Dị tật bẩm sinh thai nhi và một số bệnh lý trong thai kỳ vẫn có thể ngăn ngừa bằng chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý. Một vài yếu tố được chứng minh có liên quan trong việc phòng chống một số bệnh tật trong thai kỳ.
Bổ sung canxi giúp giảm nguy cơ tiền sản giật
Bổ sung canxi là biện pháp hiệu quả giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp, tiền sản giật và sản giật trong thai kỳ. Đặc biệt ở một số vùng, lượng canxi trong khẩu phần ăn thấp hơn so với nhu cầu như ở nước ta. Việc bổ sung canxi rất cần thiết cho tất cả sản phụ, đặc biệt là các sản phụ có nguy cơ tăng huyết áp thai kỳ, tiền sản giật và sản giật. Tiền sản giật và sản giật là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tử vong mẹ và con.
Đối tượng có nguy cơ tăng huyết áp thai kỳ, tiền sản giật và sản giật bao gồm thai phụ mắc bệnh đái tháo đường, có tiền căn tăng huyết áp trước mang thai, có tiền căn tiền sản giật ở thai kỳ trước, bệnh thận, bệnh tự miễn và song thai.
Canxi nên được bổ sung mỗi ngày ở lượng 1,5-2 gam canxi .
Giảm lượng muối ăn (ăn giảm mặn) và bổ sung vitamin D tỏ ra ít hiệu quả trong việc phòng chống tăng huyết áp, tiền sản giật và sản giật trong thai kỳ.
Dinh dưỡng phòng chống dị tật bẩm sinh thai kỳ
Các dị tật bẩm sinh thường gặp bao gồm dị tật ống thần kinh, tim bẩm sinh, sức môi, chẻ vòm hầu, dị tật tay chân, thận và đường tiết niệu. Nguy cơ phát sinh dị tật bẩm sinh cao nhất trong 16 tuần đầu của thai kỳ.
Bổ sung acid folic (vitamin B9) trước thai kỳ và trong 16 tuẩn đầu thai kỳ được chứng minh là phương pháp hữu hiệu phòng chống dị tật ống thần kinh.
Bổ sung acid folic, canxi, viên sắt, thuốc bổ đa sinh tố như vitamin B6, vitamin A ,…
Tầm soát và điều trị tốt đái tháo đường và rối loạn đường huyết trước thai kỳ, giảm cân (béo phì không chỉ làm tăng nguy cơ vô sinh mà còn làm tăng nguy cơ con bị dị tật tim bẩm sinh).
Tiêm phòng các bệnh nhiễm trùng thường gặp như cảm cúm, rubella, thủy đậu, phế cầu,…
Ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng
Thực phẩm giàu chất sắt có nhiều trong gan, thịt, cá trứng, đậu,…
Thực phẩm giàu axit folicnhư ngũ cốc, các loại rau có lá xanh sậm, gan, thịt gia cầm,…
Thực phẩm giàu can xi như sữa và các chế phẩm của sữa, các loại hải sản, đặc biệt là tép nhỏ ăn nguyên vỏ, cá nhỏ ăn nguyên xương để cung cấp nhiều canxi hơn ,…
Không được làm:
Không nên hút thuốc lá rượu bia.
Không nên tự ý sử dụng một số loại thuốc trong thai kỳ ĩ vì một số loại thuốc làm gia tăng nguy cơ dị tật cho thai nhi như sứt môi, chẻ vòm ở trẻ.
ThS.BS Trần Quốc Cường
(Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM)
