Nếu Tulip là loài hoa đại diện cho đất nước Hà Lan, hoa anh đào là nét tinh thần của người dân Nhật Bản thì hình ảnh hoa sen đẹp nhất lại gắn liền với hình ảnh “quốc hoa” của Việt Nam với những ý nghĩa đặc biệt.
1. Nguồn gốc của hoa sen
Theo các tài liệu thì sen xuất hiện lần đầu tại Ấn Độ sau đó lan dần sang các nước như Trung Quốc và một số vùng Đông Bắc của Châu Úc. Ở Việt Nam, sen được trồng cả ở 3 miền Bắc, Trung, Nam nhưng chủ yếu tập trung nhiều nhất ở vùng đồng bằng sông Cửu Long đặc biệt là tại Đồng Tháp, Trà Vinh, Vĩnh Long.
Hoa sen đẹp có rất nhiều loại và nhiều màu khác nhau như hoa sen trắng, sen hồng, sen xanh, sen quan âm… mỗi loài hoa sẽ có ý nghĩa và nét đẹp riêng nên tùy vào sở thích của mỗi người mà lựa chọn loại hoa khác nhau.
2. Ý nghĩa của hoa sen
Hoa sen đẹp có những phẩm chất thanh cao mà hiếm loài hoa nào có thể sánh được. Hoa sen tuy sống trong nước, mọc dưới bùn nhưng luôn cố gắng vươn mình lên khỏi mặt nước để đón ánh sáng, toả hương thơm nhẹ nhàng. Từ lâu, trong văn hoá Việt Nam, hình ảnh bó hoa sen đẹp là biểu tượng văn hoá trong tâm thức người Việt. Hoa sen đẹp bởi chúng là loại hoa duy nhất hội tụ đầy đủ các yếu tố như ý nghĩa nhân sinh cao quý, ý nghĩa triết học, ý nghĩa âm dương ngũ hành,...
- Ý nghĩa hoa sen trong Phật giáo:
Truyền thuyết Phật giáo có ghi lại Đức Thích ca đản sinh, ngài đi 7 bước là có 7 đoá sen nở ở chân ngài. Hơn thế nữa, hình ảnh của các Chư phật, Bồ tát đều ngồi trên đài sen, tay cầm hoa sen từ lâu đã đi vào tâm thức của người Việt. Nói đến hoa sen đẹp luôn phải nhắc đến sự thuần khiết, trong sạch không vướng bụi… Đó lá sự giác ngộ, sự trong sáng đạt được khi thoát khỏi chốn bùn nhơ. Hoa sen đẹp nhất với ý nghĩa vượt qua sự tham lam, dục vọng, không bị vấy bẩn giữa dòng đời xô đẩy. Đối với người Việt thì hoa sen được đặt trên ban thờ phật, còn được đặt trên ban thờ tổ tiên để tỏ lòng thành kính với các vị bề trên.
- Ý nghĩa hoa sen trong phong thuỷ:
Trong phong thủy hoa sen cũng được sử dụng rất nhiều như các vật phẩm thờ tự như đĩa sen, cành sen, đèn thờ hoa sen làm cho không gian cúng ấm áp và thanh tịnh. Ngoài ra, trong phong thuỷ, hoa sen còn giúp điều hòa khí vượng, tăng cường năng lượng tốt và ngăn chặn điều xấu giúp gia chủ tránh ưu phiền, tĩnh tâm.
3. Một số loại hoa sen đẹp phổ biến tại Việt Nam
Hoa sen có vô số loại, vô số màu sắc kích cỡ khác nhau, nhưng ở Việt Nam, có một số loại hoa sen đẹp nổi tiếng mà bạn không thể không biết như:
- Hoa sen trắng: Hoa sen trắng sở hữu màu trắng tinh khôi, trắng sáng, thuần khiết, cánh sen mỏng nhẹ và nhô khỏi mặt nước. Điểm đặc biệt của hoa sen trắng là nụ hoa khép kín có hình như hai bàn tai chụm vào nhau. Lúc chưa nở, nụ hoa có màu xanh trắng nhưng khi nở bung lại chuyển sang màu trắng đẹp. Màu trắng của hoa sen, mang lại cho ta sự thanh thoát và bình yên cho tâm hồn. Cánh hoa xếp so le và san sát nhau, khi nở nhìn bông hoa thật rực rỡ, xòe to để lộ ra lớp nhị hoa bên trong, nhị có màu vàng và rất nhiều nhị bao phủ lấy chiếc đài sen. Đài sen khi còn non có màu vàng, nhưng khi lớp cánh và lớp nhị rụng hết nó sẽ dần chuyển màu, khi già đài sen trắng có màu xanh thẫm.
