Tôi 34 tuổi, là giáo viên, ngoài ra còn kinh doanh nên thời gian dành cho các con không nhiều. Nhà tôi có hai cháu, bé trai lớn 13 tuổi, bé gái nhỏ 7 tuổi. Vì công việc nên cả hai vợ chồng tôi rất ít khi ở nhà.
Từ năm ngoái, tôi bắt đầu thấy con trai có nhiều thay đổi, ít nói chuyện hơn với bố mẹ. Những ngày lễ như 8/3 hay 20/10, cháu biết sử dụng tiền tiết kiệm để mua hoa cho bạn cùng lớp. Cháu cũng biết ăn mặc chỉn chu hơn nhưng gần đây thì học hành sa sút nhiều.
Tôi bắt đầu quan sát xem con mình hay chơi với ai, cái gì? Lúc đầu, thấy cháu chỉ xem những phim hoạt hình, tôi cũng thấy yên tâm. Nhưng một hôm, tôi mở vào lịch sử trang cháu vừa xem thì giật mình thấy đó là phim sex hoạt hình. Tôi gọi hỏi cháu "Sao con lại xem những phim như này?", thì con lầm lỳ không nói gì. Sau đó, tôi chỉ nói với cháu: "Tuổi của con chỉ có học và chơi vui vô tư cùng các bạn thôi. Nếu con xem nhưng bộ phim như này sẽ không tốt, sau này con thành người lớn thì hãy tìm hiểu sau. Bây giờ con xem, công an phát hiện hay ai biết báo cho công an là con đi tù đấy".
Từ đó tôi cảm thấy rất lo lắng. Đến hôm nay, tôi thực sự suy sụp tinh thần khi con gái nhỏ mách anh trai có những hành động "quái lạ" với bé và còn dọa "nếu mách mẹ sẽ không bao giờ cho xem phim hoạt hình nữa". Tôi phải làm sao? (Anh Ngọc)
Ảnh minh họa: Blaberblogger. |
Trả lời
Chào bạn,
Khi đọc những tâm sự trên, chúng tôi rất thấu cảm và chia sẻ với những lo lắng của bạn. Bạn chia sẻ bạn làm giáo viên, vì thế chắc bạn cũng nắm rõ đặc điểm phát triển tâm sinh lý của trẻ trong giai đoạn dậy thì và hiểu được phương pháp giáo dục giới tính cho con trong giai đoạn này. Với tâm sự của bạn về cách bạn ứng xử với con trong tình huống bắt gặp con xem phim sex hoạt hình, chúng tôi đánh giá cao thái độ bình tĩnh khuyên răn con chứ không phải nóng nảy, trách phạt hay mất bình tĩnh.
Tuy nhiên, bên cạnh việc khuyên răn con, bạn nên dành thời gian trao đổi với cháu về vấn đề giới tính, cởi mở nói chuyện với con về đặc điểm tâm sinh lý ở lứa tuổi của cháu, hậu quả của việc bị lôi cuốn vào phim sex hay suy nghĩ về vấn đề tình dục và trao đổi với con về cách để con vượt qua.
Bạn cũng hiểu, ở lứa tuổi của trẻ rất cần có bố mẹ đồng hành, vì vậy bạn nên cố gắng dành thời gian cho con nhiều hơn. Nhưng không phải dành thời gian để “vụng trộm” theo dõi hành vi của con (nếu con phát hiện ra điều này thì con sẽ càng “đề phòng” bố mẹ và ít chia sẻ hơn). Nên dành thời gian giao tiếp với con, đưa con đến sinh hoạt câu lạc bộ thể thao như cầu lông, bóng đá, bơi lội hoặc nhóm học kỹ năng, năng khiếu, tránh để con ở nhà một mình nhiều với máy vi tính, không nên để máy tính trong phòng ngủ của con.
Với tình huống con gái chia sẻ, bạn nên dạy con tuyệt đối từ chối anh, không để anh xâm phạm đến em, tránh để hai anh em ở nhà mà không có người lớn bên cạnh. Bạn cũng nên để ý đến cách ăn mặc của bé em, không nên thay quần áo cho bé trước mặt anh. Với chuyện “đã xảy ra”, bạn không nên nhắc lại với bé, nên để bé quên đi.
Còn đối với con trai lớn, bạn nên có cuộc nói chuyện tâm sự cởi mở với con, trong đó nói rõ quan điểm của mình với con. Bạn không nên để con cảm thấy là bạn đang ghê sợ, ghét bỏ con mà cần cho trẻ thấy bạn hiểu tâm sự, hiểu được đặc điểm phát triển hiện tại của cháu nhưng không đồng tình với cách con đang làm. Ngoài ra, đừng quên trao đổi với con những phương pháp để cháu có thể thoát ra khỏi những suy nghĩ hoặc nhu cầu về vấn đề tình dục.
Mẹ cũng nên chia sẻ vấn đề này với bố của bé, chia sẻ quan điểm giáo dục con trong tình huống này để bố giữ thái độ bình tĩnh. Tốt nhất, bố cần có cuộc nói chuyện với con trai - như giữa hai người đàn ông tâm sự với nhau, một cách cởi mở nhưng cũng kiên quyết, để có thể đưa ra cách xử lý dứt khoát hơn. Nếu bạn chưa yên tâm về việc giáo dục trong gia đình thì cần đưa con trai đến gặp chuyên gia tâm lý tại các trung tâm hỗ trợ tâm lý, các chuyên gia sẽ có cách trao đổi với trẻ giúp cháu giải tỏa suy nghĩ của bản thân, sống và suy nghĩ tích cực hơn.
Chúc bạn thành công!
Thạc sĩ tâm lý học Nguyễn Thị Quỳnh
Trung tâm hỗ trợ tâm lý cộng đồng SPC