Bước vào tiểu học là trẻ bắt đầu tập làm quen với việc đi học. Nhiều gia đình thường dành thời gian buổi tối để "kèm thêm" con, để đảm bảo rằng con đã hoàn thành tốt mọi bài tập về nhà được giao. Tuy nhiên, việc này có thể gây nên hai hậu quả sau:
1. Trẻ thấy bố/mẹ luôn nhắc nhở để đảm bảo mình hoàn thành bài tập đầy đủ, đúng hạn, như vậy mình không cần phải lo gì cả. Việc học sẽ là trách nhiệm của người lớn. Nếu bố mẹ không nhắc thì trẻ không ngồi vào bàn.
2. Việc bố mẹ luôn bắc ghế ngồi cạnh để đảm bảo con tập trung làm bài khiến trẻ “tranh thủ xả hơi” khi ta đứng dậy. Lâu dần trẻ hình thành thói quen lơ đãng khi không có người ngồi kèm.
 |
| Ảnh minh họa: Ashcanartstudio. |
Ở tuổi này, học giỏi không cần là mục tiêu số một của việc học. Niềm yêu thích, sự tự giác học và học tập hiệu quả mới là thứ phụ huynh cần rèn cho con. Bởi càng lên cao, sự học vì nỗ lực bền bỉ của chính bản thân con mới là nhân tố chính giúp con đi lâu dài trên con đường học hành, nghiên cứu.
Vậy phải làm thế nào? Rất đơn giản: để trẻ tự làm bài về nhà trong một khoảng thời gian cố định (ví dụ, trẻ có tối đa hai tiếng buổi tối để hoàn thành bài tập). Quá thời gian đó mà chưa xong bài, trẻ cũng không được phép làm thêm mà phải đi ngủ để đảm bảo thời gian ngủ (nên nhớ ở tuổi này ngủ đủ giấc là vô cùng quan trọng cho sự phát triển thể chất, trí não và sự tập trung học tập ở trẻ). Cái gì hiếm thì con người ta mới trân trọng nó. Việc không có nhiều thời gian học khiến trẻ học hăng say hơn, hiệu quả hơn.
Bạn hỏi rằng, thế nếu trẻ không hoàn thành bài thì sao? Câu trả lời là: một vài hôm như thế cũng chẳng sao cả. Thông thường trẻ nào cũng sợ giáo viên và không muốn mình thua kém bạn bè. Bạn có thể nói trước với cô giáo về cách rèn trẻ ở nhà của bạn, và nhờ cô kiểm tra bài của con bạn. Bạn cũng nên nhờ cô giáo nhắc nhở con nhẹ nhàng nhưng nghiêm túc rằng: “Lần sau con cần phải hoàn thành bài tập trước khi đến lớp!”. Cô giáo, trong trường hợp này, nên ngồi xuống, nhìn sâu vào mắt con, và hỏi: “Con có hứa với cô là hôm sau con sẽ hoàn thành bài tập không?” để gieo vào tâm trí con khái niệm về lời hứa và một quyết tâm thực hiện lời hứa.
Một thắc mắc nữa: thế nếu trẻ chỉ làm bài cho xong mà không quan tâm tới chất lượng bài thì sao? Câu trả lời cũng như ở câu hỏi trên: chẳng sao cả. Hãy để chuyện đó xảy ra để giáo viên có cơ hội nhận xét và yêu cầu trẻ có ý thức làm bài cẩn thận.
Bạn có thể vẫn thấy không yên tâm nếu giao toàn bộ việc học cho con. Đừng lo, vẫn có những việc ta có thể giúp con: Ở giai đoạn đầu, bạn có thể giúp trẻ tổng hợp các yêu cầu bài tập trong ngày vào đầu giờ tự học. Bạn giao hẹn khi nào con cần hỏi gì thì con có thể ra đâu để hỏi bố mẹ. Sau khi con học xong, con ra bố mẹ kiểm tra để xem kết quả tự học của con ra sao, con có cần giúp đỡ hay điều chỉnh gì không.
Nếu hết giờ tự học mà con vẫn chưa xong bài, con vẫn phải gấp sách vở để đi ngủ (nếu bài thực sự nhiều, con chưa xong thì thêm cho con tối đa là 15 phút để hoàn thành, sau đó sẽ điều chỉnh lượng thời gian vào ngày hôm sau sao cho hợp lý).
Làm cách này không có nghĩa là bố mẹ không quan tâm tới việc học của con. Trái lại, bạn cần quan tâm nhiều hơn, hiểu trẻ nhiều hơn, và cần phối hợp với giáo viên của con chặt chẽ hơn. Sau một thời gian, trẻ sẽ học được cách sắp xếp kế hoạch học tập hợp lý; và rèn thói quen làm việc tập trung, nghiêm túc dù không có ai giám sát.
Nhà giáo Ngô Bích Hằng
