Xưa nay tôi vẫn tin tưởng vào các quan điểm nuôi dạy con nhỏ của các thế hệ đi trước vì dù sao cũng có những điều rất đáng để học tập. Thế nhưng với tư cách là một bà mẹ hiện đại, tôi nghĩ rằng nhiều người cũng sẽ chọn lọc từng phương pháp hay để áp dụng, cái nào lỗi thời, lạc hậu cần phải loại bỏ ngay.
Đơn cử như quan điểm về nước hầm xương nấu cháo ăn dặm cho trẻ nhỏ, chắc chắn nhiều người đã nghe qua. Tôi đã đọc rất nhiều sách báo, đồng thời tham khảo các bác sĩ trước khi cho con bước vào chế độ ăn dặm từ 6 tháng tuổi. Chính vì thế, tôi cực kì nhạy cảm khi ai ninh nước hầm xương lên để nấu cháo cho con. Cho đến khi chính tôi lại ở trong hoàn cảnh tương tự.
Khi con gái tôi bắt đầu bước vào lứa tuổi ăn dặm thì tôi lại phải đi làm nên không có nhiều thời gian sát sao. Tôi đành nhờ mẹ chồng hỗ trợ chăm sóc từng bữa ăn cho con gái, tôi chỉ có thể nấu cho bé ăn vào các bữa tối và cuối tuần. Trước khi giao con lại cho mẹ chồng, tôi đã dặn kĩ bà những bước cơ bản để nấu cháo cho bé thế nhưng bà luôn xuề xòa cho qua, trước mặt tôi thì có vẻ rất tuân thủ nhưng sau lưng lại luôn làm theo ý mình.
Cho đến vào một buổi sáng cuối tuần, khi cả nhà còn đang ngủ thì khoảng 5 giờ sáng tôi đã thấy mẹ chồng dậy hì hục làm gì đó. Tôi đoán bà đang chuẩn bị bữa ăn sáng cho cả nhà nên không dậy nữa mà tiếp tục ngủ. Đến khoảng 7 giờ khi tôi và con ngủ dậy, mẹ chồng hào hứng khoe đã nấu cháo ăn dặm cho cháu gái xong rồi, giục tôi đi ăn sáng để bà cho cháu ăn.
Đi qua gian bếp, tôi phát hiện ra bà đã dùng nước hầm xương bỏ gia vị ninh lúc sáng để nấu cháo ăn dặm cho cháu. Tôi liền quay ra hỏi:
- Mẹ ninh xương lấy nước nấu phở cho cả nhà hay nấu cháo cho cháu đó ạ?
Bị bắt quả tang tại trận, mẹ chồng tôi vẫn chối bay.
- Mẹ ninh xương lấy nước nấu phở cho cả nhà thôi, còn cháo của Zin bà nấu bằng nước rau củ quả mà.
Không tin lời mẹ chồng nói, tôi chạy lại nếm thử cháo thì phát hiện ra đúng mùi nước xương. Ngay lập tức, tôi bưng bát cháo đổ ụp vào xô rác trước sự chứng kiến đầy ngỡ ngàng của mẹ chồng.
- Con nói mẹ rất nhiều lần rồi rằng nước xương không hề tốt như mọi người vẫn nghĩ nên con đã bảo mẹ không được lấy nước xương nấu cháo cho cháu nữa nhưng mẹ không nghe. Lần này là lần cuối cùng con nhắc mẹ. Nếu mẹ không làm được thì để con nhờ người khác.
Nói xong tôi đi vệ sinh cá nhân và nấu bát cháo khác cho con. Mẹ chồng tôi cũng lấy lý do ở quê có việc nên về ngay chiều hôm đó. Tôi không hiểu mình sai ở chỗ nào khi muốn tốt cho con. Mặc dù chồng tôi nói rằng tôi sai và nên xin lỗi mẹ nhưng 3 tuần này tôi vẫn không gọi điện.
Tâm sự của bạn đọc nguoithuongcu...@gmail.com
Trên thực tế việc ninh xương lấy nước nấu cháo cho trẻ ăn dặm được nhiều người áp dụng. Tuy nhiên theo cô Đỗ Thị Thu Cẩm, Điều dưỡng trưởng, khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi đồng I cho biết: “Việc ninh, hầm xương nấu cháo cho trẻ từ lâu đã giống như một thói quen, một truyền thống hay được mẹ dạy cho con gái, mẹ chồng dạy con dâu.. Tuy nhiên, trong dân gian xưa ta cũng có câu ‘người khôn ăn cái người dại ăn nước’, Nhiều người không biết rằng muốn trẻ nhận được chất bổ dưỡng thì cần phải cho trẻ ăn cả xác. Việc ninh sườn heo, xương cá để cung cấp chất đạm cho trẻ là sai lầm vì thực ra chất đạm không hề tan trong nước, dù có ninh, nấu bao nhiêu lâu đi chăng nữa”.
Trả lời thắc mắc của một số chị em về lý do vì sao khi hầm xương, nước ra lại rất ngọt và thơm, cô Thu Cẩm cho biết “Nhiều bà mẹ cho rằng ninh xương nước ngọt chứng tỏ phải có cái gì tan ra trong đó. Tuy nhiên thực ra chỉ có một số chất chiết xuất từ xương tan ra trong quá trình đun nấu. Những chất này có tác dụng tạo vị ngọt cho nước và kích thích vị giác, tuy nhiên xét về mặt dinh dưỡng thì nó gần như không chứa chất đạm.”
Cũng theo cô Thu Cẩm, trong tủy xương có nhiều chất béo nhưng đó là chất béo động vật (béo no) rất khó tiêu hóa. Nếu trẻ ăn nhiều sẽ gây tiêu chảy hoặc phân sống vì không hấp thụ được. Canxi trong nước hầm xương là canxi vô cơ, cơ thể trẻ cũng không thể hấp thụ được. Đây chính là nguyên nhân khiến trẻ ăn cháo, bột từ nước hầm xương thường xuyên bị còi xương, chậm mọc răng.
“Hiện nay các mẹ Việt vẫn nấu cháo cho con theo cách ray, xay rau và thịt cá. Tuy nhiên cách làm này không hiệu quả vì vừa mất thời gian và cũng không lấy được hết xác thịt, rau cho trẻ. Giải pháp tốt nhất mà chúng tôi vẫn hay khuyên dùng là nên băm nhỏ thực phẩm cho con. Ở khoa dinh dưỡng, chúng tôi luôn hướng dẫn các mẹ cách làm thế nào để nấu được một bát cháo ngon và đầy đủ dinh dưỡng nhất cho trẻ. Nếu nói không rõ thì chúng tôi sẽ làm trên bếp luôn, hướng dẫn trực tiếp để các bà mẹ đều có thể được quan sát”, cô Thu Cẩm kết luận.
