Không phải tự nhiên mà một đứa trẻ phát triển chiều cao vượt bậc ở độ tuổi dậy thì, ngoài một tỉ lệ nhỏ phụ thuộc vào gen di truyền từ bố mẹ thì còn có rất nhiều yếu tố tác động khác. Trong đó, mang tính quyết định nhất là sự rèn luyện tự thân, lối sống tốt của trẻ. Đó cũng là lý do dễ hiểu vì sao bố mẹ chiều cao “khiêm tốn”, nhưng con lại trổ mã cao lớn phổng phao.
Ở độ tuổi dậy thì 12, cô con gái đầu lòng của Phạm Quỳnh Anh là một trong những ái nữ nhà sao Việt sở hữu chiều cao lý tưởng. Mới đây, trong bức hình đọ dáng cùng mẹ ca sĩ, Tuệ Lâm khoe trọn đôi chân dài như sếu. Dù Phạm Quỳnh Anh đã nhón chân nhưng vẫn bị con gái “vượt mặt” chiều cao. Đến nỗi, bà mẹ 3 con phải ngậm ngùi “cầu cứu” cộng đồng mạng. “Tuổi này có làm thế nào để cao thêm được không nhỉ? Chứ đứa bên cạnh vượt mình rồi” - nữ ca sĩ hài hước viết.
Con gái lớn nhà ca sĩ Phạm Quỳnh Anh và chồng cũ Quang Huy tên là Tuệ Lâm sinh năm 2012, hiện đã 12 tuổi. Cô bé cao chạm mốc 1m64 và đã có thể mặc vừa đồ của mẹ. Được biết Phạm Quỳnh Anh sở hữu chiều cao khá “khiêm tốn” khi nữ ca sĩ chỉ gần chạm mốc 1m6. Thế nhưng ái nữ đầu lòng Tuệ Lâm chỉ mới ở độ tuổi đầu dậy thì đã cao “ăn đứt” mẹ.
Với lợi thế và tốc độ phát triển tốt như thế, trong tương lai Tuệ Lâm chắc chắn sẽ còn “nhổ giò” cao hơn nữa, thậm chí là bỏ xa bạn bè đồng trang lứa. Sở dĩ, con gái Phạm Quỳnh Anh chân dài như thế một phần có thể là do trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, cô bé chăm chỉ hoạt động nhiều. Đặc biệt theo mẹ ca sĩ tiết lộ, Tuệ Lâm rất thích nhảy, có năng khiếu âm nhạc giống mẹ.
Trên trang cá nhân, bà mẹ 3 con Phạm Quỳnh Anh thường chia sẻ những đoạn video cùng con gái lớn nhảy nhót. Trên thực tế, việc yêu thích bộ môn nghệ thuật này cũng sẽ giúp ích rất nhiều trong quá trình phát triển chiều cao, duy trì vóc dáng cân đối và sức khoẻ tốt cho trẻ. Vận động là yếu tố cực kỳ quan trọng hỗ trợ trẻ tăng trưởng chiều cao, các bậc bố mẹ cần hết sức lưu ý yếu tố này.
Có nhiều lý do tại sao vận động nhiều sẽ giúp trẻ phát triển chiều cao tốt:
- Kích thích quá trình tổng hợp hormone tăng trưởng
Vận động, đặc biệt là các hoạt động như chạy, nhảy, bơi lội, sẽ kích thích cơ thể sản sinh ra nhiều hormone tăng trưởng (GH - Growth Hormone). Hormone GH đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích sự phát triển của xương và sụn sẽ giúp trẻ tăng trưởng chiều cao.
- Tăng cường hoạt động của tế bào sụn
Sụn ở các mối nối xương là nơi diễn ra quá trình kéo dài của xương. Vận động, đặc biệt là các hoạt động tạo tác lực lên xương như chạy, nhảy, sẽ kích thích tế bào sụn phát triển và tăng trưởng.
- Thúc đẩy quá trình hấp thụ canxi
Canxi là khoáng chất quan trọng cho sự phát triển xương. Vận động sẽ giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, đặc biệt là khi kết hợp với chế độ dinh dưỡng đầy đủ.
- Cải thiện lưu thông máu
Vận động sẽ cải thiện lưu thông máu, đem lại nguồn dinh dưỡng và oxy tốt hơn cho sự phát triển xương.
Chiều cao ở trẻ bao nhiêu mới đạt tiêu chuẩn?
Để trẻ đạt được chiều cao tốt nhất thì tốc độ tăng trưởng chiều cao là rất quan trọng, vậy nên cha mẹ có thể dựa vào thông tin về mức độ tăng trưởng phù hợp theo từng độ tuổi.
Sự tăng trưởng và phát triển của trẻ không chỉ nên tập trung vào giá trị đo lường tại một thời điểm nhất định mà còn cần quan tâm hơn đến xu hướng tăng trưởng dài hạn. Nếu các chỉ số trong hai hoặc ba tháng liên tiếp không có sự gia tăng đáng kể thì cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để thăm khám.
Cách ước tính tiềm năng gen di truyền chiều cao của trẻ
Chiều cao của trẻ chủ yếu bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền, điều này được xác nhận theo khoa học rõ ràng.
