Theo quan niệm xưa, cầu thang có thiết kế phù hợp khi được dựa vào vách trái hay còn gọi là vách Thanh Long của ngôi nhà. Ngoài ra, nó nên có thế rồng cuộn (Long Bàng). Do đó, khi thiết kế, kiến trúc sư sẽ bố trí cầu thang xuất phát từ bên trái ngôi nhà rồi bẻ cong hình chữ L để đi lên các tầng trên. Theo nguyên tắc thiết kế, trật tự bố trí và vị trí của cầu thang ở tất cả các tầng phải thống nhất như từ tầng một, không thay đổi.
Bên cạnh chức năng ban đầu là nơi lên xuống của các tầng trong nhà, cầu thang còn như một điểm nhấn duyên dáng, tôn nét đẹp của không gian nội thất . Dựa trên các nguyên tắc thiết kế, sơ đồ thửa đất và nhu cầu của gia đình, cầu thang được biến thể với nhiều hình dáng, chất liệu, màu sắc khác nhau.
Theo đó, những chiếc cầu thang mảnh, đơn giản phù hợp với không gian nhà phố hạn hẹp. Kiểu thiết kế này vừa giúp tiết kiệm diện tích, vừa tạo độ thông thoáng cần thiết để không gian không quá nặng nề, u tối. Ngược lại, với ngôi nhà rộng, cầu thang được thiết kế thoải mái hơn vì không bị gò bó về mặt không gian. Với kiểu nhà này, cầu thang thường được thiết kế cầu kỳ với kiểu dáng đa dạng từ cổ kính tới hiện đại, tạo nên sự sang trọng, đồng thời vẫn mang lại vẻ mềm mại cho căn phòng.
Cầu thang vừa là nơi kết nối không gian, vừa là trục giao thông chính trong việc lưu thông giữa các tầng. Do đó, bạn có thể sử dụng lan can bằng vách kính để tăng thêm hiệu quả ánh sáng. Điều này giúp không gian thêm sáng, rộng rãi và hiện đại hơn.
Do đặc điểm thiết kế, cầu thang thường có các diện tường trống. Vì vậy, việc trang trí các diện tường này cũng nên được quan tâm. Tùy theo sở thích mỗi gia đình, cầu thang có nhiều cách trang trí khác nhau. Việc bố trí các bức tranh dọc theo tường hoặc làm các hố đặt tượng trang trí là một gợi ý thú vị.
Ngoài ra, nhiều gia đình còn kết hợp cầu thang và giếng trời để giúp không khí lưu thông và làm đẹp thêm không gian quan trọng này. Một tiểu cảnh nhỏ nơi chân cầu thang (nếu diện tích cho phép) sẽ khiến ngôi nhà của bạn thêm tươi mới.
KTS Cấn Phú Minh
Công ty CP Kiến trúc DMC Việt Nam