Giấc ngủ có vai trò quan trọng trong sự phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ của trẻ. Khi trẻ ngủ hệ miễn dịch được thúc đẩy hoạt động để hoàn thiện hơn, giúp trẻ tăng trưởng nhanh. Đồng thời, khi ngủ não của trẻ được điều chỉnh lại để tăng thêm năng lượng, giúp trẻ ghi nhớ tốt hơn.
Tuy nhiên, nhiều trẻ khó đi vào giấc ngủ hoặc dễ dàng thức giấc, điều này xuất phát từ nhiều lý do khác nhau, bố mẹ cần tìm hiểu rõ nguồn gốc từ có phương pháp điều chỉnh phù hợp.
Nguyên nhân nào khiến trẻ khó ngủ, dễ thức giấc?
Việc bé khó đi vào giấc ngủ hoặc vừa đặt xuống là bé quấy khóc chủa yếu liên quan đến những nguyên nhân sau:
Hiệu ứng chu kỳ giấc ngủ
Trẻ sơ sinh trong vòng 3 tháng đầu sẽ bước vào giấc ngủ nhẹ khoảng 20 phút sau khi ngủ, nếu mẹ chưa hiểu đặc điểm này và trực tiếp đặt trẻ xuống giường sẽ rất dễ khiến trẻ thức giấc.
Phương pháp đúng là khoảng 20 phút sau khi trẻ ngủ, bước vào giai đoạn ngủ sâu, sau đó từ từ đặt trẻ xuống hoặc cùng trẻ ngủ trực tiếp trên giường để giảm tình trạng trẻ thức giấc ngay khi ngủ. Thông thường sau 3 tháng, tình trạng này sẽ dần được cải thiện.
Vì chu kỳ ngủ của trẻ sơ sinh ngắn hơn so với người lớn, thường là 30-45 phút nên rất dễ thức giấc sau khi hết một chu kỳ. Tình trạng này sẽ thay đổi sau 2-3 tháng, chuyển sang giai đoạn phát triển mới thì thời gian ngủ sâu của trẻ sẽ tăng dần lên.
Nhiều trẻ nhỏ quen được dỗ dành hoặc được mẹ bế trên tay mới có thể ngủ.
Những thay đổi trong môi trường ngủ
Khi con ngủ say trong vòng tay mẹ càng cảm thấy an tâm hơn, nếu đã quen với cảm giác an toàn, âu yếm vì được mẹ bế, nếu đột ngột được đặt xuống giường, cũi, hoặc nôi bé sẽ dễ bị đánh thức. Sự thay đổi đột ngột sang một không gian khác khiến bé dễ bị mất thăng bằng, trở nên quấy khóc và cáu kỉnh, trẻ sẽ dễ dàng thức giấc ngay khi đặt xuống.
Khoảng 6 tháng, nhiều em bé sẽ mọc những chiếc răng đầu tiên, và sự đau đớn, khó chịu khi mọc răng là giai đoạn mà em bé nào cũng phải trải qua. Một số trẻ dễ có những biểu hiện bất thường như thường xuyên thức giấc vào ban đêm, cáu gắt và quấy khóc nhiều hơn trong giai đoạn mọc răng.
Ngoài ra, bé cũng sẽ bị giảm chất lượng giấc ngủ trong quá trình phát triển vận động lớn, khi bé ở giai tập ngồi và bò, đôi khi trẻ sẽ lật người hoặc ngồi dậy vì quá phấn khích trong đêm.
Bé không được khỏe
Tất nhiên, khi bé bị ốm, hay bị đầy hơi, đau bụng, nghẹt mũi thì cũng sẽ khó ngủ hoặc khó ngủ.
Tóm lại, có rất nhiều lý do phức tạp khiến trẻ thường xuyên thức giấc vào ban đêm và dễ quấy khóc, chẳng hạn như đói, bị chàm, thay đổi nhiệt độ nóng lạnh, chơi quá phấn khích vào ban ngày, mọc răng và thậm chí là bị muỗi đốt.
Bố mẹ cần xác định rõ nguyên nhân khiến bé hay thức đêm, để có hướng xử lý tốt hơn, ngoài ra, khi bé thường xuyên thức giấc vào ban đêm, bố mẹ cần lưu ý để có những phương pháp điều chỉnh phù hợp, giúp con ngủ ngon và sâu giấc hơn.
