Trong 3 năm trở lại đây, câu hỏi “có nên mua nhà hay không” đã trở thành nỗi trăn trở lớn của rất nhiều người. Ai cũng ước mơ sở hữu một mái ấm cho riêng mình, nhưng thị trường bất động sản hiện nay biến động quá khó lường, khiến nhiều người cảm thấy bối rối.
Có người quyết tâm “cắn răng” xuống tiền mua nhà, cũng có người dứt khoát rao bán căn hộ đang sở hữu. Vấn đề là, ai mới là người đi đúng hướng? Nên mua hay nên bán? Câu trả lời còn tùy vào hoàn cảnh của mỗi người, song vẫn có những nguyên tắc chung mà ai cũng nên nắm rõ.
1. Giá nhà không còn là đường một chiều, đừng mơ “mua đâu lời đó”
Với nhiều người, động lực mua nhà không đơn thuần là để ở mà là để đầu tư, với kỳ vọng tài sản sẽ tăng giá theo thời gian. Nhưng thực tế thị trường trong 2 – 3 năm qua đã cho thấy, quan niệm bất động sản luôn sinh lời đang dần trở nên lỗi thời.
Ngay cả tại các thành phố lớn, nơi vốn được coi là khó giảm giá, cũng không còn miễn nhiễm với xu hướng đi xuống. Nhiều khu vực liên tục phải điều chỉnh giá rao bán, có nơi bán ngang giá mua cũng không dễ tìm được người mua.
Trong bối cảnh đó, nếu mua nhà chỉ với mục tiêu đợi giá tăng để bán lại, thì rủi ro là rất lớn. Dù chính sách hỗ trợ có phần nới lỏng, thị trường vẫn chưa thực sự khởi sắc, sức mua chưa hồi phục. Thời kỳ mua là thắng, giữ là lãi đã khép lại.
Vì vậy, những ai đang cân nhắc mua nhà nên điều chỉnh kỳ vọng. Đừng đặt cược vào giấc mơ mua đáy – bán đỉnh nữa. Mục tiêu mua nhà bây giờ nên là để sử dụng thực sự, chứ không phải để đầu cơ sinh lời.
2. Nhu cầu thực không có nghĩa là mua đại, phải chọn lọc kỹ càng
Nếu bạn thật sự có nhu cầu ở thực, như con sắp vào học, cần chỗ ổn định cho bố mẹ cùng sống, hoặc việc thuê nhà trở nên bất tiện thì việc mua nhà là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, ngay cả khi là nhu cầu thực, cũng không có nghĩa là căn nào cũng nên xuống tiền.
Trước hết, cần tránh xa những dự án của các chủ đầu tư nhỏ, chất lượng xây dựng kém, tiện ích thiếu thốn và nằm ở các vị trí không mấy thuận lợi. Những căn nhà kiểu này thường khó giữ giá, càng khó bán lại, mà ngay cả việc sinh sống lâu dài cũng có thể gây ra nhiều phiền toái.
Ngoài ra, nhiều dự án mới ở vùng ven thành phố, tuy quảng cáo rầm rộ với mức giá hấp dẫn và nhiều ưu đãi, nhưng thực tế lại có tỷ lệ bỏ trống rất cao. Khi dọn về ở, bạn sẽ thấm thía cảm giác vắng lặng đến rợn người, xung quanh thưa thớt cư dân, khu thương mại chưa hoạt động, trẻ đi học xa, đi chợ mua sắm bất tiện… Lâu dần, cảm giác như mình đã “bị sập bẫy”.
Vì thế, trong thời điểm hiện tại, chọn mua nhà nên ưu tiên các khu dân cư đã phát triển ổn định: các khu chung cư cũ ở vị trí trung tâm, nhà gần trường học tốt, hoặc các dự án đã hoàn thiện đầy đủ tiện ích. Dù diện tích có thể nhỏ hơn hoặc giá thành cao hơn, nhưng đổi lại là sự an tâm, khả năng thanh khoản tốt và cuộc sống tiện nghi thực sự.
3. Đang sở hữu nhà nhiều năm, đừng vội vàng bán ra khi chưa rõ mục tiêu
Với những người đã có sẵn bất động sản trong tay, cũng đừng nghe thấy thị trường “hạ nhiệt” là lập tức cuống cuồng rao bán. Trước khi quyết định, hãy tự hỏi mình hai câu: Căn nhà đó bạn còn cần dùng không? Và nếu bán, bạn định làm gì với số tiền đó?
Nếu đó là nhà để ở, nằm ở vị trí thuận tiện, chất lượng sống ổn định và bạn vẫn đang hài lòng khi sử dụng, thì không việc gì phải “bắt trend” bán ra.
Tuy nhiên, nếu bạn đang nắm giữ nhiều bất động sản, đặc biệt là những căn khó cho thuê, tỷ lệ trống cao thì việc chủ động thanh lý dần dần có thể giúp bạn giải tỏa áp lực tài chính. Dĩ nhiên, không phải căn nào cũng cần bán, mà điều quan trọng là phải đánh giá rõ từng bất động sản: vị trí ra sao, có dễ thanh khoản không, thị trường có đang có nhu cầu với loại tài sản đó hay không?
Đừng vì thấy người khác bán mà mình cũng sốt sắng làm theo. Nếu không cân nhắc kỹ, rất có thể ai cũng rơi vào cảnh “rao mãi không ai mua”.
4. Nếu muốn đầu tư bất động sản, tốt nhất hãy… tạm dừng lại
Trong suốt thập kỷ vừa qua, đầu tư nhà đất thực sự là một hướng đi hiệu quả với nhiều người. Nhưng hiện tại, bối cảnh đã hoàn toàn khác, bất động sản không còn là kênh đầu tư “cứ mua là thắng” như trước. Với những ai không dư dả tài chính, việc đổ tiền vào nhà đất lúc này chẳng khác gì tự trói chân mình, một khi cần tiền gấp mà không bán được nhà, hậu quả là bị kẹt vốn nghiêm trọng.
Dĩ nhiên, nếu bạn có niềm tin vào tiềm năng dài hạn của một thành phố hay khu vực nào đó, và muốn giữ tài sản lâu dài thì vẫn có thể cân nhắc. Tuy nhiên, nên cẩn trọng. Đừng đặt hết trứng vào một giỏ.
Ngay cả khi quyết định mua, cũng cần chọn những căn hộ có vị trí đẹp, giá cả hợp lý, dễ thanh khoản. Nếu không, khi muốn thoát hàng cũng sẽ rất khó khăn.
Thời điểm này, việc mua bán bất động sản nên lấy nhu cầu thực tế làm trung tâm, thay vì chỉ chăm chăm chạy theo mục tiêu sinh lời.
Chốt lại, dù bạn đang lưỡng lự giữa mua hay bán, điều quan trọng nhất vẫn là hiểu rõ nhu cầu thực sự và khả năng tài chính của bản thân. Lắng nghe lời khuyên của người khác là tốt, nhưng quyết định cuối cùng phải do chính bạn cân nhắc kỹ lưỡng.
Mua cũng được, bán cũng không sai, miễn là bạn biết rõ giới hạn và mục tiêu của mình. Đừng hành động vội vàng hay theo phong trào, vì chỉ khi tỉnh táo, bạn mới không bị cuốn theo những đợt sóng lên xuống đầy rủi ro của thị trường bất động sản.
