Kiến trúc khác lạ
Theo ghi nhận của phóng viên Dân Việt, tại chùa Thiên Trù, khu danh thắng Hương Sơn hay còn gọi là chùa Hương, một công trình xây dựng 2 tầng mới hoành tráng, sừng sững tọa lạc trong khu vực trung tâm của chùa Thiên Trù, ngang hàng với khu vực tháp chuông đang tu bổ và nằm ngay trên lối dẫn lên khu vực Đền Mẫu thuộc di tích này.
Tòa nhà được cho là Hương nghiêm Pháp đường tọa lạc trên khu trung của chùa Thiên Trù, chùa Hương. Ảnh chụp ngày 10.11 tại Thiên Trù, chùa Hương. Ảnh: Huy Hoàng.
Công trình này có diện tích mặt sàn khoảng 400m2, mái ngói đỏ. Toàn bộ cầu thang và lan can đều được làm bằng đá, có trang trí hoa văn và đặc biệt là xung quanh lối vào công trình này có gắn nhiều vật trang trí như những bức phù điêu được tạo hình khác lạ kiểu đầu nửa rồng, nửa voi, cùng những tòa tháp nhỏ được trang trí xung quanh tòa nhà.
Công trình này đồ sộ và lạ lẫm so với kiến trúc truyền thống của ngôi chùa chính tại chùa Hương.
Chị Thanh Huyền, trú tại thôn Văn Mỹ, xã Hoàng Văn Thụ, huyện Chương Mỹ, Hà Nội, đi lễ tại chùa Hương chia sẻ: “Tòa nhà được xây dựng rất khang trang và to đẹp. Tuy nhiên nhìn tổng thể toàn bộ từ Thiên Trù đến ngôi nhà thờ Mẫu tôi thấy không hợp lý, có gì đó thật kệch cỡm, và không hòa với kiến trúc của những ngôi nhà kia”.
Hai người giúp việc cho nhà chùa cho biết, công trình này có tên gọi là Hương nghiêm Pháp đường được xây dựng đã vài năm với mục đích dành cho các phật tử, tín chủ khi ở lại chùa có chỗ nghỉ ngơi. Tầng 1 được chia thành nhiều phòng trọ khép kín. Mỗi phòng có nhiều giường đơn, tiện nghi, sạch sẽ và lắp cả điều hòa nhiệt độ. Ở giữa là phòng lớn dùng để làm phòng ăn hoặc hội họp.
Ông Nguyễn Chí Thanh, trưởng Ban quản lý, di tích danh thắng Hương Sơn, Mỹ Đức cho hay, công trình này được xây từ năm 2011, đến năm 2013 thì nhà chùa đưa vào sử dụng.
Theo ông Nguyễn Chí Thanh, vị trí tòa nhà được xây dựng, trước đây là hai dãy nhà cấp 4 của công ty thắng cảnh và công ty du lịch của Hà Tây, được xây dựng khoảng những năm 1970. Hai dãy nhà cấp 4, lợp ngói sông Cầu, tường xây bằng đá, mục đích phục vụ việc ăn, nghỉ của nhân viên của công ty này và phục vụ khách nội bộ. Đến năm 2000 thì UBND tỉnh Hà Tây đã chỉ đạo bàn giao hai dãy nhà đó cho nhà chùa quản lý. Để đảm bảo cho việc sinh hoạt của nhà chùa và phật tử năm 2011 nhà chùa có văn bản đề nghị UBND huyện Mỹ Đức cho phép ban xây dựng chùa Hương được phép tu bổ, tôn tạo. Công trình hoàn thành việc xây dựng và đưa vào sử dụng năm 2013.
Ông Nguyễn Chí Thanh nói: "Đây là công trình phụ trợ, không thuộc vùng lõi của di sản. Ban quản lý di tích căn cứ vào đề nghị của nhà chùa đã đề nghị lên trên đồng ý cho chùa tu sửa hạng mục cũ để sử dụng có hiệu quả".
Ông Nguyễn Chí Thanh khẳng định, công trình phải di tích gốc, nên “chắc nhà chùa cũng có xin phép các đơn vị cấp trên”.
Hình đầu rồng được cho là pha nét kiến trúc lạ được trang trí xung quanh tòa nhà Hương nghiêm Pháp đường. Ảnh chụp ngày 10.11 tại Thiên Trù, chùa Hương. Ảnh: Huy Hoàng
Giáo sư Trần Lâm Biền, ủy viên Hội đồng Di sản quốc gia cho rằng, đây là kiến trúc lai căng, được pha tạp nghệ thuật mà không có chuẩn mực cụ thể, là một sự chắp vá lung tung.
“Cái vòi của con rồng là vòi voi, bên dưới lại là cái mũi sư tử thì theo tôi trong nghệ thuật tạo hình Việt Nam không có. Tôi cho rằng, sự sáng tạo không hiểu biết sẽ cho ra một hiện vật kệch cỡm. Và có thể nói nó giống như một nồi lẩu thập cẩm”, GS Biền nói.
Công trình xây dựng trái phép
Sáng 11.11, ông Trương Minh Tiến, Phó Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội thừa nhận công trình kiến trúc tại chùa Hương xây dựng trái phép, nằm trong vùng lõi của di sản (phạm vi bảo tồn nguyên trạng, phá vỡ cảnh quan di tích).
Ngay sau khi nhận được phản ánh của một số báo về việc công trình kiến trúc lạ xuất hiện tại Thiên Trù, ông Trương Minh Tiến đã đi kiểm tra thực tế và làm việc với ông Nguyễn Chí Thanh, Trưởng ban quản lý di tích danh thắng hương sơn cùng với Thượng tọa Thích Minh Hiền- trụ trì chùa Hương.
Theo đó, trên cơ sở biên bản báo cáo buổi làm việc kiểm tra hiện trạng hạng mục xây dựng Hương nghiêm Pháp đường - chùa Thiên Trù thuộc khu thắng tích Hương Sơn, nhà chùa đã làm hồ sơ xin được xây dựng công trình này từ năm 2011, trình lên UBND huyện Mỹ Đức và đã được UBND huyện Mỹ Đức cho phép.
Tuy nhiên, theo ông Trương Minh Tiến, tại buổi làm việc, ông Nguyễn Chí Thanh, Thượng tọa Thích Minh Hiền chưa có được văn bản đồng ý phê duyệt xây dựng tòa nhà Hương nghiêm Pháp đường. Cho đến thời điểm hiện tại, Sở VH&TT chưa nhận được hồ sơ xin phép xây dựng tòa nhà, trong khi tòa nhà được xây dựng trên vùng lõi một của di tích cấp Quốc gia. Vì vậy có thể khẳng định công trình không làm đúng theo thủ tục quy định của luật Di sản văn hóa.
Theo ông Trương Minh Tiến, Sở VH&TT Hà Nội sẽ yêu cầu thời gian trong vòng 19 ngày, UBND huyện Mỹ Đức gửi báo cáo chi tiết về công trình hương nghiêm pháp đường . Sau đó, Sở sẽ tổ chức một đoàn kiểm tra bao gồm Ban quản lý di tích danh thắng-Sở VH&TT Hà Nội, đại diện Cục Di sản, đại diện Thanh tra Bộ VHTT&DL.
Ngoài ra, tới đây Sở tổ chức hội nghị khoa học, mời các chuyên gia đánh giá mức độ vi phạm, ảnh hưởng tới yếu tố gốc của di tích, cảnh quan môi trường của di tích để từ đó xử lý cho phù hợp.
