Rau sắng còn gọi là rau ngót rừng, rau ngót quế, là một loại rau rừng có hình dạng lá tương tự rau ngót thường nhưng lá dài, mảnh hơn, màu sẫm và bóng hơn. Tên khoa học của rau sắng là Melientha suavis Pierre, thuộc họ Opiliaceae.
Rau sắng, hay còn gọi là rau ngót rừng.
Đây là cây thân gỗ nhỏ, cao 5–7 m, đường kính thân 15–25 cm. Thân non có màu xanh lục, khi già chuyển sang màu trắng mốc. Loại rau này có 2 loại là rau sắng thân gỗ và rau sắng dây leo, trong đó loại thân gỗ có giá trị cao hơn.
Ngày xưa, loại rau này chẳng ai thèm ngó ngàng tới, nhưng giờ đây nó đã trở thành một loại rau đặc sản được dân thành phố săn lùng. Khi ăn rau sắng, người ta thường hái ngọn non, lá bánh tẻ, hoa và quả non. Giá của loại rau này không hề rẻ, thường được bán với giá từ 150.000 đến 200.000 đồng/kg.
Một bát canh rau sắng.
Rau sắng có hương vị ngọt tự nhiên, có thể nấu canh thịt, tôm, cua, xào thịt hoặc nấu suông, luộc cũng rất ngon. Loại rau này rất giàu protein, vitamin C và các axit amin thiết yếu nên rất tốt cho sức khỏe, đặc biệt thích hợp để bồi bổ cho phụ nữ sau sinh, người mới ốm dậy hoặc mắc bệnh về đường ruột. Nó còn được xem như một loại dược liệu quý do chứa hàm lượng cao axit amin không thể thay thế, có vai trò quan trọng trong tổng hợp protein và tăng cường sức khỏe.
Cách trồng và chăm sóc rau sắng tại nhà
Rau sắng thường mọc ở vùng núi đá vôi, hay được khai thác tự nhiên, nhưng bạn hoàn toàn có thể trồng loại rau này ngay tại nhà. Thời điểm tốt nhất để trồng loại rau này là vào vụ xuân tháng 2 – 4 và vụ thu tháng 7 – 8.
Có 2 cách để nhân giống rau sắng, là gieo hạt hoặc giâm cành, nhưng phương pháp phổ biến hơn cả là gieo hạt vì cách này đơn giản, dễ thực hiện. Với phương pháp gieo hạt, hãy ủ hạt trong cát sạch ẩm (40–50%), khoảng 15-20 ngày sau, hạt sẽ nảy mầm. Sau đó, hãy đem gieo vào bầu đất. Sau gần một năm, cây cao trên 20 cm thì có thể đem trồng ngoài tự nhiên.
Khi trồng, nên chọn đất có nhiều mùn ẩm, thoát nước tốt, pH từ 6 – 7. Đất trồng tốt nhất là rừng thứ sinh, đất nương rẫy cũ.
Cây rau sắng khi còn nhỏ.
Trong 3 tuần đầu mới trồng, nên tưới nước giữ ẩm thường xuyên, khi cây đã trưởng thành thì chỉ cần tưới nước khi đất quá khô. Ngoài ra, lúc mới trồng, cần duy trì độ che bóng cho cây khoảng 30%, từ năm thứ 4–5 có thể mở tán hoàn toàn.
Về phân bón, bạn cũng nên bón phân NPK 0,1kg/ cây cách gốc 0,7m, bón 2 lần/năm. Nếu có thể, hãy phủ mùn xung quanh gốc cây để giữ ẩm và hạn chế cỏ dại mọc.
Khi cây cao 80 cm trở lên thì bấm ngọn để tạo tán cho cây. Sau khoảng 3-4 năm trồng là cây có thể thu hoạch lá.
Đây là cây thân gỗ lâu năm nên chỉ cần trồng một lần là có thể khai thác nhiều năm. Một cây rau sắng có thể cho thu hoạch từ 7–10 lứa mỗi năm, tập trung trong khoảng tháng 3 đến tháng 8, mùa thu hoạch chính là mùa xuân.
Khi thu hái, bạn nên dùng kéo sắc cắt ngọn non, tránh tuốt hoặc bẻ cành để không ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và đợt rau kế tiếp. Không nên khai thác quá mức, sẽ làm cây suy yếu, chậm phát triển.
