Trẻ sơ sinh hay vặn mình là biểu hiện bình thường và sẽ hết khi trẻ được 3 tháng tuổi. Tuy nhiên nếu trẻ hay vặn mình và ọc sữa, hay giật mình, đánh hơi, gồng mình... kèm theo quấy khóc, mồ hôi trộm thì đó có thể là biểu hiện của thiếu canxi hoặc một số bệnh khác, các bố mẹ cần đưa trẻ tới gặp bác sĩ chuyên khoa để có được chẩn đoán chính xác tình trạng và đưa ra cách chăm sóc.
Tại sao trẻ sơ sinh hay vặn mình, gồng mình khi ngủ, có nguy hiểm không?Trẻ sơ sinh vặn mình là biểu hiện bình thường bởi bé chưa quen với môi trường bên ngoài, các tế bào thần kinh chưa biệt hóa, vỏ não và thể vân chưa phát triển nên hoạt động dưới vỏ vẫn chiếm ưu thế. Do đó, trẻ có dấu hiệu múa vờn, vận động tay chân thường xuyên, phản ứng của vỏ não có xu hướng lan tỏa khi bị kích thích. Hiện tượng này xuất hiện từ vài tuần tuổi tới 2 tháng tuổi, kết thúc khi trẻ được 3 - 4 tháng.
Tuy nhiên, khi trẻ sơ sinh vặn mình nhiều kèm theo các biểu hiện ọc sữa, ra mồ hôi trộm, quấy khóc nhiều thì đó là biểu hiện của chứng thiếu Vitamin D hoặc bệnh về đường tiêu hóa cần phải đi gặp bác sĩ ngay.
Biểu hiện vặn mình ở trẻ sơ sinhĐối với biểu hiện trẻ vặn mình khi ngủ, gồng mình được chia thành 2 trường hợp, một trường hợp biểu hiện sinh lý và một trường hợp là biểu hiện bệnh lý.
- Biểu hiện vặn mình sinh lý: Trẻ gồng người vặn mình, mặt đỏ lên và kết thúc trong vài phút. Hiện tượng này đến tháng thứ 2 , 3 dừng hẳn. Trẻ ăn ngủ tốt, lên cân bình thường thì không đáng lo ngại. Nguyên nhân cơ bản của hiện tượng này đó là:
Nơi ngủ của trẻ không được thoải mái, ấm áp, có quá nhiều ánh sáng hoặc tiếng ồn cũng khiến trẻ hay vặn mình, giật mình khi ngủ.
Trẻ đói thường sẽ có biểu hiện đầu cựa quậy, vặn mình, uốn người…
Trẻ sơ sinh hay vặn mình và rặn kèm theo mặt đỏ là biểu hiện của rặn tiểu hoặc rặn ị.
Môi trường xung quanh không thoải mái như: Tã bị ướt, mẹ quấn khăn quá chặt...cũng khiến bé vặn mình.
- Biểu hiện vặn mình bệnh lý: Trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa, các biểu hiện như mồ hôi trộm, ngủ không sâu, hay giật mình quấy khóc… thì có thể là do thiếu Canxi, hệ tiêu hóa không tốt. Ngoài ra những tổn thương ngoài da do ngứa, nóng rát hoặc tai bé bị côn trùng cắn cũng khiến trẻ hay vặn mình khi ngủ.
Trẻ sơ sinh hay vặn mình là biểu hiện sinh lý bình thường. Ảnh minh họa
Mẹo chữa vặn mình ở trẻ sơ sinh đơn giản mà hiệu quảĐối với những biểu hiện bệnh lý, các bố mẹ không sử dụng các mẹo chữa cho trẻ mà phải đưa trẻ đi gặp bác sĩ ngay để có những chẩn đoán kịp thời từ đó có cách chữa và chăm sóc phù hợp nhất.
Đối với những biểu hiện sinh lý bình thường, cách chữa vặn mình ở trẻ sơ sinh các mẹ có thể áp dụng như sau:
1. Thay tã bỉm loại êm ái, mặc quần áo rộng rãi, thoải mái để trẻ ngủ ngonMột trong số những lý do khiến trẻ sơ sinh ngủ hay vặn mình và gồng mình là do giấc ngủ không được sâu, một số nguyên nhân như tã bỉm bị ướt, quần áo không thoải mái, chật chội... khiến trẻ khó chịu và ngủ không ngon.
Mẹo đơn giản là hãy lựa chọn những bộ quần áo rộng rãi, đủ ấm cho bé và chất liệu tốt, thấm hút mồ hôi tốt, thoáng mát. Đệm và chăn gối của trẻ cũng nên dùng loại có chất liệu tốt và sạch sẽ, không nên để vương mùi nước tiểu, ướt do nước tiểu của trẻ gây khó chịu cho cả bố mẹ và bé.
2. Kiểm tra nhiệt độ phòng không để bé quá nóng hoặc quá lạnhViệc nhiệt độ phòng quá nóng hoặc quá lạnh cũng ảnh hưởng tới giấc ngủ của trẻ, gây nên hiện tượng trẻ vừa ngủ vừa hay vặn mình, giấc ngủ không sâu và hay quấy khóc.
