Theo chuyên gia phong thủy Hoàng Anh Hùng (Ông Ích Khiêm - Ba Đình - Hà Nội) ngày mùng 1 nói riêng và 3 ngày Tết (mùng 2 và mùng 3) nói chung việc làm lễ cúng tổ tiên được thực hiện về cơ bản là giống nhau.
Theo đó, trong sáng mùng 1 ngoài việc sửa soạn lại ban thờ (thay trầu cau, nước…) thì vẫn phải chuẩn bị lễ mặn để thắp hương. Lễ mặn thường là cúng bánh chưng, gà, giò, canh…Tuy nhiên, một điều cần lưu ý là gà cần phải mổ từ hôm trước, bởi ngày mùng 1 đầu năm kiêng không nên sát sinh.
Theo ông Hùng, ban thờ là chốn tôn nghiêm nhất trong gia đình, vì thế không nên lấy các đồ dùng trong gia đình dùng để làm lễ. Ông Hùng khuyến cáo, đối với những đồ dùng để làm lễ trên ban thờ thì nên phải là đồ chỉ dành cho việc thờ cúng và không được sử dụng vào bất kỳ mục đích nào khác.
Không để chung đồ ăn mặn, đồ ăn ngọt trên ban thờ.
Ngoài ra, chuyên gia phong thủy cho biết thêm, hiện nay rất nhiều gia đình mắc phải sai lầm khi làm lễ cúng trên ban thờ, đó là việc để chung đồ lễ trên ban thờ. Đây là điều không nên, khi làm lễ thắp hương có cả hoa quả và đồ mặn thì cần phải tách bạch. Hoa quả thì để ở ban trên, còn đồ cúng mặn thì nên kê thêm bàn để ở dưới sau đó thắp hương.
“Nhiều gia đình còn thờ phật, mà phật thì không được làm lễ đồ mặn, bởi vậy nếu để chung một ban như vậy sẽ không hợp lý, hơn nữa không ai mang nước mắm lên ban thờ thắp hương cả”, ông Hùng nói.
Một vấn đề nữa cũng được ông Hùng chỉ rõ, đó là nhiều gia đình mới cưới, hoặc ra ở riêng nhưng vẫn có người hương khói (đại gia đình, nhà từ đường) thắp hương cho tổ tiên thì gia đình đó chỉ cần thắp hương mời thần linh.
“Đối với những gia đình chỉ có con một bề là gái, thì con gái hoàn toàn vẫn có thể thắp hương mời tổ tiên về ăn Tết bình thường, chứ không hề có sự phân biệt nào cả. Con trai hay con gái là như nhau và điều quan trọng nhất đó chính là sự thành tâm, thành kính của mỗi người”, ông Hùng phân tích.
Cuối cùng, ông Hùng khuyến nghị, trong các ngày Tết mọi người không nên thắp hương nhiều, chỉ khi nào làm lễ trước bữa ăn thì nên thắp hương. Nhiều người quan niệm thắp hương liên tục trong 3 ngày lễ là không đúng, và mỗi lần thắp cũng chỉ thắp 1 nén ở mỗi bát hương là đủ.
