Thắp hương vào mùng 1 và ngày Rằm là một nghi lễ quan trọng trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với những người đã khuất, đồng thời cầu xin sự phù hộ, bảo vệ cho gia đình.
Tuy nhiên, người xưa khuyên rằng khi thắp hương vào mùng 1 và ngày Rằm hàng tháng thì tuyệt đối không thắp hương vào buổi tối. Tốt hơn hết, hãy thắp hương vào buổi sáng hoặc buổi trưa.
Tại sao mùng 1, ngày Rằm không nên thắp hương vào buổi tối?
- Ảnh hưởng đến sự thanh tịnh của không gian thờ cúng
Ban ngày được cho là thời gian trời đất minh bạch, có nhiều dương khí hơn, trong khi đó buổi tối không gian sẽ trở nên tối tăm, dễ tạo cảm giác u ám nên không phù hợp với việc cúng bái. Ngoài ra, các vị thần linh và tổ tiên được cho là "nghỉ ngơi" vào ban đêm, không còn linh ứng mạnh mẽ như ban ngày.
Vì thế, theo quan niệm của người xưa, thắp hương vào ban đêm có thể gây ảnh hưởng đến sự thanh tịnh của không gian thờ cúng, là trái với trật tự tự nhiên. Điều này sẽ khiến cho việc thờ cúng thiếu đi sự thiêng liêng, không linh nghiệm.
- Dễ dẫn cô hồn, ma quỷ vào nhà
Buổi tối là thời gian mà âm khí thường nặng hơn so với ban ngày, vì đây là lúc mà các linh hồn và ma quỷ hoạt động mạnh mẽ hơn. Thắp hương được xem như một phương thức kết nối giữa cõi trần và cõi âm, là cầu nối giữa thế giới thực tại và thế giới tâm linh.
Do đó, khi thắp hương sẽ tạo ra một sự giao thoa giữa hai thế giới, có thể dẫn dụ linh hồn người đã khuất, nhưng cũng có thể thu hút cả cô hồn, ma quỷ. Vì vậy, thắp hương vào buổi tối có thể làm gia tăng âm khí trong nhà, gây ra không khí nặng nề, ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của gia chủ.
- Ảnh hưởng tới cuộc sống của con người
Buổi tối là thời gian nghỉ ngơi của cả gia đình, thắp hương trong nhà vào thời điểm này có thể gây khó chịu, đặc biệt là đối với người già và trẻ nhỏ, khi mùi hương có thể làm phiền và ảnh hưởng đến giấc ngủ của họ.
Ngoài ra, mùi khói hương vào ban đêm cũng có thể khiến nhiều người cảm thấy sợ hãi, vì liên tưởng đến cõi âm và những sinh vật không nhìn thấy được. Chính vì thế, kiêng thắp hương vào buổi tối là để tránh tác động tiêu cực đến sự yên tĩnh và thoải mái trong gia đình.
- Vấn đề an toàn
Một lý do nữa liên quan đến sự kiêng kỵ thắp hương vào ban đêm là vấn đề an toàn. Ban đêm, khi ít người để ý, có thể dễ dẫn đến những nguy cơ hỏa hoạn nếu hương đốt quá lâu. Đây là một yếu tố thực tế mà nhiều gia đình đã cân nhắc.
Mùng 1 Tết có thể thắp hương vào buổi tối không?
Mặc dù kiêng thắp hương vào buổi tối trong những ngày Rằm hay mùng 1 hàng tháng, nhưng mùng 1 Tết lại là một ngoại lệ. Sở dĩ như vậy vì Tết là dịp đặc biệt, là khởi đầu của một năm mới.
Thường vào đêm giao thừa hoặc rạng sáng mùng 1, gia đình sẽ thắp hương để đón các vị thần linh và tổ tiên trở về sum họp. Cho nên, thời điểm này được xem như là lúc thần linh và tổ tiên ở gần gũi nhất với con cháu, nên việc thắp hương vào buổi tối không những không bị coi là kiêng kỵ, mà còn là một nghi lễ quan trọng để thể hiện sự thành kính và hiếu thảo.
Bên cạnh đó, Tết là dịp lễ cổ truyền lớn nhất năm. Một số gia đình thường dâng đồ cúng cả 3 bữa trong 3 ngày Tết, nên có thể dâng cúng vào đầu giờ tối để mời ông bà ăn tối.
Tuy nhiên, gia chủ cũng nên chú ý không nên thắp hương trong nhà khi quá muộn, gần giờ đi ngủ vì sẽ ảnh hưởng sức khỏe.
Xem thêm: Tết Nguyên Đán 2025 nên cắm hoa gì trên bàn thờ để thu hút tài lộc, may mắn?
(*) Thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm!
