27 tuổi tôi lấy chồng. Về khoản nữ công gia chánh, tôi tự thấy bản thân cũng không đến nỗi nào, biết dọn dẹp nhà cửa, biết nấu vài món cơ bản “dắt lưng”. Tuy nhiên mẹ chồng nổi tiếng là người khó tính nên khi về làm dâu tôi cũng “rén” lắm, chỉ sợ làm không đúng ý bà.
Lúc chưa cưới tôi khá tự tin có thể làm hài lòng mẹ chồng, nhưng khi sống chung rồi tôi mới thấy việc này không hề đơn giản chút nào. Mới về làm dâu nửa tháng thôi mà tôi thấy khó thở lắm rồi, cảm tượng như tôi làm gì mẹ chồng đều không vừa lòng.
Chẳng hạn việc nhỏ như rửa bát, tôi rửa xong là y như rằng mẹ sẽ ra sắp lại bát đũa, bát ra bát, đĩa ra đĩa và sắp xếp theo thứ tự từ nhỏ đến lớn. Tuy mẹ chồng không nói cũng chẳng mắng gì, chỉ im lặng làm nhưng hành động của bà khiến tôi ngột ngạt lắm vì bị bà để ý từng tí một.
Sáng nay mẹ chồng giao cho tôi nhiệm vụ soạn bàn thờ để thắp hương ngày mùng 1. Sáng sớm mẹ đã đi chợ mua hoa quả, trầu cau,… cả rồi, tôi chỉ việc lau dọn bàn thờ và sắp lên để mẹ thắp hương thôi.
Sáng nay mẹ chồng giao cho tôi nhiệm vụ soạn bàn thờ để thắp hương ngày mùng 1. (Ảnh minh họa)
Nói thật tôi chưa từng làm việc này, nhưng lúc chưa lấy chồng, tôi từng thấy mẹ tôi làm nhiều rồi nên khá tự tin. Khi soạn bàn thờ xong, tôi mỉm cười nhìn thành quả, tin chắc rằng lần này mẹ chồng sẽ không chê được điểm nào. Không ngờ khi lên thắp hương, nhìn thấy lọ hoa đặt trên bàn thờ, mẹ chồng lại nhăn mặt nhìn tôi, đổi vị trí bình hoa từ bên phải sang bên trái.
Sau khi thắp hương xong, mẹ chồng ôn tồn giải thích:
- Thắp hương cần có bình hoa trên bàn thờ để tỏ lòng thành kính với tổ tiên, giúp không gian thờ cúng tôn nghiêm hơn, cũng như mang lại nhiều may mắn, tài lộc cho gia đình. Nhưng bàn thờ là nơi tôn nghiêm nên con cần phải học cách bài trí sao cho đúng cách, không thể đặt tùy ý được.
Như nhà mình hay đặt một bình hoa trên bàn thờ, con phải đặt bình hoa ở bên trái, mâm hoa quả bên phải mới được. Như vậy mới hợp với ý trời đất, thêm tài lộc cho gia đình, gia đạo êm ấm.
Nghe xong tôi vẫn không hiểu “ý trời đất” mẹ chồng muốn nói là gì. Tôi thấy đặt bình hoa bên trái hay bên phải bàn thờ có ảnh hưởng gì đâu, nhìn vẫn đẹp mắt mà. Là do tôi “đoảng” thật hay mẹ chồng khó tính?
Đặt lọ hoa bên trái hay bên phải bàn thờ?
- Độc bình
Nếu chỉ đặt một bình hoa trên bàn thờ, bạn nên bài trí dựa trên nguyên tắc “đông bình, tây quả” để hợp với “ý trời đất”. Bởi theo quy luật tự nhiên, mặt trời mọc hướng đông, lặn đằng tây, còn cây cối phải đơm hoa mới kết trái. Vì vậy cần đặt bình hoa ở hướng đông và mâm ngũ quả ở hướng tây.
Mà bàn thờ gia tiên thường đặt theo hướng nam, cho nên bên trái bàn thờ là hướng đông, bên phải là hướng tây. Do đó bình hoa nên đặt bên trái bàn thờ (phía đông), để khi có gió đông, đông nam thổi vào thì hương thơm dịu nhẹ của hoa sẽ lan tỏa khắp không gian thờ cúng.
Theo cách lý giải khác, đặt bình hoa hướng đông tượng trưng cho mùa xuân đơm hoa kết trái. Còn hướng Tây tượng trưng cho mùa Thu - Thu liễm (trong câu nói của người xưa: "Xuân sinh, Hạ trưởng, Thu liễm, Đông tàng") được hiểu là nơi kết trái. Đặt bình hoa và mâm ngũ quả như vậy mang ý nghĩa cầu cho gia đình thêm tài lộc, con cháu thành đạt.
- Song bình
Nếu bàn thờ gia tiên rộng rãi, gia chủ có thể đặt bình hoa đối xứng ở hai bên. Khi đó, mâm ngũ quả sẽ đặt ở chính giữa bàn thờ, ngay trước bát hương để tạo sự cân đối, trang nghiêm cho nơi thờ cúng.
Những lưu ý khác khi đặt lọ hoa trên bàn thờ
Bên cạnh thắc mắc bình hoa đặt bên nào trên bàn thờ gia tiên, gia chủ cũng nên lưu ý thêm một số vấn đề sau:
- Nên chọn kích thước bình hoa phù hợp với diện tích của bàn thờ.
- Nếu không gian bàn thờ hạn hẹp, chỉ nên dùng một lọ hoa và đặt ống hương ở phía đối diện. Nếu bàn thờ đủ rộng, có thể sử dụng thêm lọ lộc bình để trang trí theo nguyên tắc đối xứng, cân bằng.
- Nên chọn các mẫu bình hoa đẹp mắt, an toàn, có chất lượng tốt và phải tẩy uế kỹ càng trước khi đưa lên bàn thờ.
- Ngoài bình hoa, khi thờ cúng gia chủ nên chuẩn bị đầy đủ các món đồ thờ cúng cần thiết khác bộ ngũ sự, bát hương đồng, mâm bồng,…để tăng thêm sự trang nghiệm cho không gian thờ cúng.
