Thực tế, nếu chỉ dựa trên 1-2 yếu tố nào đó để đánh giá, mẹ có thể sẽ bỏ lỡ những khả năng tiềm ẩn khác của bé. Tùy theo khả năng bẩm sinh và điều kiện phát triển, mỗi bé có thể đặc biệt nổi trội ở một loại hình nào đó.
Vì vậy, đánh giá trẻ sơ sinh đang phát triển khỏe mạnh cả về thể chất và trí tuệ, các chuyên gia thường dựa vào nhiều yếu tố cân nặng, chiều cao, và các giác quan bao gồm thính giác, xúc giác, thị giác...
Những biểu hiện dưới dây trẻ sơ sinh đang phát triển tốt cả thể chất và trí não, bố mẹ nên nhận biết sớm để có phương pháp bồi dưỡng phù hợp cho con.
Cân nặng đạt chuẩn
Khi trẻ mới sinh ra thì chiều cao, cân nặng là cơ sở phản ánh rõ nét nhất sự phát triển của trẻ khi ở trong bụng mẹ. Đặc biệt là cân nặng trẻ sơ sinh là yếu tố quan trọng nhất.
Nếu cân nặng của trẻ sơ sinh được coi là nhẹ cân có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ như suy dinh dưỡng, chậm phát triển thể chất trí tuệ, hệ miễn dịch yếu dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, kém thông minh hơn sao với trẻ có cân nặng chuẩn.
Cân nặng khi sinh của trẻ sơ sinh đối với trẻ đủ tháng dao động khoảng từ 2,9-3,8kg, chiều cao trung bình từ 50-53cm, chu vi vòng đầu trung bình của trẻ trai là 34,3cm và trẻ gái là 33,8cm.Trẻ lớn lên từng ngày cân nặng tăng lên từng ngày.
Đối với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tăng trung bình một tháng cần đạt ít nhất 600 gram. Lớn hơn 6 tháng tuổi, trẻ tăng trung bình 500 gram/tháng... Trong năm thứ hai sinh, cân nặng ở trẻ trung bình tăng từ 2,5-3kg.
Trong khi đó, trường Y Harvard đã tiến hành nghiên cứu sâu hơn về việc cân nặng có liên quan đến trí thông minh của trẻ.
Họ đã thực hiện một loạt các bài kiểm tra trí thông minh trên những đứa trẻ có trọng lượng cơ bản khác nhau. Cuối cùng, kết quả cho thấy cân nặng của trẻ sơ sinh càng gần với con số 3,2-3,5kg, được dự đoán sau này sẽ thông minh hơn và IQ cao nhất.
Trẻ thích nhìn mọi vật, thu hút bởi màu sắc
Trẻ sơ sinh thích nhìn mọi vật là điểm khởi đầu của sự phát triển não bộ, nếu trẻ sơ sinh thích nhìn mọi vật thì một tế bào thần kinh trên võng mạc sẽ liên kết với một tế bào thần kinh khác trên vỏ não, từ đó thúc đẩy sự phát triển của não bộ.
Chúng ta thường nói đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, điều này cũng có phần đúng, những đứa trẻ có đôi mắt sáng thích xoay người nhìn mọi vật đều có vẻ thông minh, đây là một loại trực giác và khoa học.
Mẹ nên chú ý rèn luyện khả năng nhìn của trẻ sơ sinh, thường xuyên nhìn chằm chằm vào trẻ, để trẻ nhìn vào mặt mẹ, hình ảnh khuôn mặt của mẹ sẽ để lại ký ức sâu sắc trong tâm trí trẻ. Cho trẻ sơ sinh nhìn vào một số thẻ đen trắng sẽ phát triển khả năng nhìn, giúp não trẻ tiếp xúc và ghi nhớ nhiều thứ hơn, từ đó trở nên thông minh hơn.
Nhạy cảm với âm thanh
Nhiều trẻ sơ sinh có phản xạ giật mình mạnh khi nghe thấy âm thanh lớn, cơ thể không khỏi run rẩy, nhiều mẹ lo lắng trẻ đang gặp vấn đề nào đó. Thực ra đây là phản ứng bình thường của trẻ, càng nhạy cảm với âm thanh bên ngoài thì phản xạ giật mình càng mạnh, điều này chứng tỏ thính giác của trẻ đang phát triển rất tốt.
Thính giác có liên quan đến não bộ của trẻ sơ sinh, trẻ có thính giác tốt thì khả năng học tập của trẻ sẽ rất tốt và sẽ là một đứa trẻ thông minh. Nếu trẻ không phản ứng khi nghe âm thanh, cho thấy thính lực của trẻ rất yếu hoặc có vấn đề về tai.
Mẹ có thể giúp trẻ phát triển thính giác bằng cách thường xuyên nói chuyện với con thường xuyên, hát ru hoặc cho con nghe những bản nhạc nhẹ nhàng. Bởi lúc này, trẻ có thể cảm nhận được tình cảm của mẹ dành cho mình thông qua ngữ điệu nói, âm thanh ngôn ngữ và trạng thái tinh thần của người mẹ để tích luỹ vốn từ cho mình.
Dần dần, trẻ sẽ quen và thích thú khi được nghe mẹ nói, giúp con hình thành những yếu tố cơ bản cho nhân cách và kỹ năng giao tiếp xã hội sau này.
Phản xạ cầm nắm tốt
Một số trẻ sơ sinh có xúc giác nhạy cảm, khi người lớn kích thích vào lòng bàn chân, lòng bàn chân của trẻ sẽ co vào trong để tránh sự kích thích này, điều này cho thấy trẻ có xúc giác của trẻ đang phát triển tốt.
Biểu hiện rõ nhất khi xúc giác phát triển là trẻ cũng có khả năng nắm chặt đồ vật. Khi bạn đặt các ngón tay của mình vào lòng bàn tay trẻ sơ sinh, trẻ sẽ nắm chặt và rất mạnh. Mẹ sẽ ngạc nhiên về sức mạnh của một đứa trẻ.
Đây là một khả năng tự nhiên của trẻ em, được gọi là "phản xạ cầm nắm". Ngược lại bé có khả năng này, nghĩa là não bé phát triển hoàn thiện. Nếu khả năng cầm nắm của bé kém chứng tỏ khả năng kiểm soát của não bộ có vấn đề và cần được tích cực cải thiện.
Mẹ cho bé cầm nắm mọi vật liệu mà chúng ta kiểm soát được, từ những cục bông ép (pom pom) hay những mảnh vải nhám, vòng gỗ gắn chuông… hay đơn giản chỉ là những đồ vật sẵn có trong nhà.
Việc này không chỉ giúp bé tập cầm nắm, phát triển xúc giác mà còn khiến bé ngầm hiểu rằng đối với mỗi loại vật liệu bé sẽ có những cách cầm khác nhau. Tuy nhiên, đừng làm bé có cảm giác thất vọng khi đặt đồ vật này ở quá xa mà bé không thể lấy được.
