Đối với phòng bếp có diện tích nhỏ, tủ bếp nên được thiết kế bám sát tường với hình dạng hai vế chữ L hoặc dạng một vế thẳng, hoặc hai vế thẳng song song. Đối với phòng bếp diệc tích rộng, tủ bếp nên thiết kế theo dạng ba vế chữ U hoặc có một phần tủ bếp dạng đảo là tiện dụng hơn cả.
 |
| Tủ bếp hình dạng chữ L hoặc chữ U tiện dụng hơn tủ bếp hình dạng một vế dài. |
Một tủ bếp thuận lợi cho việc đun nấu của gia đình sẽ bao gồm tối thiểu những khu vực sau, tính theo chiều dài mặt bàn bếp: tủ lạnh (70-100 cm), gia công thô (40-80 cm), rửa (80-120 cm), gia công tinh (40-80 cm), nấu (60-80 cm) và chuẩn bị (40-80 cm). Như vậy, tổng chiều dài tủ bếp tính theo mặt bằng phần tủ bếp dưới sẽ từ 330 cm đến 540 cm (kể cả phần để tủ lạnh).
Tổng chiều dài mặt bàn bếp càng lớn thì càng tiện dụng, khi đó việc bố trí thêm lò nướng, máy rửa bát, máy giặt… sẽ dễ dàng hơn rất nhiều, trung bình mỗi thiết bị vừa kể trên cần thêm 60 cm chiều dài tủ bếp. Nếu tổng chiều dài tủ lớn quá thì bạn nên thiết kế quây gọn theo kiểu hình chữ U hoặc hình chữ nhật khép kín, chỉ trừ khoảng không ra vào bếp, để tránh việc di chuyển nhiều trong khi nấu. Trong ba thiết bị quan trọng nhất của bếp là tủ lạnh, chậu rửa, bếp nấu thì chậu rửa và mặt bàn hai bên chúng là chỗ được sử dụng với thời gian nhiều nhất. Vì vậy, khi thiết kế, bạn nên để chậu rửa ở nơi được ưu tiên về vị trí có ánh sáng tốt như cửa sổ, nằm trên đáo bếp, vị trí rộng rãi cho người đứng thao tác.
 |
| Ưu tiên vị trí thoáng, rộng cho chậu rửa, khu vực mà bạn sử dụng nhiều nhất. |
Ngoài những thiết bị cơ bản trên, tủ bếp sẽ cần thêm rất nhiều những khoang chứa và phụ kiện đi kèm phục vụ cho việc cất giữ dụng cụ bếp và thực phẩm. Tủ bếp phần bên dưới cần có các khoang và phụ kiện đi kèm để chứa thùng gạo, bình ga, xoong nồi, dao thớt, thùng rác, máy lọc nước ăn… Phần treo bên trên cần có các khoang và phụ kiện đi kèm để chứa bát đĩa và ly cốc dùng thường xuyên, bát đĩa và cốc chén dự trữ, các loại thực phẩm và gia vị, máy sấy bát…
Đối với người Việt Nam, chiều cao tủ bếp phần dưới tính đến mặt bàn bếp là từ 80 cm đến 82 cm. Nếu bố trí máy rửa bát hoặc máy giặt nằm trong tủ bếp thì mặt bàn bếp phải cao 87-88cm. Khoảng cách giữa mặt bàn bếp đến đáy tủ bếp treo là 55-60cm. Chiều cao nhất của khoang tủ sử dụng thường xuyên khoảng 2m. Phần bên trên (cao hơn 2m) của tủ treo, nếu có, thì chỉ dùng để lưu trữ đồ do chiều cao vượt quá tầm với tay của người sử dụng. Chiều dày hợp lý cho tủ bếp dưới và tủ bếp treo bên trên lần lượt là 60 cm và 35 cm.
Cùng với quạt thông gió, máy hút khói rất quan trọng trong thiết kế tủ bếp, đặc biệt với phong tục nấu nướng nhiều gia vị của người Việt Nam. Máy hút khói bếp giúp cho việc đẩy mùi, hơi nước, nhiệt độ và khí CO2 khi đun nấu ra ngoài. Loại cao cấp còn tự động hút khí ra ngoài khi phát hiện rò rỉ ga và nhiệt độ tăng. Trên thị trường phổ biến có hai loại: loại công suất nhỏ hơn 500 m3 khí mỗi giờ sử dụng cánh quạt hút, loại công suất lớn hơn 800 m3 khí mỗi giờ sử dụng tua bin hút. Công suất càng lớn, đường ống thoát khí sau máy hút khói càng cần có kích thước tiết diện lớn (ống tròn có đường kính từ ø110mm - ø150mm). Độ ồn của máy hút khói tỷ lệ thuận với chiều dài đường ống, số đoạn gấp khúc và tỷ lệ nghịch với kích thước tiết diện đường ống thoát. Bạn nên hỏi kỹ chi tiết về máy hút mùi trước khi quyết định mua.
Bếp từ mới xuất hiện và đang thể hiện những ưu điểm vượt trội so với bếp ga và bếp điện về các mặt thời gian nấu, độ an toàn, độ chống bám bẩn và hình thức thẩm mỹ. Tuy nhiên, do công suất tiêu thụ điện tức thời của bếp từ cao nên bạn cần kiểm tra dây dẫn điện cấp cho bếp từ để đảm bảo tiêu chuẩn. Một chậu rửa rộng, sâu và một vòi rửa chất lượng cao sẽ phù hợp với tần suất sử dụng thiết bị nhiều trong các loại thiết bị bếp.
 |
| Mặt bàn tủ bếp, mảng tường giữa tủ bếp dưới và tủ bếp treo nên dùng vật liệu ít bám bẩn và dễ làm vệ sinh. |
Mặt bàn bếp phổ biến là bằng đá granite tự nhiên, do đá granite có đủ độ cứng, không thấm nước, dễ lau chùi bề mặt và quan trọng là rất sẵn có ở Việt Nam với giá thành hợp lý. Mặt bàn bếp bằng đá nhân tạo, kính, hoặc inox cũng có những ưu điểm giống đá granite nhưng mức độ thẩm mỹ và giá thành cao hơn.
Phần diện tường ở giữa tủ bếp dưới và tủ bếp treo bên trên, bạn nên dùng vật liệu trơn, nhẵn, dễ làm vệ sinh như đá tự nhiên, kính, inox hoặc gạch men. Đây cũng là mảng rất dễ tạo điểm nhấn ấn tượng khi sử dụng những vật liệu đặc biệt như kính màu, gạch mosaic thủy tinh… Đèn chiếu sáng gắn dưới đáy tủ treo sẽ khiến việc thao tác trên mặt bàn bếp hiệu quả hơn.
KTS. Bùi Việt Hoài
Thiết kế của Công ty Kiến Trúc A Cộng
