Dành dành hay còn gọi là hoa Nhài Tây, là loài cây thân gỗ nhỏ thuộc họ Thiến thảo, có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Phi, châu Á và Đông Nam Á. Cây có thể cao đến 1 – 2 mét, lá xanh đậm, bóng mượt, tạo nền hoàn hảo cho những bông hoa nổi bật.
Loài hoa này có hai dạng là hoa đơn với dáng nhỏ nhắn, duyên dáng; và hoa kép nhiều lớp cánh, nở tròn rực rỡ. Về màu sắc, phổ biến nhất là dành dành trắng tinh khôi, bên cạnh đó còn có dành dành vàng ấm áp, rực rỡ. Hoa thường mọc đơn lẻ ở đầu cành, nở rộ từ tháng 3 đến tháng 6, tỏa hương thơm ngọt ngào, vương vấn.
So với nguyệt quế thanh mảnh hay hoa nhài nhẹ nhàng, dành dành mang dáng nở đầy đặn, kiêu sa và hương thơm đậm hơn, quyến luyến lâu hơn. Vẻ đẹp kết hợp giữa thanh tao và rực rỡ ấy khiến dành dành trở thành “nàng hoa” vừa chiều mắt, vừa say khứu giác, xứng đáng hiện diện trong mọi khu vườn.
Không chỉ góp sắc hương cho khu vườn, cây dành dành từ lâu đã được xem là “kho dược liệu” thiên nhiên. Trong y học cổ truyền, dành dành có khả năng cầm máu, lợi tiểu, tiêu viêm, thanh nhiệt và giải độc. Y học hiện đại cũng khẳng định, loài cây này hỗ trợ hạ sốt, giảm đau họng, trị đau mắt đỏ, chữa bỏng, mụn nhọt, chảy máu cam, đau bụng…
Điều đặc biệt là mọi bộ phận của cây từ lá, thân, rễ, hoa đến quả đều có thể chế biến thành dược liệu sau khi được làm sạch và phơi khô. Trong đó, quả dành dành nổi tiếng với công dụng nhuộm thực phẩm và làm thuốc, gia vị nấu ăn. Chiết xuất từ quả cho màu vàng óng, tươi sáng, bền màu khi nấu chín và không gây mùi hăng như nghệ. Tuy nhiên, do hạt có vị hơi đắng, người dùng cần điều chỉnh lượng phù hợp để giữ hương vị món ăn.
Giá trị kinh tế của dành dành cũng tăng rõ trong những năm gần đây. Trên thị trường, quả dành dành khô được bán với giá dao động từ 250.000 – 300.000 đồng/kg, còn quả tươi dao động 50.000 – 60.000 đồng/kg.
Quả dành dành tươi.
Quả dành dành khô.
Ý nghĩa phong thủy của cây dành dành
Trong phong thủy, hoa dành dành được xem là loài hoa mang nhiều điều cát tường cho gia đình. Sắc trắng tinh khôi tượng trưng cho sự thanh khiết, chung thủy và hòa thuận, giúp giữ gìn tình cảm gắn bó giữa các thành viên.
Những bông hoa nở tròn đầy, cánh xếp đều đặn còn là biểu tượng của sự viên mãn, đủ đầy và tài lộc. Mùi hương ngọt ngào, dễ chịu không chỉ làm dịu tinh thần mà còn giúp xua tan năng lượng xấu, thanh lọc không khí, đem lại cảm giác an yên cho không gian sống.
Đặt chậu hoa dành dành ở ban công hướng Đông Nam để thu hút tài lộc, hoặc hướng Đông để tăng cường hòa khí, bạn sẽ cảm nhận rõ hơn nguồn sinh khí tích cực mà loài hoa này mang lại.
Cách trồng và chăm sóc hoa dành dành
Dành dành rất dễ nhân giống, có thể trồng từ hạt hoặc giâm cành. Với phương pháp giâm cành, bạn nên chọn những cành 2 – 3 năm tuổi, phát triển tốt. Phương pháp này được ưa chuộng hơn vì tỷ lệ sống cao, cây nhanh phát triển.
Trong quá trình chăm sóc hoa dành dành, bạn nên né 5 “nỗi sợ” sau của hoa dành dành. Nếu đáp ứng được, cây sẽ phát triển tươi tốt, hoa nở rực rỡ và tỏa hương thơm ngát.
- Sợ bị che bóng
Hoa dành dành tuyệt đối không phải là loài ưa bóng râm, ngược lại, đây là loài hoa rất ưa ánh sáng mạnh và có yêu cầu cao về ánh nắng. Lý do đầu tiên khiến nhiều người trồng dành dành thất bại là do thiếu ánh sáng.
Nhiều người đặt cây ở ban công hướng Bắc hoặc nơi chỉ nhận được 2–3 giờ nắng mỗi ngày, điều này hoàn toàn không đáp ứng nhu cầu của cây. Hoa dành dành cần ít nhất 6 giờ nắng trực tiếp mỗi ngày, nếu thiếu sáng, dù chăm thế nào cây cũng khó phát triển tốt.
- Sợ thiếu nước
Dành dành là loài rất ưa ẩm, kỵ nhất là khô hạn. Cây có khả năng chịu tưới nhiều mà không lo úng, nhưng nếu để khô dù chỉ trong thời gian ngắn, cây dễ rụng nụ hàng loạt và vàng lá trên diện rộng. Vì vậy, khi trồng cần ưu tiên tưới thừa còn hơn thiếu, thấy đất hơi khô là phải bổ sung nước ngay.
- Sợ sâu bệnh
Dành dành rất dễ bị sâu bệnh do hương thơm quá quyến rũ, ngay cả lá cũng có mùi đặc trưng hấp dẫn côn trùng. Cây thường bị sâu, đốm đen. Để phòng bệnh, nên đặt cây ở nơi thoáng gió, đồng thời định kỳ 2 tuần/lần phun thuốc phòng nấm, xen kẽ thuốc trừ sâu để ngăn ngừa lâu dài.
- Sợ đất nghèo dinh dưỡng
Dành dành là loài cây “ăn khỏe”, đòi hỏi nhiều dinh dưỡng cho cả lá và hoa. Nếu đất thiếu phân, cây sẽ còi cọc, khó ra hoa. Vào mùa sinh trưởng, nên bón phân khoảng mỗi tuần một lần, ưu tiên phân lân – kali như kali dihydrophosphate để thúc hoa nhanh và giữ hoa lâu, bón loãng nhưng thường xuyên.
- Sợ đất bị nén chặt
Nhiều người trồng dành dành bằng đất vườn, nhưng loại đất này thường kém thoát nước, kém thoáng khí và dễ bị nén chặt, khiến rễ khó hút nước và dinh dưỡng. Vì vậy, cần phòng tránh đất bị nén bằng cách mỗi tháng cải tạo đất một lần, bổ sung chất hữu cơ và vi sinh để duy trì độ tơi xốp.
