ikebana là một loại hình cắm hoa nghệ thuật đã có từ lâu đời ở Nhật Bản nhưng mới du nhập vào Việt Nam một vài năm trở lại đây. Ikebana có nghĩa là “Hoa sống”, xuất hiện từ thế kỷ thứ mười hai tại Nhật. Ban đầu ikebana chỉ dành cho các tu sĩ, quý tộc và các Samurai. Đến thế kỷ thứ mười lăm, vị Linh mục Ikenobo Senkei bắt đầu hệ thống hóa nghệ thuật này sáng lập trường Ikebana Ikenobo vào năm 1462. Mãi đến thế kỷ 19 thì Ikebana được đưa vào giảng dạy trong trường học và lan rộng trong các tầng lớp xã hội tại Nhật.
Các bậc tiền bối của trường phái cắm hoa Ikenobo luôn nói: “Điều quan trọng nhất trong Ikebana chính là một trái tim luôn biết yêu và trân trọng sự sống của các loài hoa”, chân lý này là cốt lõi của Ikebana. Người cắm Ikebana cần phải có kiến thức và sự am hiểu tốt về thiên nhiên và thế giới hoa cỏ để có thể cảm nhận được nét đẹp ẩn chứa vốn có của hoa để diễn đạt được nét đẹp của hoa trong từng tác phẩm của mình.
Ikebana giúp phát triển trong mỗi chúng ta một ý thức tôn trọng, kiêm tốn, sự tinh tế, sư sáng tạo nghệ thuật… giúp chúng ta bày tỏ cảm xúc tâm lý bằng ngôn ngữ của các loài cây và loài hoa.
Trước khi bắt đầu cắm một bình hoa Ikebana, cần phải chú ý tạo nên kết cấu bất đối xứng nhưng lại cân đối, phải tạo không gian thoáng giữa các cành và hoa vì như thế chúng ta mới có thể cảm nhận được nét đẹp của từng bông hoa. Để làm tốt được điều này, người chơi hoa Ikebana cần có thói quen quan sát để hiểu được quá trình sinh trưởng và phát triển của cây và hoa trong thiên nhiên, qua đó biểu diễn được sự chuyển động của lá, của hoa trong Ikebana.
Một bình hoa Ikebana đẹp phải có sự hài hòa lẫn nhâu về sự kết hợp nguyên liệu, màu sắc với chậu cắm và không gian trưng bày tác phẩm.
Ikebana ẩn chứa trong đó là tâm hồn của người thực hiện. Tuy nhiên, để có thể tự do biểu đạt tâm tình của mình qua vẻ đẹp của hoa, người học cắm ikebana cần phải trau dồi liên tục trong vòng 3 năm để có thể nắm vững được các kỷ năng cơ bản. Người cắm cần có khả năng hiểu rõ thế giới hoa cỏ để cảm nhận được nét đẹp tiềm ẩn của hoa, qua đó diễn đạt qua tác phẩm để tạo nên một bình hoa có hồn.
Người cắm phải có trái tim yêu thương và trân trọng đời sống của hoa vì khi cắm ikebana cũng chính là lúc người cắm bày tỏa tâm tư tình cảm của mình thông qua thế giới hoa cỏ.
Để theo đuổi môn cắm hoa Ikebana, bạn cũng cần chuẩn bị tài chính và tâm lý nhất định. Nếu bạn muốn theo học Ikebana một cách chuyên nghiệp thì cần phải theo học trường, lớp chuyên nghiệp từ 3 năm đến 5 năm. Còn trường hợp bạn yêu thích ikebana và muốn tâp cắm Ikebana tại nhà thì tùy theo khả năng cho phép của mỗi cá nhân mà có các chi phí nhất định mua nguyên phụ liệu như, kéo, chậu cắm, bàn chông và hoa tươi.
Qua nhiều thế kỷ, Ikebana đã không ngừng phát triển để thích nghi với lối sống và đặc biệt là không gian sống của chúng ta. Vào thế kỷ 15 đến thế kỷ 18, kiểu Rikka và Shoka truyền thống được trưng bày trong Tokonoma, lối kiến trúc truyền thống của Nhật thời đó. Đến thế kỷ 19 thì có kiểu Moribana được ra đời để trưng bày trong không gian của phòng khách trong nhà hay căn hộ. Ngày nay, có vô số kiểu Ikebana được tạo ra để phù hợp với việc trang trí nội thất theo phong cách cổ điển hay hiện đại. Ikebana có thể ứng dụng ở không gian đương đại hay để trang trí nội thất, trang trí shop, tiếp tân, lễ tiệc hay cho sân khấu.
Bình Ikebana cắm theo kiểu Rikka đương đại biểu trưng cho bốn mùa: xuân - hạ - thu - đông
Kiểu tự do: Nét đẹp tinh tế của hoa mấu đơn
Kiểu Jiyuka “Free style”
Ikebana cắm theo phong cách hiện đại
