Nhiều trẻ em, khi được 3-5 tuổi, sẽ hỏi cha mẹ: "Con từ đâu đến?". Bạn sẽ trả lời thế nào? Nhặt được từ thùng rác? Được tặng khi chơi bốc thăm may mắn? Nhặt được từ một tảng đá? Hay bạn sẽ kể cho con nghe mọi thứ?
Câu chuyện dưới đây được chia sẻ từ một bà mẹ họ Vương ở Trung Quốc nhận được sự quan tâm lớn từ các mẹ bỉm trên mạng xã hội.
Ảnh minh họa
"Khi con trai tôi khoảng 4 tuổi, cháu cũng hỏi tôi câu hỏi này. Lúc đó tôi nói với cháu: "Con chui ra từ bụng mẹ đấy".
Cháu hỏi: "Con lớn thế này, bụng mẹ làm sao chứa nổi con?".
Tôi nói với cháu rằng khi còn trong bụng mẹ, cháu rất nhỏ. Tôi chỉ vào rốn của cháu và nói rằng khi còn trong bụng mẹ, có một ống hút dài và mềm nối cháu với mẹ. Khi mẹ ăn, chất dinh dưỡng sẽ được truyền qua ống hút này.
Cháu lớn dần cho đến khi bụng mẹ không còn chứa được nữa, nên cháu phải đến bệnh viện để bác sĩ lấy cháu ra. Bác sĩ cắt ống hút đi, và bây giờ nó trở thành rốn của cháu.
Sau này, mỗi khi đi ngang qua bệnh viện nơi con trai tôi chào đời, tôi lại nói với con rằng: "Mẹ đã nhập viện ở đây và sinh con ra với sự giúp đỡ của các bác sĩ".
Nhiều bậc phụ huynh thường thấy khó trả lời câu hỏi này. Mặc dù đây là một câu hỏi không có câu trả lời chuẩn, nhưng cách cha mẹ trả lời lại thực sự quan trọng đối với những trẻ đang bối rối.
1. Tại sao trẻ em thích hỏi “Con đến từ đâu?”
Hầu hết trẻ em dưới 2 tuổi đều rất gắn bó với mẹ. Bé sẽ theo mẹ đến bất cứ nơi đâu. Trong tâm lý học, giai đoạn này được gọi là giai đoạn cộng sinh. Trẻ em trong giai đoạn này tin rằng chúng và mẹ là một, vì vậy suy nghĩ của chúng tương đối đơn giản.
Ảnh minh họa
Sau 2 tuổi, trẻ bắt đầu hiểu rằng mình là những cá nhân độc lập. Trẻ bắt đầu tò mò về nguồn gốc của mình.
Khi trẻ lớn lên và trình độ nhận thức ngày càng cải thiện, trẻ sẽ có nhiều câu hỏi hơn khi được khoảng 3 tuổi. Do đó, nhu cầu câu trả lời của trẻ ở mỗi độ tuổi là khác nhau.
Vì vậy, bất kể trẻ có đặt ra câu hỏi gì, cha mẹ cũng nên đối mặt với chúng một cách tích cực.
"Cẩm nang Giáo dục Giới tính cho Trẻ em" dành cho Phụ huynh có viết: "Trẻ em là những triết gia. 'Tôi là ai' và 'Tôi đến từ đâu' là những câu hỏi quan trọng mà trẻ em cần giải đáp trước 6 tuổi. Khi lớn lên, mọi người sẽ lại bối rối về câu hỏi này, cho đến khi đến tuổi vị thành niên hoặc sau khi trải qua những thăng trầm của tuổi trưởng thành."
2. Trả lời sai sẽ ảnh hưởng như thế nào đến trẻ em?
Trong một tập của chương trình truyền hình nổi tiếng, một số người lớn đã được phỏng vấn về cách cha mẹ họ trả lời câu hỏi "Con từ đâu đến?".