3. Xoa dịu bé nhẹ nhàngMẹ có thể ôm bé vào lòng và vuốt ve, âu yếm bé mỗi khi bé vặn mình, gồng mình để bé được cảm thấy thoải mái hơn, an toàn và dễ chịu hơn, bé sẽ ngủ ngon hơn.
Hãy cố gắng nhẹ nhàng, đừng lo lắng hay căng thẳng bởi sự căng thẳng của mẹ cũng sẽ ảnh hưởng tới bé, khiến bé “bất an” theo. Các mẹ chỉ cần dịu dàng vuốt ve bé, xoa dịu bé và để bé nghe tiếng của mẹ (tiếng nhỏ vừa đủ nghe) thì bé sẽ thấy an toàn và yên tâm ngủ ngon.
Nhẹ nhàng xoa dịu bé để bé thấy an toàn và yên tâm mỗi khi vặn mình, khó ngủ. Ảnh minh họa
4. Tắm nắng thường xuyên cho béTình trạng thiếu canxi ở trẻ sơ sinh sẽ dễ khiến bé có hiện tượng gồng mình đỏ mặt, vặn mình và ngủ không ngon, không sâu, dễ quấy khóc. Để đảm bảo bé có được lượng Vitamin D cần thiết cho quá trình tổng hợp canxi cho cơ thể các mẹ hãy cho bé tắm nắng thường xuyên.
Theo PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng thời điểm tắm nắng cho bé tốt nhất là vào lúc buổi sáng, bình minh vừa lên, mặt trời chiếu những tia nắng đầu tiên. Thời gian tắm nắng cho trẻ sơ sinh tốt nhất chỉ nên từ 10 - 15 phút mỗi ngày. Khi tắm nắng cho trẻ chú ý tìm nơi ít gió, ấm áp, đặc biệt ngày nào trời lộng gió hoặc quá lạnh thì không nên cho bé ra ngoài tắm nắng.
5. Chế độ dinh dưỡng của mẹ khi cho con bú rất quan trọngThông thường đối với trẻ bú mẹ, thường mẹ ăn gì con sẽ ăn đó, vì vậy để giúp con đủ dưỡng chất, đủ canxi, vitamin, kẽm...các mẹ hãy bổ sung chế độ dinh dưỡng khoa học.
Những thực phẩm giàu canxi như cá hồi, cá ngừ, cá thu...hay các loại cá nhỏ có thể ăn cả xương các mẹ nên bổ sung. Bên cạnh đó, rau xanh, thịt, cá các loại cần đa dạng để trẻ sơ sinh phát triển tốt hơn.
6. Kiểm tra da của bé có vị viêm đỏ, loét hay nổi mẩn gì khôngHãy chú ý tới những vùng da bị gấp, thường ở phần bắp tay, chân gần khuỷu, cổ, bẹn, vùng kín của bé...xem có bị viêm nhiễm, hăm, đỏ loét hay mẩn đỏ không. Nếu tình trạng nổi mẩn đỏ, hăm quá nhiều cần đưa trẻ tới gặp bác sĩ để có được những hướng dẫn điều trị phù hợp nhất.
Đặc biệt, nếu trẻ bị sốt cao thì không được tự ý bôi thuốc cho trẻ mà nên đưa trẻ tới gặp bác sĩ để có được chẩn đoán đúng và xử lý kịp thời.
Khi nào cần đưa trẻ sơ sinh hay vặn mình đi gặp bác sĩ?Có rất nhiều bố mẹ thường nghe những mẹo chữa dân gian và áp dụng vào chữa cho bé mà không biết rõ nguyên nhân gây bệnh. Khi trẻ có những biểu hiện sau đây cần phải đưa trẻ đi gặp bác sĩ ngay:
- Hiện tượng hạ canxi máu: Với biểu hiện là tăng kích thích thần kinh cơ, dễ bị kích thích, ngủ không yên giấc, hay giật mình, gồng mình kèm thêm các biểu hiện như đổ mồ hôi trộm, rụng tóc, nôn mửa, hay nấc, quấy khóc và chậm lên cân...phải đưa đi gặp bác sĩ ngay.
- Tình trạng da bé bị tổn thương cũng nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để có những cách xử lý phù hợp.
- Trẻ sơ sinh hay vặn mình khó ngủ, ăn không ngon, sút cân và hay quấy khóc cũng cần đưa trẻ tới gặp bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và cách xử lý.
Tất cả những biểu hiện bệnh lý bố mẹ không được tự ý chữa trị cho bé bằng những mẹo mà phải đưa trẻ tới gặp bác sĩ. Còn đối với những biểu hiện sinh lý bình thường nếu trẻ không lên cân, tình trạng quấy khóc kéo dài thì cũng nên đưa trẻ tới gặp bác sĩ để có được những biện pháp xử lý phù hợp nhất.
