Hai vợ chồng chị Dương Thanh Xuân (Thanh Xuân, Hà Nội) mới đây đưa con gái 5 tuổi đi khám đã rất bất ngờ khi bác bác sĩ dinh dưỡng thông báo tình trạng chậm phát triển chiều cao của con do việc bổ sung canxi quá mức. Vợ chồng chị hơi thấp nên khi sinh bé Nhím luôn lo lắng con sẽ lùn. Bởi vậy, chị đã “ép” con uống thật nhiều sữa, mua các loại thuốc bổ sung canxi để phát triển tốt chiều cao cho con. Tuy vậy bé Nhím thường hay bị táo bón, biếng ăn và chiều cao vẫn không đạt chuẩn theo độ tuổi.
Lý giải về điều này, Ths Lê Thị Hải – nguyên Giám đốc Trung tâm khám và tư vấn dinh dưỡng (Viện Dinh dưỡng quốc gia) cho rằng, trường hợp như chị Xuân không phải là hiếm. Canxi đóng vai trò quan trọng đến các bộ phận của cơ thể như xương, hệ thần kinh, miễn dịch, cơ bắp… Đây là chất dinh dưỡng rất cần thiết cho cơ thể, nhưng không phải hoàn toàn vô hại vì thừa hoặc thiếu đều không có lợi.
Ăn uống đa dạng thực phẩm là nguồn bổ sung canxi tốt cho trẻĂn uống đa dạng thực phẩm là nguồn bổ sung canxi tốt cho trẻ.
Canxi có tác dụng thúc đẩy phát triển chiều cao, thiếu chúng sẽ làm cho xương nhỏ, yếu. Trẻ chậm lớn, bị còi xương, răng mọc chậm hoặc không đều. Tuy nhiên, việc bổ sung thừa canxi cho trẻ lại gây hại cho trẻ. Khi cơ thể thừa canxi thì sẽ gặp nguy cơ bị vôi hóa thận, sỏi thận, giảm chức năng thận, giảm hấp thu các chất khoáng khác như sắt, kẽm, magie… làm trẻ suy dinh dưỡng.
Khi thừa canxi trẻ cũng dễ bị lùn do hàm lượng canxi trong máu tăng cao có thể đi vào xương nhiều hơn, làm cứng xương sớm dẫn tới hạn chế sự phát triển xương. Từ đó ảnh hưởng sự phát triển chiều cao, trẻ có thể ngừng phát triển chiều cao vì cốt hóa xương sớm hay bị lùn. Khi trẻ bị thừa canxi thường có dấu hiệu bị táo bón, mệt mỏi, buồn nôn hay biếng ăn. Nặng hơn, trẻ có thể có các dấu hiệu như đau xương, đau cơ, đi tiểu nhiều. Khi làm xét nghiệm, lượng canxi huyết của bé rất cao.
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, nhu cầu canxi của cơ thể thay đổi theo lứa tuổi và phụ thuộc vào quá trình phát triển xương của mỗi người.
Trẻ em dưới 6 tháng tuổi mỗi ngày cần 300 mg canxi, 7 - 12 tháng tuổi: 400 mg/ngày; 1 - 3 tuổi: 500 mg/ngày; 4 - 6 tuổi: 600 mg/ngày; 7 - 9 tuổi: 700 mg/ngày; 10 tuổi: 1000 mg/ngày; 11- 24 tuổi: 1200 mg /ngày.
Để tránh gây hại cho trẻ, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám trước khi bổ sung thuốc tăng cường canxi cho trẻ. Cách bổ sung canxi an toàn, hiệu quả là qua đường thực phẩm.
Cha mẹ nên cho bé ăn uống đủ dinh dưỡng đa dạng các thực phẩm, chú ý dùng nhiều thực phẩm giàu canxi như tôm, tép, ốc, cua, trứng… các loại rau, đậu để cơ thể hấp thụ canxi một cách tự nhiên. Bên cạnh đó bổ sung thêm sữa và chế phẩm sữa cho trẻ theo lứa tuổi.
