Các bậc làm cha, làm mẹ mong muốn con mình cao lớn, mạnh khỏe nên luôn tìm cách bổ sung các dưỡng chất tốt nhất. Tuy nhiên, có một thực tế đáng báo động khi hiện nay nhiều trường hợp bổ sung canxi sai cách, gây hậu quả xấu cho sức khỏe và sự phát triển trong tương lai của trẻ.
Để hiểu đúng về cơ chế hấp thu canxi và biết cách bổ sung canxi an toàn, hiệu quả cho con, cha mẹ cùng tham khảo chia sẻ của GS.TS. BS Lê Thị Hợp – Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam, Nguyên Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia:
Thưa Giáo sư, cha mẹ nào cũng mong con khỏe mạnh, phát triển chiều cao tối đa và một trong những cách được nhiều phụ huynh lựa chọn là bổ sung canxi cho con. Tuy vậy, không phải ai cũng hiểu rõ canxi là gì và tác dụng ra sao. Giáo sư có thể giải thích thêm để các cha mẹ cùng hiểu rõ?
GS.TS.BS Lê Thị Hợp: Đúng là hiện nay rất nhiều phụ huynh quan tâm đến việc phát triển chiều cao và chú ý bổ sung canxi cho con. Canxi thực sự là chất khoáng cần thiết cho sức khỏe và sự phát triển chiều cao của trẻ.
Trong cơ thể người, 99% canxi nằm ở xương và răng và chỉ 1% còn lại là trong các tế bào máu. Theo nghiên cứu thì các chất dinh dưỡng cũng như canxi từ nguồn thực phẩm là tốt nhất, tuy nhiên, canxi trong khẩu phần ăn của người Việt Nam chỉ đáp ứng khoảng 50-60% nhu cầu khuyến nghị.
Do vậy chúng ta cần bổ sung canxi, đặc biệt là trẻ em lứa tuổi đang phát triển chiều cao. Ví dụ: Ở giai đoạn tiền dậy thì (8-10 tuổi ở bé gái và 9-12 tuổi ở bé trai), nếu được đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý (đủ canxi, protein, kẽm, vitamin A, năng lượng…), trẻ có thể tăng chiều cao tới 8-10cm/năm.
Nhiều bố mẹ cho rằng càng bổ sung nhiều canxi thì con càng cao lớn, điều này có đúng không thưa Giáo sư? Bổ sung không đủ hay quá mức canxi có thể gây ra những rủi ro gì cho sức khỏe?
GS.TS.BS Lê Thị Hợp: Các cha mẹ hẳn đã quen thuộc câu nói “Cái gì quá đều không tốt”. Điều này đúng trong việc bổ sung canxi cho trẻ. Thiếu canxi sẽ ảnh hưởng đến sự rắn chắc của xương, răng và khả năng phát triển chiều cao của trẻ: răng mọc chậm, trẻ có thể bị còi xương (tóc có dấu hiệu vành khăn, xương nhô, ức lõm, ngủ trằn trọc không ngon giấc). Thiếu canxi còn ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, giảm sức đề kháng để chống lại bệnh tật.
Bổ sung quá nhiều dẫn đến thừa canxi cũng có thể gây những hậu quả cho trẻ như táo bón, cốt hoá sớm…Thừa canxi trong thời gian dài còn có thể gây một số hậu quả nặng nề hơn như canxi tích tụ gây vôi hóa hoặc sỏi thận, khiến cơ thể giảm hấp thu các chất khoáng khác như sắt, magie, kẽm. Để đảm bảo bổ sung liều lượng canxi phù hợp cho trẻ, cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Ngoài việc bổ sung liều lượng không phù hợp khiến “lợi bất cập hại” như trên, cha mẹ thường dễ mắc các sai lầm nào khác khi bổ sung canxi cho trẻ, thưa Giáo sư?
GS.TS.BS Lê Thị Hợp: Vì lo lượng canxi trong chế độ ăn uống chưa đủ cho trẻ, một số cha mẹ lạm dụng các sản phẩm thuốc nhằm bổ sung canxi với hàm lượng cao, hoặc chọn lựa phải những loại canxi khó hấp thu dẫn tới việc trẻ bị dư thừa canxi.
Ngoài ra, cần chú ý tới thời điểm bổ sung canxi cho trẻ cũng như những tác dụng phụ khi dùng kết hợp không đúng. Chẳng hạn, tránh dùng canxi chung với sắt vì canxi sẽ làm cản trở khả năng hấp thụ sắt, có thể gây thiếu máu ở trẻ.
Thêm nữa, rất nhiều phụ huynh chưa biết và chú ý bổ sung canxi kết hợp cùng vitamin D3, K2 – bộ 3 giúp tối ưu hấp thụ canxi, nên không phát huy được hiệu quả của dưỡng chất này.
Thưa Giáo sư, nên bổ sung canxi cho trẻ như thế nào, với hàm lượng ra sao là thích hợp?