Ví dụ: Người da trắng chủ yếu cao hơn người da vàng, người miền Bắc cao hơn người miền Nam. Nhưng ngoài ra, giấc ngủ, chế độ dinh dưỡng, vận động, trạng thái tâm lý và môi trường sống cũng sẽ ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng chiều cao của trẻ.
Cha mẹ có thể dựa vào cách tính chiều cao theo gen di truyền dưới đây, để dự đoán chiều cao mà trẻ đạt được trong tương lai.
- Đối với bé gái: (Chiều cao của cha + chiều cao của mẹ) - 13cm : 2 ±8.5cm.
- Đối với bé trai: (Chiều cao của cha + chiều cao của mẹ) + 13cm : 2 ±8.5cm.
Những cách cải thiện chiều cao của trẻ
Mặc dù di truyền có tính quyết định cao đối với chiều cao của trẻ, tuy nhiên dinh dưỡng, thể thao và chế độ nghỉ ngơi cũng tác động đến việc thay đổi chiều cao nếu áp dụng đúng cách.
- Chế độ dinh dưỡng khoa học
Cha mẹ nên xây dựng cho trẻ một chế độ ăn uống khoa học ngay từ nhỏ, bao gồm những thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất tốt cho quá trình tăng chiều cao.
Cha mẹ nên chú ý, trẻ quá mập hoặc quá gầy là biểu hiện của việc dinh dưỡng không cân đối, có thể ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ.
Ví dụ: Suy dinh dưỡng và tăng cân quá nhanh sẽ tạo gánh nặng cho xương của trẻ và cũng sẽ làm chậm tốc độ tăng trưởng và béo phì cũng có thể dẫn đến dậy thì sớm và ảnh hưởng đến chiều cao sau này.
Theo ý kiến của chuyên gia, thực phẩm giàu protein như cá, tôm, thịt nạc, trứng gia cầm, đậu phộng và các sản phẩm từ đậu nành, cũng như các thực phẩm giàu canxi và phốt pho: sữa, tôm khô, súp xương, tảo bẹ và rong biển đều là những lựa chọn tốt.
Nhất định cha mẹ phải tránh cho trẻ ăn đồ ăn vặt chứa nhiều đường và nhiều calo, hay ăn đồ ăn nhanh, gà rán. Đồng thời, các loại thực phẩm chứa muối cũng là kẻ thù chính của sự tăng trưởng.
Sự phát triển của trẻ là một quá trình diễn ra theo quy luật và cha mẹ đừng nhầm tưởng rằng các sản phẩm quảng cáo khác nhau sẽ cung cấp cho trẻ một số chất bổ sung nhất định.
Mặc dù một số sản phẩm hỗ trợ tăng trưởng có thể giúp trẻ phát triển nhanh hơn trong thời gian ngắn nhưng các hormone có trong đó sẽ khiến xương của trẻ khép lại sớm hơn, về lâu về dài sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến chiều cao cuối cùng của trẻ.
- Khiến trẻ thích vận động
Tập thể dục khoa học với một cường độ nhất định có thể kích thích tuyến yên tiết ra hoocmon tăng trưởng từ đó thúc đẩy tăng trưởng chiều cao ở trẻ.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những đứa trẻ thường xuyên tham gia thể thao sẽ cao hơn khoảng 4cm so với những đứa trẻ lười vận động.
Vì vậy các chuyên gia khoa Nhi khuyến cáo trẻ sơ sinh từ 1 đến 2 tuổi nên vận động hai giờ mỗi ngày, trong đó một giờ hoạt động cường độ cao để đẩy nhanh nhịp tim và đổ mồ hôi. Tốt nhất nên đảm bảo hoạt động 3 giờ mỗi ngày cho trẻ trên 3 tuổi,
Đối với trẻ nhỏ trong giai đoạn này, các bài tập kéo căng và ném bóng bắt bóng đơn giản có thể giúp co bóp, kích thích xương và dây chằng phát triển của trẻ, giúp trẻ cao lớn hơn.
Nhưng điều cha mẹ cần lưu ý là hiệu quả của việc khuyến khích trẻ vận động rất chậm, cha mẹ không nên nóng vội mà áp đặt trẻ tập luyện với cường độ cao, điều này sẽ phản tác dụng và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Ngoài ra, vận động cần hợp lý, nếu trẻ vận động với cường độ cao như vận động viên sẽ làm tăng gánh nặng cho xương khớp của bé và kìm hãm sự tăng trưởng và phát triển.
- Hãy giúp trẻ có giấc ngủ ngon
Trẻ được ngủ đủ giấc là điều kiện tiên quyết để đảm bảo tiết ra hoocmon tăng trưởng của trẻ, vì hoocmon tăng trưởng của trẻ tiết ra khi ngủ nhiều gấp ba lần khi trẻ thức giấc.
Trẻ sơ sinh ngủ hơn 20 giờ mỗi ngày và tiết ra hoocmon tăng trưởng trong vòng 24 giờ. Đối với những trẻ từ 3 tuổi trở lên lượng hoocmon tăng trưởng chỉ được tiết ra sau khi ngủ.
Cha mẹ có thể theo dõi bảng tiêu chuẩn về giấc ngủ theo từng độ ở trẻ để xem bé nhà mình đã đạt chuẩn chưa.
