Khi phụ nữ mang thai, nhu cầu về dinh dưỡng tăng cao để phù hợp với sự thay đổi sinh lý của người mẹ và cung cấp cho thai nhi. Thông thường nhu cầu về chất sắt và acid folic thường tăng gấp đôi so với bình thường. Nếu chế độ dinh dưỡng không đúng và không đủ, người mẹ sẽ dễ bị thiếu máu do thiếu hụt các thành phần tạo máu.
 |
| Thiếu máu trong thai kỳ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Ảnh minh họa: 24h |
Phụ nữ do bị mất máu hằng tháng qua kinh nguyệt nên rất dễ bị thiếu máu từ trước khi mang thai. Đặc biệt, với những phụ nữ khi mang thai bị nhiễm giun sán thì sẽ càng bị thiếu máu nặng nề hơn.
Thiếu máu trong thai kỳ khiến người mẹ xanh xao, mệt mỏi, chậm tăng cân, nuôi dưỡng bào thai kém, hay buồn ngủ, không thể tập trung chú ý suy nghĩ, giảm khả năng làm việc và chăm sóc gia đình. Ngay sau sinh, mẹ thường mất nhiều máu và nhiễm trùng, tạo sữa mẹ giảm.
Việc thiếu máu cũng khiến bào thai bị suy dinh dưỡng, sinh nhẹ ký, sinh thiếu tháng, dễ tử vong. Em bé sinh ra đời bị thiếu tháng và yếu ớt, dễ bị nhiễm trùng và nguy hiểm hơn là làm cho bộ não phát triển kém, ảnh hưởng đến trí tuệ sau này.
Do đó, nên ăn uống đầy đủ, không kiêng khem, đặc biệt ăn nhiều thực phẩm giàu chất sắt như thịt, cá, gan, trứng, huyết, các loại đậu đỏ, rau xanh như rau dền, rau muống, rau ngót, rau đay, rau lang.. cùng các loại trái cây nhiều vitamin C như cam, bưởi, quýt, sơri để tăng khả năng hấp thu sắt.
Theo Bác sĩ chuyên khoa II Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, ngoài việc ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nên uống thuốc sắt kết hợp acid folic đều đặn mỗi ngày từ khi biết mình có thai và liên tục cho đến một tháng sau sinh. Thông thường mỗi ngày một liều 60 mg sắt nguyên tố và 400 mcg acid folic để phòng tránh thiếu máu.
Một số lưu ý khi uống viên sắt:
- Nên uống giữa hai bữa ăn và uống vào bữa tối trước khi đi ngủ.
- Nếu lỡ quên ngày nào thì sau đó cứ tiếp tục uống bình thường, không uống bù.
- Không uống viên sắt với nước trà hoặc sữa.
Một số tác dụng phụ thường gặp khi uống viên sắt:
- Đi cầu phân đen: Sắt trong đường ruột làm cho phân có màu đen. Bạn không phải ngại vì khi ngưng uống viên sắt, phân sẽ trở lại bình thường.
- Bị xót ruột, buồn nôn hoặc nôn: Uống thuốc lúc no hoặc sau bữa ă khoảng một tiếng
- Táo bón: Cần ăn nhiều rau và trái cây, uống đầy đủ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày và vận động (đi bộ nhẹ nhàng để hạn chế táo bón)
Cần lưu ý, việc phòng chống nhiễm giun trước khi mang thai cũng là việc làm cần thiết, vì nhiễm giun làm tăng nguy cơ thiếu máu ở bà mẹ. Tránh xổ lãi khi biết có thai mà nên xổ sau khi sinh hoặc trước khi có thai. Cần hỏi ý kiến y bác sĩ trước khi dùng bất cứ loại thuốc gì.
Lê Phương
