác luôn có rất nhiều câu hỏi, bắt đầu thường là "con được sinh ra từ đâu?" hoặc là "bố sinh ra con hay mẹ sinh ra con?"... hoặc sâu hơn như khán giả đã xem trong chương trình rằng "trứng và tinh trùng gặp nhau như thế nào?". Và cha mẹ đôi khi cũng không thể giải đáp hết. Mỗi lần như thế, chúng tôi thường giao hẹn đến hôm sau sẽ cùng con tìm hiểu thông tin và tìm ra cách giải thích phù hợp nhất để chia sẻ với con. Tôi muốn nhấn mạnh từ “chia sẻ” bởi lượng thông tin mà hàng ngày các con dễ dàng tiếp cận đôi khi cha mẹ cũng không biết hết. Cách tốt nhất là cập nhật kiến thức rồi bàn luận với nhau như những người bạn.
Nam ca sĩ, nhạc sĩ và vợ luôn để ý con, theo sát con, chủ động gợi ý nói chuyện là cách dễ dàng để cha mẹ hiểu con hơn.
Dạy giới tính cho con trai nhưng với con gái, mẹ sẽ "lĩnh" trách nhiệm
Theo anh, việc dạy về giới tính cho con khi tuổi còn quá nhỏ liệu có tốt?
Tôi tin rằng dạy giới tính cho con càng sớm càng tốt. Giới tính có thể là một vấn đề nhạy cảm nhưng lại cực kỳ thực tế và lý thú đối với con trẻ. Cha mẹ không thể “vùi dập” hay ậm ừ cho qua nếu con đã quan tâm. Nếu cha mẹ không giải đáp và bàn luận cùng con, con sẽ tìm hiểu theo cách khác, nguồn khác và đôi khi, đó lại là những nguồn không đúng đắn khiến con dễ hiểu sai và có cái nhìn lệch lạc về vấn đề này.
Mặt khác, văn hoá Á Đông khiến nhiều người cho rằng giới tính là một vấn đề cấm kỵ và quá nhạy cảm. Thế nên, việc giúp con hiểu những vấn đề này khi còn nhỏ để có đầy đủ thông tin khi trưởng thành là điều cần thiết trong quá trình phát triển của con, cũng là cách để con tránh việc lệch lạc về các hành vi tính dục, biết gìn giữ sức khoẻ cho bản thân và trân trọng cơ thể của người khác. Đặc biệt, kiến thức để giúp con bảo vệ bản thân khỏi những tội phạm tình dục trong cuộc sống vốn không còn hiếm gặp trong xã hội bây giờ.
Và trong việc dạy con về giới tính, anh tự dạy con theo kiểu: “ông bố và con trai” vì cùng giới và hiểu nhau dễ dàng hơn hay có sự giúp sức của vợ? Với bé Mèo, anh sẽ tiếp tục nhận trách nhiệm đó hay là “đẩy” qua cho vợ?
Đúng là với con trai, tôi là người sẽ chịu trách nhiệm nhiều hơn và ngược lại, với con gái, vợ tôi sẽ “lĩnh” trách nhiệm chủ chốt. Tất nhiên, các con hoàn toàn có thể hỏi bố hoặc mẹ về tất cả các vấn đề muốn tìm hiểu. Chúng tôi phân chia ngầm ra như vậy là để dễ dàng nói chuyện hơn và cũng để con hiểu, dù sao, vấn đề về giới tính cũng là nhạy cảm và có những không gian không phù hợp để nói về nó.
"Giới tính có thể là một vấn đề nhạy cảm nhưng lại cực kỳ thực tế và lý thú đối với con trẻ. Cha mẹ không thể “vùi dập” hay ậm ừ cho qua nếu con đã quan tâm."
Vụ Công viên nước Hồ Tây là ví dụ của tình trạng thiếu giáo dục giới tính
Câu chuyện về vấn đề về quấy rối tình dục diễn ra tại Công viên nước Hồ Tây gây xôn xao trong cộng đồng gần đây cho thấy kiến thức về xâm hại giới tính vẫn là vấn đề “rất mới” đối với các bạn trẻ mới lớn và thậm chí là ở người trưởng thành. Theo anh đây có phải là hệ quả của việc không được dạy dỗ kỹ càng về giới tính để bảo vệ bản thân khi còn nhỏ?
Tôi nghĩ đó chính là một điển hình của việc không được giáo dục giới tính đầy đủ của một bộ phận không nhỏ thanh niên ở nước ta, nếu không muốn nói thậm chí là nhiều. Cả về nhận thức giới tính lẫn pháp luật của các bạn trẻ này là rất mơ hồ và lệch lạc. Chắc chắn, ở những nước văn minh hơn, các bạn ấy có thể bị đi tù vì những việc này. Giới tính là 1 vấn đề lý thú và có sức hấp dẫn muôn đời đối với con người, chính vì thế, việc được cung cấp đầy đủ thông tin để có được nhận thức, tâm lý và hành vi đúng đắn là cực kì quan trọng đối với mỗi người.
Thực tế, vấn đề giáo dục giới tính ngay trong các trường học ở thời của tôi hay bây giờ đều rất sơ sài, các bài học lý thuyết chỉ là cho có, chứ không đề cập đến những vấn đề về hành vi, thái độ hay đạo đức. Đây là thiếu sót lớn của giáo dục nước ta. Xét về nguồn cơn dẫn đến hành vi của các bạn trẻ ở vụ Công Viên Nước Hồ Tây, nếu có đáng trách, đáng bị lên án thì gia đình và cả hệ thống giáo dục phải lãnh phần nhiều hơn.
Lời khuyên của anh dành cho các ông bố bà mẹ khi bắt đầu việc dạy về giới tính cho con?
Tôi không dám đưa ra lời khuyên, chỉ có thể chia sẻ những suy nghĩ, kinh nghiệm và lựa chọn của bản thân mình để các cha mẹ có thêm thông tin tham khảo. Có rất nhiều yếu tố quan trọng để nói lên việc cần thiết phải giáo dục giới tính cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ. Trong xã hội hiện đại, việc tiếp cận thông tin là rất dễ dàng. Nếu chúng ta chủ động thì con cái chúng ta sẽ tiếp cận được thông tin tốt. Không nên tránh né, vì càng tránh né, trẻ càng tò mò và rất dễ làm sai. Nếu bạn không muốn con bạn là nạn nhân của một vụ lạm dụng, hoặc đôi khi vô tình trở thành tội phạm tình dục chỉ vì thiếu thông tin thì hãy dạy trẻ càng sớm càng tốt. Và đó là lựa chọn của tôi.
Cám ơn anh về cuộc trò chuyện thú vị này!