Có rất nhiều câu trả lời, nhưng câu trả lời ấn tượng nhất là một cô gái kể rằng cha mẹ cô ấy kể rằng họ nhặt cô ấy từ một thùng rác. Đến nỗi mỗi lần đi ngang qua một thùng rác, cô ấy đều không thể không nhìn vào thùng rác để xem có em bé nào bên trong không.
Nhiều bậc phụ huynh cho rằng vì con còn nhỏ, chưa hiểu gì nên chỉ cần trả lời qua loa cho có lệ. Thực tế, câu trả lời sai sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến trẻ, thậm chí gây ra chấn thương tâm lý.
Ảnh minh họa
Trẻ em suy nghĩ khác với người lớn, chúng chỉ muốn hiểu mình đến với thế giới này như thế nào. Lúc này, nếu cha mẹ nói với chúng rằng chúng có được nó bằng cách nạp tiền điện thoại hoặc nhặt được, trẻ có thể nghĩ rằng chúng chẳng liên quan gì đến cha mẹ, rằng chúng có thể bị chiếm đoạt bất cứ lúc nào, và rằng chúng có thể bị bỏ rơi bất cứ lúc nào. Trẻ có thể cảm thấy vô cùng bất an vì câu trả lời sai của bạn.
Cha mẹ có tác động rất lớn đến con cái khi phớt lờ câu hỏi của con hoặc trả lời trực tiếp bằng câu hỏi "Tại sao con lại hỏi nhiều câu hỏi như vậy?". Khi trẻ không nhận được câu trả lời từ cha mẹ, chúng có thể tìm kiếm câu trả lời trên Internet hoặc trên TV.
Do đó, câu trả lời cho câu hỏi "Con đến từ đâu?" của cha mẹ liên quan đến cách trẻ em nhìn nhận bản thân mình trong tương lai và cách chúng nhìn nhận mối quan hệ của mình với thế giới.
3. Cha mẹ nên trả lời thế nào cho phù hợp?
Vậy, làm thế nào cha mẹ có thể bảo vệ sự tò mò của con và trả lời các câu hỏi của con một cách phù hợp với trình độ nhận thức của con?
Dưới đây là phương pháp ba bước gợi ý:
Bước đầu tiên là xác định vấn đề của con là gì?
Ảnh minh họa
Với một câu hỏi mở như "Con đến từ đâu?", nó có thể mang nhiều ý nghĩa. Trước tiên, chúng ta cần làm rõ câu hỏi mà trẻ muốn hỏi.
Ví dụ: Nơi sinh của con ở đâu? Con sinh ra ở bệnh viện nào? Hay con được sinh ra từ một hạt giống? Điều này đòi hỏi cha mẹ phải hướng dẫn con từng bước. Bạn có thể thử hỏi con: "Con hỏi điều này vì con muốn biết con sinh ra ở đâu, đúng không?".
Bước thứ hai: Tìm hiểu thêm thông tin
Trẻ có thể hỏi câu hỏi này vì những gì các em thấy hoặc nghe.
Hiểu được câu chuyện đằng sau câu hỏi có thể giúp chúng ta trả lời câu hỏi của trẻ một cách chính xác.
Chúng ta có thể hỏi lại trẻ: "Con nghĩ câu hỏi này thế nào?" Lúc này, trẻ có thể trả lời rằng mình nghe các bạn cùng lớp nói rằng mình nhặt được nó, hoặc thấy một con chim nở ra từ trứng trên TV,..
Bước thứ ba: Trả lời bằng ngôn ngữ mà trẻ có thể hiểu và quan sát phản ứng của trẻ
Chúng ta có thể trả lời các câu hỏi của trẻ bằng cách quan sát phản ứng của trẻ, và trả lời từng chút một. Miễn là chúng ta có thể giải đáp được những thắc mắc hiện tại của trẻ là được.
Giáo dục giới tính khác với các môn học khác. Nói quá nhiều sẽ khiến trẻ bối rối và khó hiểu.
Vì vậy, chúng ta phải trả lời theo từng giai đoạn phát triển của trẻ.
