Giá đỗ là mầm của hạt đậu xanh, chứa lượng calo thấp nhưng lại có rất nhiều vitamin và protein, đây cũng là quá trình chuyển hóa tinh bột thành đường đơn giản, giúp cơ thể tiêu hóa và hấp thụ dễ dàng hơn. So với những loại đậu đỗ hạt thì giá đỗ có giá trị dinh dưỡng cao hơn.
Giá đỗ dễ trồng, đặc biệt là cách làm giá đỗ bằng thùng xốp khá đơn giản, giá rẻ lại tốt cho sức khỏe nên giá đỗ còn được gọi là “thực phẩm của thế hệ mới”, “thực phẩm của tương lai”. Đây là nguyên liệu cho nhiều món ăn ngon, có thể nấu chín với các món xào, nấu canh hoặc ăn như rau sống ăn kèm với bún, phở,...
1. Chuẩn bị làm giá đỗ- Hạt giống: Giá đỗ chính làm mầm của đậu xanh nên đây là nguyên liệu cơ bản. Hạt đậu xanh cần được rửa sạch, ngâm trong nước ấm khoảng 8 tiếng nhằm giúp quá trình tách vỏ được tiến hành nhanh hơn.
- Giá thể: Giá thể để làm giá đỗ thường là đất tơi xốp hoặc tro trấu. Nếu sử dụng giá thể đã qua sử dụng thì nên xử lý trước để đảm bảo không có mầm bệnh, gây ảnh hưởng đến giá đỗ.
- Thùng xốp: Nên chọn loại thùng xốp trọng lượng nhẹ, có độ dày và độ cao đủ để che nắng cho mầm đậu. Trước khi đem trồng, thùng cần được xử lý sạch sẽ và có thiết kế thông thoáng.
Nếu làm giá đỗ trong thùng xốp có kích thướng 40x50x7cm thì cần dùng khoảng 2 kg giá thể và 30 – 40g đậu xanh.
- Giấy mềm hay khăn mỏng: Để trải lên trên bề mặt giá thể trước khi trồng, như vậy thì sau nay thu hoạch sẽ dễ dàng hơn.
- Vị trí đặt thùng giá đỗ: Ở nơi thoáng mát, có ánh sáng phù hợp.
- Nước: Trong quá trình làm giá đỗ nên có chuẩn bị hệ thống phun sương giữ ẩm cho cây. Như thế thì đậu xanh mới mọc mầm lên to, chắc.
2. Chi tiết cách làm giá đỗ bằng thùng xốp1.1 Chuẩn bị đất trồng
Cho giá thể trồng (đất tơi xốp, tro trấu hay xơ dừa…) và thùng xốp, lót dày khoảng 3cm. Sau đó phun ẩm và nhấn nhẹ tay để làm cho bề mặt bằng phẳng.
Trải khăn giấy hoặc khăn mỏng đã thấm nước lên bề mặt giá thể.
1.2 Gieo trồng
Giá đỗ sau khi ngâm trong nước ấm khoảng 8 tiếng thì vớt ra, rải đều lên trên tấm khăn hoặc vải đã trải.
Khi rải, chú ý rải đều khoảng cách, không nên rải sát mép thùng, phun hơi nước để tạo độ ẩm cho thùng làm giá đỗ.
1.3 Ủ giá đỗ
Sau khi đã kiểm tra độ ẩm của giá thể và đậu xanh, kiểm tra xem mép khăn đã phủ kín bên trong thùng xốp hay chưa rồi đậy kín nắp thùng xốp lại. Bước vào giai đoạn ủ đậu.
1.4 Chăm sóc và theo dõi
Nên thường xuyên theo dõi độ ẩm của giá đỗ để đảm bảo mọc mầm thuận lợi.
Đều đặn mỗi người tưới nước 2 lần bằng bình phun. Nếu tưới bằng hệ thống phun sương thì nên để bật liên tục để duy trì độ ẩm.
Sau hai ngày ủ mầm, mang thùng xốp ra nơi có ánh sáng vừa phải, thông thoáng, không có ánh nắng chiếu trực tiếp vào thùng và cũng không bị mưa gió.
3. Thu hoạch giá đỗ trong thùng xốpĐối với cách làm giá đỗ bằng thùng xốp, khi giá đã đạt được độ dài yêu cầu thì nên thu hoạch ngay để tránh giá bị hư hỏng và mất chất dinh dưỡng. Thông thường khoảng 3 ngày sau khi ủ mầm là có thể thu hoạch được.
Khi thu hoạch, chỉ cần nhấc tấm giấy hoặc khăn mỏng lên, sau đó lấy giá đỗ ra ngoài. Rửa sạch giá đỗ là đã có thể ăn hay chế biến được ngay.
4. Một số lưu ý khi làm giá đỗ bằng thùng xốp- Nên đặt giá đỗ ở nơi thoáng, mát, đậy kín thùng xốp không để ánh sáng lọt vào.
- Thường xuyên kiểm tra để đảm bảo độ ẩm cho đậu, như vậy thì giá mới mọc nhanh được.
- Với 100g hạt giống, lượng giá thu được sẽ đủ để chế biến món ăn cho gia đình có 4 người trong vòng 2-3 ngày tùy theo nhu cầu sử dụng.
5. Tác dụng của giá đỗ
- Giá đỗ có chứa nhiều acid amin, can xi và khoáng chất giúp chống lão hóa xương, phụ nữ kéo dài tuổi xuân còn nam giới tăng cường khả năng sinh lý.
- Thành phần chất Isoflavones (estrogen thảo mộc) trong giá đỗ thích hợp cho phụ nữ sau sinh và ngoài 30 tuổi.
- Các loại vitamin như E, C; nhiều chất oxy hóa có khả năng hấp thụ các tia tử ngoại, tẩy sạch các chấm đen trên da mặt, hạn chế thâm, nếp nhăn và khô da.
- Giá đỗ chứa một lượng lớn prorein, chất béo trong giá đỗ không gây đầy bụng và cung cấp chủ yếu axit béo cần cho tế bào não, rất tốt cho những người làm việc nhiều về trí óc.
- Do có chứa nhiều vitamin A, C và vitamin E nên nó còn có khả năng khử gốc tự do, chống lão hóa, chống các loại ung thư vú, ung thư trực tràng, chống thoái hóa khớp, một số bệnh như Parkinson, Alzheimer.
Cách làm giá đỗ bằng thùng xốp đơn giản, giá lại có nhiều công dụng bổ ích nên chẳng tội gì mà không tự làm ở nhà.
- Giá đỗ cũng thường được dùng cho người huyết áp cao, người bị viêm thanh quản, bị mỏi cơ do vận động thể thao, người béo phì, người bị đái tháo đường; mắc các bệnh về tim mạch, nhồi máu cơ tim, cholesteron cao.
