Cây hoa nhài có họ thực vật Oleaceae, bắt nguồn từ khu vực giữa Ấn Độ, Ả rập và phía Nam Trung Quốc. Lá xanh nõn có chất giấy hình oval hoặc bầu dục, bề mặt lá ánh lên. Hoa tinh khiết, cánh xoè dạng cây dù, thường mỗi cành có 3 hoa nhưng có lúc chỉ 1 hoa hoặc đến 5 hoa, hoa thường nở ở đầu cành hoặc nách lá. Hoa có màu trắng, đơn cánh hoặc nhiều lớp, hương thơm nồng, rất được yêu thích. Thời gian ra hoa từ tháng 6-10. Thường có dạng cây bụi hoặc dây leo cao khoảng 3 mét. Cành khô có màu nâu vàng. Cành non nhỏ màu xanh có dạng dây leo.
Với sự đa dạng về màu sắc của mình nên hoa nhài được nhiều người lựa chọn trồng xung quanh nhà. Vậy kỹ thuật trồng hoa nhài như thế nào? Liệu có khó như nhiều người nghĩ? Dưới đây là các bước trồng hoa nhài cực đơn giản cho bạn tham khảo.
Điều kiện chăm sóc
Ánh sáng: Không ưa ánh nắng, phát triển tốt nhất trong môi trường nửa râm.
Nhiệt độ: Ưa ấm, không chịu được giá lạnh. Nhiệt độ sinh trưởng lý tưởng nhất là 20 - 25 độ C, mở rộng ra là 22-35 độ C. Thích hợp với môi trường có khí hậu ấm.
Nước: Không ưa ẩm, khi tưới nên chú ý không được để quá khô hoặc quá ẩm. Khi cây đang ở thời kỳ tăng trưởng, nên giữ cho đất ẩm. Vào mùa khô cần thường xuyên tưới nước cho cây, mùa đông nên hạn chế lượng nước.
Đất: Thích hợp nhất là loại đất cát ít chua, có nhiều chất mùn, tơi xốp, dễ thoát nước. Trồng trong bồn có thể dùng đất mùn, đất thịt hoặc đất hỗn hợp có chứa ít chất hữu cơ.
Phương pháp nhân giống
Thường sử dụng phương pháp giâm cành. Nên chọn những cây khỏe, không bênh hại, ụ đất ươm phải tơi xốp, màu mỡ, thoát nước tốt, không có đá hay vụn gạch ngói. Nên giâm cành vào mùa xuân, sau khi giâm khoảng 20 ngày thì cành sẽ ra rễ.
Cành cây dài, có dạng rễ cuộn, rất thích hợp đặt ở bậc thềm, không những đẹp mà hương thơm tỏa ra cũng đem lại cảm giác dễ chịu, sảng khoái, duy trì tâm trạng vui vẻ cho con người. Hoa lài là loài hoa có hương thơm dễ chịu nên thường được trồng ở những nơi có không gian hẹp, công viên, sân nhà... Chậu hoa lài cũng có thể dùng trang trí ở ban công.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc
Hoa nhài có thể trồng quanh năm, nhưng với các tỉnh phía Bắc thời vụ tốt nhất từ tháng 2-4; các tỉnh phía Nam trồng trước và sau mùa mưa.
Trộn đều phân với đất trước khi trồng cho khỏi bị xót rễ. Trồng bằng cành chưa ra rễ thì lấp sâu 10-15cm, trồng bằng gốc thì lấp kín phần cổ rễ, trồng bằng bầu cây thì lấp kín phần hom đã cắm vào bầu. Trồng xong tưới đẫm và thường xuyên tưới đủ ẩm cho nhài sinh trưởng, phát triển tốt. Khi cây đã bén rễ, hồi xanh, pha nước phân chuồng + 3% đạm urê để tưới.
Sau mỗi đợt thu hoa thì bón thúc thêm cho cây bằng phân chuồng hoai, phân đạm, và kali bằng cách xới cách gốc 15cm, bón phân, lấp đất và tưới nhẹ. Có thể phun thêm các loại phân bón qua lá để tăng năng suất và chất lượng hoa. Hàng năm đốn trẻ hoá vườn nhài vào tháng 11-12 bằng cách dùng dao, kéo sắc cắt toàn bộ thân cành cách gốc 15-20cm, tỉa bỏ bớt các cành già, cành khô, cành sâu bệnh, bón thúc, tưới nước đủ ẩm để cây tiếp tục cho hoa vụ tới.
Phòng chống bệnh thường gặp
Bệnh thối rễ: Khi trồng cây vào chậu, có thể phun dung dịch vôi lưu huỳnh 0,2 – 0,4°C hoặc có thể dùng dung dịch Thiophanate 70% pha loãng với tỷ lệ 1 : 600 – 1.000 lên chỗ thân và cành bị bệnh.
Bệnh sâu đục lá: Nhặt bỏ những chiếc lá rụng trên cành khô và trên mặt đất, bắt và diệt các loại ấu trùng, trứng, nhộng trên lá. Có thể phun dung dịch 50%WP pha loãng với tỷ lệ 1 : 6.000.
Bệnh nhện đỏ: Có thể phun dung dịch 40% EC pha loãng với tỷ lệ 1 : 1.500 – 2.000.
Thu hái hoa nhài
Hoa nhài trồng được 1 năm thì bắt đầu cho thu hoa lứa đầu và thu liên tục trong khoảng 7-10 năm mới phải trồng lại. Thời điểm thu hoa bắt đầu từ 10 giờ sáng, tốt nhất là từ 3-6 giờ chiều sẽ cho nhiều hương nhất.
