Bài viết dưới đây là chia sẻ của nhà giáo dục Nguyễn Tuấn Hải, người sáng lập một trung tâm đào tạo Anh ngữ tại Hà Nội, về việc nên dạy trẻ những cách ứng xử văn minh như sử dụng toilet, hơn là chỉ chú trọng đến kiến thức sách vở.
Cha mẹ Việt chúng ta thường chỉ quan tâm tới việc sao cho con mình giỏi, chỉ trong việc học và chỉ tính bằng điểm mà không để tâm tới vấn đề giản dị nhưng có ý nghĩa hơn rất nhiều: Manner. Từ này dịch sang tiếng Việt hơi khó hết được ý nghĩa, đại khái nó là cách cư xử và đối xử với người khác và môi trường xung quanh mình. Dạy con trưởng thành phải bao gồm những cách ứng xử vào đó.
Rất nhiều trẻ khi đi du học ở các nước phát triển đã bị sốc rất nặng vì không được dạy dỗ về manner từ nhỏ khi còn ở nhà. Các con bị chủ nhà, bị bạn bè cùng nhà hay cùng phòng cô lập và xa lánh vì chính điều này và một trong những thứ khiến cho người có manner và không trở nên xa cách nhau khủng khiếp là câu chuyện của việc sử dụng toilet của trẻ em chúng ta.
 |
| Anh Hải cũng giới thiệu hình ảnh một toilet công cộng ở Nhật Bản như một tấm gương về việc "học mọi thứ ở toilet". |
Nhiều con không được dạy dỗ về những cách ứng xử trong việc sử dụng toilet, nên đã:
1. Không giữ vệ sinh chung.
2. Đi tiểu tiện (chưa nói đại tiện) không giật nước.
3. Không đóng nắp bồn cầu khi xả nước sau khi đại tiện.
4. Các bé trai không kéo nắp ngồi khi đi tiểu tiện vào bồn cầu.
5. Không rửa tay.
6. Khi rửa tay thì vẩy nước bắn khắp sàn hay bồn rửa mặt.
7. Không đóng cửa hay bật đèn khi vào nhà vệ sinh.
8. Không nhường nhau khi vào nhà vệ sinh.
9. Không biết cách vứt bỏ băng vệ sinh cho đúng cách, tệ hơn có bạn còn vứt thẳng vào bồn cầu.
10. Khi đi vệ sinh mà vây bẩn thì không thấy có trách nhiệm vệ sinh sạch lại...
Gần như tất cả các thiếu sót này là những sự việc có thật diễn ra tại trung tâm Anh ngữ của tôi và một công việc mà tôi hay làm là "rình" các con đi toilet để sau đó vào kiểm tra. Có những con sau đó được tôi gọi riêng ra khỏi phòng học để trao đổi nhẹ nhàng về lỗi ở toilet và thậm chí cùng con trở lại đó làm vệ sinh lại.
Không biết tôi có kỳ cục không nữa khi quan tâm tới việc các con đi toilet thế nào hơn việc các con có học tốt tiếng Anh ở trung tâm của tôi. Những việc này, tôi ước sao được các cha mẹ Việt coi trọng thì may mắn làm sao cho các thiên thần của chúng ta.
Nhớ lại bao năm dạy học, trong các lớp tại nhà của mình, tôi luôn bảo học trò "vứt rác là mọi rợ" nhưng thầy vừa quay đi khỏi là tụi nhỏ thả rác xuống sàn một cách lén lút và bôi kẹo cao su xuống dưới mặt bàn và ghế... Tôi buồn ư? Không, đau mới đúng.
Nguyễn Tuấn Hải