GS.TS.BS Lê Thị Hợp: Nhu cầu canxi phụ thuộc vào độ tuổi, giới, giai đoạn phát triển và tình trạng sinh lý; do vậy khi bổ sung canxi cho trẻ cha mẹ cần tìm hiểu xem trẻ mình cần bao nhiêu canxi/1 ngày để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Theo Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam của BYT, Viện Dinh dưỡng Quốc gia (2016):
Nhu cầu canxi (mg/ngày) theo tuổi, giới cho trẻ em Việt Nam được đưa ra như sau: trẻ 6-11 tháng là 400 mg/ngày, trẻ em 1-2 tuổi là 500 mg/ngày, 3-5 tuổi là 600 mg/ngày, 6-7 tuổi là 650 mg/ngày, 8-9 tuổi là 700 mg/ngày, 10-19 tuổi là 1000 mg/ngày. Nhu cầu canxi (Ca) của cơ thể được xác định trong mối tương quan với Phosphor (P): tỷ số Ca/P mong muốn tối thiểu > 0,8 ở mọi lứa tuổi, tốt nhất là 1-1,5 (đặc biệt đối với trẻ em).
Để việc bổ sung canxi cho trẻ đúng và đủ, phát huy hiệu quả cao nhất và không gây các tác dụng phụ, theo Giáo sư, các bố mẹ cần lưu ý những điều gì?
GS.TS.BS Lê Thị Hợp: Để trẻ hấp thụ canxi hiệu quả nhất thì bố mẹ cần chú ý 4 điều sau:
- Chú trọng liều lượng: Bổ sung cho trẻ theo đúng nhu cầu khuyến nghị phù hợp với độ tuổi.
- Đúng thời điểm: Bổ sung canxi cho trẻ tốt nhất là vào buổi sáng, sau bữa ăn từ 30 đến 60 phút.
- Kết hợp Canxi với D3 và K2: Vitamin D3 và Canxi là bộ đôi “ăn ý” không thể tách rời bởi vì vitamin D3 là dưỡng chất giúp cho cơ thể bé hấp thu canxi tốt hơn.
Vitamin K2 được ví như “người vận chuyển” đem Canxi đặt đúng nơi cần và lấy Canxi dư thừa từ mạch máu hay mô mềm đặt vào răng và xương. Đồng thời Vitamin K2 sẽ giúp kích thích tế bào tạo xương, giúp cho xương của trẻ nhanh dài ra để tăng chiều cao.
- Lựa chọn loại canxi giúp trẻ dễ hấp thu: Chẳng hạn như canxi nano.
Cũng như Giáo sư vừa nói tới canxi nano, vậy canxi nano khác với canxi thường như thế nào và dưỡng chất này có ưu điểm gì vượt trội?
GS.TS.BS Lê Thị Hợp: Canxi nano là canxi với kích thước siêu nhỏ (nhỏ hơn 60mm), tăng tối đa khả năng thẩm thấu vào mạch máu và là lựa chọn hàng đầu để bổ sung vào cơ thể. Theo các nghiên cứu, canxi nano có khả năng hấp thụ cao gấp 200 lần so với canxi dạng thông thường.
Đồng thời, dạng nano còn giúp giảm lượng cung cấp canxi mỗi ngày, qua đó giảm các tác dụng phụ do canxi gây ra như sỏi thận, táo bón, rối loạn tiêu hóa.
Vậy Giáo sư có thể gợi ý cho các cha mẹ của Eva những nguồn thực phẩm giàu canxi nano để bổ sung cho trẻ, giúp bé phát triển chiều cao và có khung xương chắc khỏe?
GS.TS.BS Lê Thị Hợp: Như tôi đã chia sẻ, theo các nghiên cứu, canxi từ các loại thực phẩm trẻ ăn, uống hằng ngày là nguồn canxi tốt nhất. Tuy nhiên, đa số chế độ ăn thông thường chỉ đáp ứng được 50-60% lượng canxi cần thiết cho trẻ.
Để khắc phục tình trạng này, giúp trẻ được cung cấp đủ canxi từ chính chế độ ăn, hằng ngày, cha mẹ nên chú trọng cho trẻ sử dụng những sản phẩm giàu canxi như sữa và các chế phẩm của sữa (phô mai, sữa tươi, sữa chua,…), các món giàu canxi như thịt, tôm, cua, cá, hay các loại rau cải xoăn, cần tây, bắp cải, diếp cá …
Đặc biệt, sữa là một trong những thực phẩm giúp tăng chiều cao hiệu quả nhất. Sữa rất giàu canxi, thúc đẩy quá trình phát triển toàn cơ thể, giúp xương chắc khỏe. Mẹ có thể lựa chọn sữa Smarta Grow bổ sung bộ 3 dưỡng chất Canxi nano, Vitamin D3, K2 vừa giúp trẻ hấp thụ tối đa canxi, hạn chế lắng đọng canxi trong máu, vừa bổ sung thêm DHA, hỗ trợ trẻ phát triển trí não. Liều lượng hợp lý cho trẻ uống sữa là 2-3 ly mỗi ngày.
Xin cảm ơn Giáo sư về những thông tin hữu ích này!
Với sự tư vấn của chuyên gia, các cha mẹ “Yêu con thông thái” sẽ hiểu được cơ thể con đang phát triển thế nào và cần được chăm sóc bằng chế độ dinh dưỡng ra sao để lớn lên khỏe mạnh, vững vàng. Cha mẹ sẽ biết cách bổ sung cho con những dưỡng chất quan trọng, đặc biệt là canxi bằng cách lựa chọn sản phẩm sữa giàu canxi kết hợp cùng vitamin D3 và K2 theo công thức phù hợp.
Yêu con thông thái không khó, chỉ cần cha mẹ thông thái luôn thấu hiểu con…
