Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời

Nâng cấp từ máy ảnh compact lên máy DSLR, đồng nghĩa với việc thay đổi thói quen sử dụng lên một tầm cao mới. Tuy nhiên thời gian đầu, có thể bạn hoặc ai đó gặp những vấn đề tương tự dưới đây.

- Ảnh bị nhòe: Nếu bạn gắn vào một len có tiêu cự dài, hoặc một lens tele và chụp một bức ản thì bạn sẽ nhận ra là việc giữ cho chủ thể ở 1 vị trí trong khung hình khó hơn khi bạn chụp với 1 lens bình thường.

Dân trong nghề gọi đây là out nét

Sở dĩ có việc này là do các càng dài thì góc chụp càng hẹp (có nghĩa là vùng xung quanh chủ thể sẽ ít) và các di chuyển dù nhỏ cũng được phóng đại lên và làm cho tấm ảnh bị mờ. Nếu máy hoặc lens của bạn có chức năng chống rung thì hãy sử dụng để hạn chế ảnh bị mờ, nhưng nói chung thì lens có tiêu cự càng dài thì tốc độ tối thiểu để ảnh không bị mờ càng tăng. Bởi vậy hãy chọn và sử dụng khẩu độ sao cho phù hợp và hiệu quả nhất.

Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời - 2

Sự khác biệt giữa máy crop và máy Full-frame

Nếu máy của bạn là loại APS-C (crop) thì bạn sẽ phải nhân hệ số với khẩu độ gốc (của lens) để có được khẩu độ thật sự khi lắp vào máy (1.5x với Nikon và 1.6x với Canon). Những máy 4/3 của Olympus và Panasonic có hệ số nhân khẩu độ là 2x. Sau khi biết được khẩu độ thật khi lắp vào máy thì tốc độ tối ưu cho lens được tính bằng 1 giây chia cho khẩu độ. Ví dụ khi lắp lens có khẩu độ 50mm vào máy Nikon D5200 thì tốc độ tối ưu cho lens là 1/75s.

-Ảnh bị méo: Những ống góc rộng thật sự hữu dụng khi bạn muốn chụp một khung cảnh rộng lớn nào đó, hoặc khi bạn chụp ở những ngôi nhà chật hẹp, nhưng đối với ảnh chân dung thì ống góc rộng không phải là sự lựa chọn tốt.

Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời - 3

Vấn để ở đây là những vật thể ở gần lens sẽ trông to hơn rất nhiều so với những vật thể chỉ xa hơn dù chỉ 1 tí và với ảnh chân dung thì thường kết quả sẽ là một "quả" mũi to đùng phía sau là một cặp mắt tí nị trên một khuôn mặt hết sức "mi nhon" quá cỡ. Nghe có vẻ không được hấp dẫn cho lắm. Trừ phi là bạn thích thế.

Để có kết quả tốt nhất hãy dùng lens có tiêu cự thật (khi đã gắn vào máy) tầm khoảng 70-100mm, lens 85mm thường là sự lựa chọn phổ biến của những người xài máy full-frame. Trong khi đó những người xài APS-C với ống kit 18-55mm thì khoảng tiêu cự cuối của lens là thích hợp nhất với Nikon thì khoảng tiêu cự cuối sẽ là 82.5 và Canon thì là 88mm. Một lens tiêu cự dài cũng cho phép bạn có 1 khoảng cách khá xa với mẫu và giúp họ cảm thấy thoải mái hơn

-Không lấy nét gần được: Một điều mà bạn có thể nhận thấy khi chuyển từ máy compact sang dslr là bạn không thể lấy nét ở khoảng cách gần như bạn vẫn thường hay lấy nét khi chụp macro.

Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời - 4

Ống macro là lựa chon tốt nhất trong các trường hợp chụp gần.

Cách tốt nhất để có thể chụp một vật thể mà khi lên hình có kích cỡ như đời thật đó là dùng ống macro (mình sẽ có một bài phân tích về ống macro). Cách này thì hơi tốn kém, có một loại lens close-up trông giống như filter gắn vào đầu lens có thể cho ta kết quả tương tự với ống macro nhưng lại kinh kế hơn.

Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời - 5

Trong khi đó extension tube là lựa chọn rất kinh tế

Một giải phát kinh tế hơn đó là sử dựng ống mở rộng (extension tube), ống này gắn giữa lens và camera và biến một ống bịnh thường thành một ống macro.

-Thay đổi khẩu độ khi zoom: Trừ khi bạn có một ống zoom đắt tiền cực xịn với một khẩu độ, không thì bạn phải để ý khẩu độ thay đổi khi zoom đến tiêu cự cuối của lens.

Một lens tầm trung bình, ví dụ, sẽ có khẩu độ tối đa là f/3.5 ở khoảng góc rộng của khoảng zoom và f/5.6 ở khoảng tele. Điều này có nghĩa là độ mở tối đa sẽ thay đổi khi ta zoom từ tiêu cự ngắn nhất (góc rộng) cho đến tiêu cự dài nhất (tele)

Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời - 6

Nếu bạn chụp ở chế độ Av ( ưu tiên khẩu) hoặc một chế độ tự động nào đó, tốc độ sẽ tự thay đổi và độ sáng của tấm ảnh sẽ không bị ảnh hưởng nhưng hãy cẩn thận tốc độ tối thiểu để không bị rung ảnh. Nếu bạn chụp ở chế độ Maunual thì tấm ảnh sẽ tối hơn khi bạn zoom gần lại nếu bạn không chỉnh lại tốc độ tương ứng.

- Hiện tượng Flare: có thể làm giảm độ tương phản của tấm ảnh và tạo nên một vùng sáng trong tấm ảnh. Flare được tạo ra khi ánh sáng vào lens từ nhiều góc khác nhau và phản chiếu bên trong cấu tạo quang học của lens.

Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời - 7

Giải thích kỹ thuật cho lỗi flare

HIện tượng này xảy ra khi có một nguồn sáng nằm ngay rìa của tấm ảnh (mặt trời, đèn đường …) hoặc có ánh sáng đi qua các lớp yếu tố trước lens (filter …). Do có góc chụp rộng nên flare là một vấn đề thường gặp với các ống góc rộng.

Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời - 8

Ảnh bị Flare ở trên

Một điều may mắn là có một giải pháp cực đơn giản cho vấn đề này: hood. Nhiều lens khi mua sẽ kèm theo hood, nếu không có bạn có thể mua giá cả cũng không quá cao hoặc có thể tự làm. Hoặc bạn có thể dùng tay để che ánh sáng y như cách bạn che mắt khi ánh sáng quá chói.

-Ảnh bị soft: Nếu bạn soi một tấm ảnh ở độ zoom 100% trên máy tính thì bạn sẽ nhận ra rằng những tấm ảnh được chụp ở khẩu độ lớn nhất hoặc nhỏ nhất sẽ không được nét bằng những tấm ảnh chụp với khẩu độ ở khoảng giữa.

Những vấn đề khi lần đầu sử dụng ống kính rời - 9

Một ví dụ về vấn đề soft

Nếu bạn muốn biết tầm khẩu độ tối ưu của lens, hãy thử chụp 1 tấm ảnh với bố cục điểm lấy nét giống nhau nhưng khẩu độ khác nhau, sau đó lên máy tính kiểm tra ở độ zoom 100% để xem tiêu cự nào là nét nhất, khoảng khẩu độ mà ảnh nét nhất là khoảng khẩu độ tối ưu của lens. Sau khi kiểm tra bạn sẽ thấy độ nét tăng dần sau đó lại giảm dần khi ta khép khẩu dần dần.

Quảng cáo