Trẻ khó đi vào giấc ngủ hoặc thường xuyên thức giấc vào ban đêm khiến nhiều phụ huynh lo lắng.
Những mẹo hay giúp trẻ ngủ ngoan, ngủ sâu giấc, phát triển khỏe mạnh
Tăng thời gian bầu bạn với con trong ngày, và để trẻ hình thành thói quen ăn, chơi và ngủ
Sau thời gian ăn của trẻ, bố mẹ nên tăng cường việc tiếp xúc với con, cho trẻ vui chơi, vận động nhiều hơn, một mặt có thể làm tiêu hao năng lượng của trẻ, mặt khác tốt cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ. Đồng thời, tạo sự gắn kết, nâng cao mối quan hệ giữa bố mẹ và con cái.
Khuyến khích con đi vào giấc ngủ một cách độc lập
Khi trẻ còn nhỏ, bố mẹ nên bắt đầu có ý thức rèn luyện khả năng đi vào giấc ngủ độc lập hoặc ngủ suốt đêm cho con, thay vì ôm con ngủ hoặc cho con bú.
Nếu trẻ quấy khóc, mẹ có thể dùng tay vỗ nhẹ một lúc để xoa dịu, nếu không hiệu quả thì hãy quyết định có ôm con ngủ hay không.
Hãy tập cho bé làm quen với các nghi thức đi ngủ càng sớm càng tốt.
Thiết lập một thói quen trước khi đi ngủ tốt
Nguyên nhân khiến trẻ không có được một giấc ngủ tốt vào ban đêm có thể là do bố mẹ chưa thiết lập được thói quen ngủ khoa học cho con, khiến sinh hoạt của bé không theo một lịch trình nhất quán, hoặc do bé đã được ngủ quá nhiều vào ban ngày.
Hãy tập cho bé làm quen với các nghi thức đi ngủ càng sớm càng tốt. Nghi thức trước khi đi ngủ này bao gồm những việc như: Tắm, thay bộ đồ ngủ thoải mái, bật nhạc nhẹ cho trẻ nghe, kể chuyện trước khi đi ngủ, chuyển sang đèn với ánh sáng nhẹ trước khi trẻ có dấu hiệu buồn ngủ....
Đối với những bé lớn hơn, khi đã lên giường, khuyến khích trẻ đọc thầm hoặc nghe một vài bản nhạc thư giãn hoặc kể một câu chuyện cho trẻ nghe, với giọng đều đều và nhỏ nhẹ.
Không nên cho trẻ uống sữa ngay khi thức giấc
Nói chung, trẻ sơ sinh có thể ngủ suốt đêm khi được 6 tháng và có thể cai sữa đêm khi được khoảng 9 tháng. Một số trẻ có thể ngủ thiếp đi chỉ khi bú sữa đêm, không hẳn đói, nhưng nhiều hơn là tâm lý trẻ cần được bú sữa thoải mái.
Ngay cả khi mẹ thường xuyên thức dậy vào ban đêm, mẹ không thể chỉ cho trẻ uống sữa đêm chỉ vì cần thư giãn tạm thời. Khi được 9 tháng, mẹ có thể tập cai sữa ban đêm cho trẻ một mặt là để trẻ ngủ ngon hơn, mặt khác cũng là để trẻ làm quen với việc ngủ xuyên đêm.
Ngoài ra, việc phát triển khả năng ngủ của bé sẽ lặp đi lặp lại, điều này lý giải cho việc bé vốn dễ ngủ bỗng trở nên khó ngủ khiến nhiều mẹ suy sụp.
Bé 4 tháng tuổi bắt đầu tập lăn, bé 6-12 tháng tuổi tập ngồi, tập bò, thậm chí bắt đầu chập chững biết đi, những kỹ năng học hỏi và mở rộng liên tục này sẽ đánh thức bé vào ban đêm. Đối mặt với chứng khó ngủ không giải quyết được một bước, mà cần sự đồng hành bình tĩnh và kiên nhẫn của bố mẹ.
Khi trẻ còn nhỏ, bố mẹ nên bắt đầu có ý thức rèn luyện khả năng đi vào giấc ngủ độc lập hoặc ngủ suốt đêm cho con.