- Hoa sen hồng: Sen hồng là một trong những loại hoa sen đẹp nhất được trồng nhiều tại Việt Nam và cũng được lựa chọn là “quốc hoa” của Việt Nam. Sen hồng mang đến hương vị và tình người của đất nước hình chữ S. Màu hồng cánh sen chính là vẻ đẹp dân dã, thanh thoát, bình dị nhưng đầy tôn nghiêm và thân thiện, hiếu khách của con người, thiên nhiên của đất nước hình chữ S.
- Hoa sen xanh: Sen xanh thể hiện sự trìu mến, ở đó có ý chí, nghị lực và cả sự kiên cường. Từ lâu, xanh luôn là màu của hòa bình, bác ái, tự do và màu xanh của hoa sen cũng nằm trong phạm trù ấy. Hoa sen xanh chính là hiện thân của một đất nước hòa bình, phồn thịnh. Không chỉ thế, màu xanh còn mang lại cảm giác dung hoa giữa con người và mây trời, thiên nhiên cây cỏ.
4. Cách trồng và chăm sóc hoa sen
4.1 Cách trồng hoa sen
- Chuẩn bị:
Trước khi bắt tay vào trồng sen, bạn cần lựa ra những giống sen loại tốt với tỷ lệ nảy mầm cao. Đó là những mẫu hạt vẫn còn lớp vỏ nâu/đen bóng bọc ngoài, vừa mới thu hoạch là tốt nhất. Nếu mua phải hạt già quá thì bạn cần phơi khô rồi đem ngâm nước khoảng 4 tiếng để hạt sen mềm để gọt cho dễ.
- Ngâm hạt:
Nếu quan sát kỹ hạt giống, bạn sẽ thấy một đầu nhọn nhưng hơi lõm vào bên trong. Khi đó, sử dụng giấy nhám hoặc công cụ giũa mài phần đầu này cho đến khi lộ phần thịt ở bên trong. Công việc này sẽ giúp hạt dễ dàng nảy mầm và đâm chồi. Sau đó, đặt các hạt giống vừa mài vào bát nước ấm, nhiệt độ từ 16-30 độ C. Sau 2-3 ngày (có những hạt 5 - 7 ngày) thì hạt sẽ bắt đầu nảy mầm. Khi mầm nhú hẳn ra ngoài thì cắt tiếp vỏ. Tiếp tục thay nước hàng ngày, cần phải tiến hành nhẹ nhàng để tránh làm gãy mầm.
- Chuyển vào chậu:
Khi mầm con dài 10-15 cm thì bạn hãy chuyển chúng qua chậu cảnh. Cho vào chậu một lượng đất thịt bằng khoảng 50% chiều cao chậu, sau đó cho nước vào, để lắng rồi bỏ hạt sen đã nảy mầm vào trong.
4.2 Cách chăm sóc hoa sen đẹp quanh năm
Cây sen cho hoa vào khoảng mùa hè và sẽ tàn dần vào cuối năm, bởi thế mà khi sen rụng hãy cắt toàn bộ phần thân của chúng và chỉ để lại khoảng 10cm trên của củ sen. Việc này giúp cây sẽ mọc trở lại và bắt đầu chu kỳ của mình vào mùa hè sang năm khi nhiệt độ bắt đầu tăng lên.
Sen phát triển tốt ở những nơi có điều kiện khí hậu ấm áp, có nhiều ánh nắng nhưng không quá gay gắt, chiếu trực tiếp vào cây. Nếu cây được đặt ở nơi có ánh sáng tốt, quang hợp tốt thì khoảng sau 2 tháng, cây sẽ phát triển mạnh và cao đến hơn 30 cm. Trong chu trình chăm sóc, bạn cũng cần bón thêm phân NPK để cung cấp dinh dưỡng cho cây khoảng 1 tuần sau khi cho cây con vào chậu.
