Hai công nghệ làm mát phổ biến trên xe máy hiện nay là làm mát bằng gió cưỡng bức và làm mát bằng dung dịch. Mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng.
Làm mát bằng gió cưỡng bức có ưu điểm cấu tạo đơn giản, gọn nhẹ, chi phí thấp. Nhược điểm là hiệu suất kém, không hiệu quả khi dung tích máy lớn dần. làm mát bằng dung dịch mang ưu điểm hiệu suất cao, chính xác và ổn định hơn. Nhưng nhược điểm lại là cấu tạo phức tạp, tốn diện tích đặt thêm bộ tản nhiệt, hệ thống ống dẫn... khiến không gian cho người sử dụng giảm xuống.
 |
| Mặt cắt động cơ với hệ thống làm mát bằng dung dịch tích hợp . |
Để giải quyết vấn đề này, Honda phát triển công nghệ làm mát bằng dung dịch tích hợp (Built-in Cooling System), tức hệ thống làm mát bằng dung dịch nhưng cấu tạo lại tương tự làm mát bằng không khí, phát triển ưu điểm và triệt tiêu nhược điểm của cả hai loại.
Công nghệ này Honda áp dụng trên một số mẫu xe tay ga như PCX, Air Blade, Click. Theo đó, két nước làm mát cùng các bộ phận hỗ trợ như van hằng nhiệt, hệ thống ống dẫn, bơm nước đều đưa gọn vào vị trí của cánh quạt gió cưỡng bức. Như vậy, không gian của động cơ giữ nguyên.
 |
Cụ thể, như hình trên, bộ tản nhiệt (màu nâu vàng) đưa vào trung tâm trục khuỷu, nơi có cánh quạt không khí (màu tím) bên ngoài có tác dụng làm mát bộ tản nhiệt. Sau đó, van hằng nhiệt và máy bơm (phần màu xanh) bố trí nhỏ gọn lệch tâm ngay phía trước két tản nhiệt.
Van hằng nhiệt sử dụng vật liệu mới chịu nhiệt cao để bắt trực tiếp nhỏ gọn vào cùng cấu trúc máy, nhờ đó tổng diện tích không bị tăng thêm. Với cấu tạo này, động cơ sẽ được làm mát như sau:
Khi máy hoạt động, van hằng nhiệt mở để hấp thụ sức nóng từ động cơ. Dung dịch chảy từ máy bơm tới xi-lanh, đầu bò, bộ tản nhiệt rồi qua van hằng nhiệt. Khi qua bộ tản nhiệt và van hằng nhiệt, nước nóng lại trở về nhiệt độ mát và tiếp tục chu trình làm mát động cơ khép kín.
 |
| Két nước trên động cơ làm mát bằng dung dịch thông thường tốn thêm diện tích như ở sàn để chân hoặc trên phía đầu trước. |
Khi động cơ nguội, van hằng nhiệt sẽ điều khiển để nước không đi qua bộ tản nhiệt mà theo chu trình từ máy bơm tới xi-lanh, đầu bò rồi quay về van hằng nhiệt luôn, nhờ đó nước không bị làm mát nữa, giúp làm ấm động cơ nhanh chóng.
Đức Huy
