Vitamin D là 1 trong nhóm các vitamin tan trong dầu, mỡ và có 2 dạng chính: Là vitamin D2 và vitamin D3.
Vitamin D3 tham gia vào quá trình hình thành phát triển xương của trẻ, làm săn chắc xương. Nếu thiếu vitamin D3 có thể sẽ làm cho trẻ bị còi xương, chậm lớn, chân vòng kiềng do xương mềm và thiếu khoáng chất.
Công dụng của vitamin D
Trong số 5 loại vitamin D được tìm thấy, thì vitamin D2 và vitamin D3 là 2 loại đóng vai trò quan trọng nhất đối với sự phát triển của trẻ nhỏ.
- Vitamin D3 giúp tăng cường protein tạo xương giúp khả năng giữ thăng bằng cho cơ thể được tốt hơn.
- Vitamin D3 có tác dụng chuyển hóa những loại chất vô cơ, chủ yếu là canxi và phốt pho. Vitamin D3 đóng vai trò giúp “gắn kết” canxi vào hệ xương.
- Vitamin D3 giúp cơ thể tái hấp thụ canxi ở thận, đóng vai trò quan trọng trong quá trình canxi hóa sụn tăng trưởng.
Khi nào cần bổ sung vitamin D3 cho trẻ?
Thường thì trẻ sau sinh 3 ngày là mẹ đã có thể bắt đầu bổ sung vitamin D3. Các mẹ có thể căn cứ vào một số dấu hiệu dưới đây để phát hiện ra tình trạng thiếu D3 ở trẻ:
- Ra mồ hôi trộm nhiều khi ngủ
Trẻ thường chỉ ra mồ hôi nếu không khí trong phòng hay thời tiết quá nóng. Còn nếu trẻ đổ mồ hôi nhiều thì bạn cũng nên lưu ý đến khả năng trẻ bị thiếu vitamin D.
- Thóp rộng, bờ thóp mềm và chậm liền
Sọ của trẻ sơ sinh vừa sinh ra sẽ có những khoảng mềm gọi là phần thóp. Thóp này đóng vai trò giúp cho đầu của bé dễ dàng chui qua cửa mình của người mẹ. Xương sọ của trẻ sẽ liền và cứng dần lên sau 19 tuần. Tuy nhiên nếu trẻ bị thiếu vitamin D thì quá trình cứng hộp sọ sẽ bị chậm và gây nguy hiểm.
- Quấy khóc liên tục, co cứng toàn thân
- Xuất hiện những cơn ngưng thở trong khi khóc
- Trẻ hay vặn mình, nấc cụt, hay bị trớ sữa thường xuyên
- Rụng tóc vành khăn
- Chậm biết bò, biết lẫy
- Răng mọc chậm
- Đầu bẹt
- Hay bị giật mình trong lúc ngủ, thường xuyên ọ ọe
Cách bổ sung vitamin D3 cho trẻ
Cho trẻ phơi nắng sáng sớm
Ánh nắng là yếu tố làm thúc đẩy quá trình tạo vitamin D của cơ thể một cách tự nhiên. Cho trẻ tắm nắng sớm trước 9h đối với mùa đông và 8h sáng đối với mùa hè là tốt nhất để trẻ hấp thu mà không làm tổn hại đến làn da của trẻ.
Những lưu ý khi tắm nắng cho trẻ
Như chúng ta đã biết, dưới da của chúng ta có 7dehydrocholesterol (tiền vitamin D), dưới tác dụng của ánh nắng mặt trời, tiền vitamin D sẽ chuyển hóa thành vitamin D và phát huy vai trò của nó như đã đề cập ở phía trên.
Đúng là vitamin D có thể hình thành do tắm nắng, nhưng sự hấp thu vitamin D cũng rất khác nhau tùy từng người. Ngoài ra, còn phụ thuộc vào mùa hè hay mùa đông, vĩ độ của quốc gia, màu sắc da và diện tích da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thời gian tiếp xúc, …
Do đó, với điều kiện ở Việt Nam, các mẹ cho bé phơi nắng tăng dần cả về thời gian, lẫn diện tích da tiếp xúc và đặc biệt lưu ý khi mùa hè để hạn chế các tác dụng phụ khác trên da của em bé.
Cụ thể:
– Thời điểm thích hợp cho trẻ tắm nắng
Sau khi sinh 7-10 ngày, mẹ đã có thể cho bé tắm nắng để bổ sung lượng vitamin D3 cần thiết. Thời điểm tốt nhất để tắm nắng cho bé là sáng sớm.
Lưu ý: Từ 10-16h, ánh nắng mặt trời chứa tia cực tím mạnh, có thể ảnh hưởng đến làn da mỏng manh của trẻ, thậm chí có thể hình thành ung thư da.
– Thời lượng tắm nắng
Ban đầu, mẹ chỉ nên cho trẻ tắm nắng 10 phút ngày. Khi bé lớn hơn, bạn có thể tăng thời gian lên khoảng 20-30 phút/ ngày.
Lưu ý: Không nên cho bé tắm nắng ở nơi gió lớn cũng như không để ánh nắng mặt trời chiếu thẳng vào đầu, mặt bé sơ sinh.
Bổ sung bằng thực phẩm
Bên cạnh những nguồn vitamin D tự nhiên là ánh sáng mặt trời thì những loại thực phẩm cũng là nguồn cung cấp vitamin D3 rất tốt cho cơ thể của trẻ. Các loại cá giàu chất béo, nấm, dầu gan cá, trứng, sữa… đều cung cấp một lượng vitamin D3 khá dồi dào, cha mẹ nên sử dụng những loại thực phẩm này để chế biến bữa ăn hàng ngày cho trẻ.
Bổ sung bằng chế phẩm
Có thể cung cấp cho trẻ các chế phẩm vitamin D dạng viên hay dạng nước với liều lượng và cách dùng phải theo sự chỉ định của bác sĩ, vì bổ sung thiếu hay thừa vitamin D cho trẻ cũng đều gây ra những tác hại nhất định.
