Rau ngót còn gọi là rau bồ ngót, rau tuốt hay rau bù ngót, có tên khoa học là Sauropus androgynus, thuộc họ Phyllanthaceae. Đây là cây thân bụi, có thể cao đến 2 mét. Lá có hình bầu dục, mọc so le, màu xanh đậm, mặt lá bóng và không thấm nước.
Cây rau ngót có hoa nhỏ, màu đỏ tím, hình lục giác với cánh nhỏ, nhụy hoa ở giữa có màu vàng. Quả rau ngót là loại quả nang khô, bên trong có chứa hạt hình tam giác.
Tuy vẻ ngoài giản dị, nhưng rau ngót lại sở hữu một giá trị dinh dưỡng vô cùng phong phú. Trong 100g lá rau ngót tươi chứa tới 169mg canxi, cao hơn lượng canxi có trong cùng trọng lượng sữa tươi.
Quả của cây rau ngót.
Không chỉ vậy, rau ngót còn “vượt mặt” cả thịt bò về hàm lượng sắt. Trong khi 100g thịt bò chỉ chứa khoảng 2,6mg sắt thì rau ngót cung cấp đến 15,7mg. Thêm vào đó, loại rau này còn dồi dào vitamin C, beta-caroten (tiền vitamin A), protein thực vật, kali, magiê, đồng, mangan cùng nhiều acid amin cần thiết.
Rau ngót không chỉ tốt cho sức khỏe nhờ giá trị dinh dưỡng mà còn là vị thuốc quen thuộc trong Đông y. Với tính mát, vị ngọt, rau giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc, hoạt huyết và cầm máu.
Trong dân gian, nước lá rau ngót được nhiều bà mẹ sử dụng để rơ miệng cho trẻ sơ sinh bị tưa lưỡi, rất đơn giản mà hiệu quả. Phụ nữ sau sinh cũng thường xuyên được khuyên ăn canh rau ngót để bổ máu, hỗ trợ tử cung co hồi và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Ngoài ra, các nghiên cứu hiện đại cho thấy rau ngót giúp ổn định huyết áp, cải thiện chức năng tim mạch, hỗ trợ tiêu hóa, kiểm soát đường huyết, chống béo phì,… Với tất cả những lợi ích trên, loại rau này xứng đáng có mặt thường xuyên trong khẩu phần ăn của mọi gia đình, nhất là trong mùa hè này vì đây là thời điểm rau ngót tươi ngon nhất.
Cách trồng rau ngót đơn giản ngay tại nhà
Rau ngót được bày bán khắp các chợ, siêu thị, không khó để mua loại rau này. Ngoài ra, bạn cũng hoàn toàn có thể trồng loại rau này ngay tại nhà để đảm bảo nguồn rau sạch cho bữa cơm gia đình.
Rau ngót là loại cây dễ trồng, ít sâu bệnh, phù hợp với nhiều kiểu khí hậu. Bạn có thể trồng trong vườn, thùng xốp hay chậu ở ban công mà vẫn đảm bảo thu hoạch đều đặn quanh năm.
Tuy có thể trồng quanh năm, nhưng thời điểm lý tưởng để trồng rau ngót là vào mùa xuân (tháng 2 – 4) và mùa thu (tháng 8 – 9), khi thời tiết mát mẻ, độ ẩm cao, giúp cây bén rễ và sinh trưởng mạnh mẽ.
Rau ngót có thể nhân giống bằng 2 cách là gieo hạt và giâm cành. Tuy nhiên, gieo hạt mất nhiều thời gian và công sức hơn nên người ta thường chọn giâm cành.
Bạn có thể tìm mua cành giống hoặc đơn giản mà mua rau ngót ngoài chợ về ăn rồi tận dụng phần cành để trồng luôn. Chọn cành rau ngót bánh tẻ mập mạp, cắt cành dài khoảng 10 – 15cm, có ít nhất 5 – 6 đốt lá.
Sau đó, cắm cành vào đất ẩm. Lưu ý, cắm cành vào đất với độ nghiêng khoảng 45 độ, ngập 2/3 cành vào đất, khoảng cách giữa các cây 15 – 20cm. Sau khi giâm cành, nên phủ lớp mùn dừa, trấu hoặc dùng lưới che nắng để giữ ẩm, giúp cành nhanh bén rễ.
Muốn rau ngót phát triển tốt, xanh tươi tốt quanh năm, bạn nên chú ý tới những yếu tố sau:
- Đất trồng: Rau ngót không quá kén đất, nhưng để đạt năng suất cao, nên dùng đất sạch, tơi xốp, giàu hữu cơ, có khả năng giữ và thoát nước tốt. Bạn có thể phối trộn đất theo tỷ lệ 3 phần đất sạch : 3 phần phân hữu cơ (phân bò, phân gà hoặc phân trùn quế đã xử lý) : 2 phần trấu hun : 2 phần mụn dừa. Trộn đều hỗn hợp này, có thể bổ sung thêm nấm Trichoderma để tăng sức đề kháng cho đất, ngăn ngừa nấm bệnh.
- Ánh sáng: Rau ngót ưa sáng vừa phải. Nên đặt chậu ở nơi có ánh nắng nhẹ hoặc bán râm để cây phát triển xanh tốt, không bị vống hoặc còi.
- Tưới nước: Khi mới giâm cành, cần tưới nước đều đặn 2 lần mỗi ngày (sáng và chiều) bằng bình phun sương. Sau khi cây ổn định, chỉ cần tưới 1 lần/ngày vào buổi sáng, tránh tưới ban đêm để phòng ngừa nấm bệnh.
- Phân bón: Sau 10 – 15 ngày giâm cành, khi cây bắt đầu ra lá, có thể bón thêm phân hữu cơ hoai mục (phân bò, phân trùn quế…) để cung cấp dưỡng chất và nuôi cây phát triển lâu dài.
Với cách trồng đơn giản, chỉ sau khoảng 2 tháng là bạn đã có thể cắt lá để nấu canh. Rau ngót càng cắt thường xuyên sẽ càng đẻ nhánh nhiều, cho thu hoạch liên tục. Một vài chậu rau nhỏ nơi ban công cũng đủ cung cấp rau tươi cho cả nhà quanh năm.
