Năm 1996, thế giới chưa biết đến sự hiện diện của eBay, PayPal, cũng chưa hề có ý niệm về các trang mạng xã hội tích hợp nút chọn "mua hàng". Song ngay từ năm 1996, cố chủ tịch Apple - Steve Jobs – đã nghiệm ra chân lý rằng những người sẽ làm chủ mạng kết nối toàn cầu là những người biết dùng nó để trao đổi buôn bán.
Khi tìm lại bài phỏng vấn Steve Jobs mà tạp chí Wired thực hiện vào tháng 2 năm 1996, với tựa đề: "Steve Jobs: Điều tuyệt vời tiếp nối", nhà đồng sáng lập thương hiệu Apple đã chia sẻ tầm nhìn dành cho "Web" – một khái niệm còn tương đối mới mẻ ở thời điểm đó.
|
|
Steve Jobs, trong một buổi diễn thuyết tại NeXT."Trọng tâm của các website sẽ nhắm vào yếu tố thương mại, còn trọng tâm của thương mại sẽ là việc các doanh nghiệp Mỹ phục vụ từng cá thể khách hàng thứ sản phẩm theo đúng ý muốn của họ." - tạp chí Wired ghi nhận.
Nghe có vẻ giống những gì mà hệ thống gợi ý sản phẩm của Amazon đã làm bấy nay, cũng như na ná cách thức Google và Facebook "tấn công" những nhóm khách hàng hẹp với vô vàn tin quảng cáo của mình.
Và có lẽ chính vì nhận thức mới này mà ông chủ của NeXT đã quyết định từ bỏ mảng sản phẩm phần cứng để chuyển sang phát triển những phần mềm phục vụ mạng toàn cầu.
Dưới đây là trích đoạn tiêu biểu từ bài phỏng vấn gần 20 năm về trước:
Wired (W): Theo ông, những cơ hội nào đang chờ đón chúng ta?
Steve Jobs (SJ): Thế anh thử nói xem, ai sẽ được lợi nhiều nhất từ Internet?
W: Những người có gì đó để…
SJ: Để bán!
W: Để chia sẻ chứ
SJ: Không, để bán!
W: Ý ông là, những thứ có thể xuất bản?
SJ: Không chỉ là xuất bản. Tôi muốn nói đến yếu tố thương mại. Người ta sẽ không muốn đi hết cửa hàng này đến cửa hàng nọ. Họ sẽ chỉ muốn ngồi nhà và mua hàng qua web !
W: Thế thì có vẻ mạng toàn cầu sẽ đóng vai trò như một nhân tố tuyệt vời thúc đẩy quyền dân chủ nhỉ?
SJ: Nếu anh nhìn lại tất cả những gì tôi đã từng làm trong đời, anh sẽ thấy chúng đều mang tính dân chủ hết. Mạng toàn cầu là một nhà đấu tranh dân chủ vĩ đại. Với website, các công ty nhỏ sẽ chẳng còn kém cạnh gì các công ty lớn và hoàn toàn có thể tiếp cận đa dạng các đối tượng khách hàng. Công ty lớn có đủ lực để chi hàng triệu đô vào các kênh phân phối hàng hóa, nhưng với thương mại trực tuyến, lợi thế cạnh tranh đó sẽ bị trung hòa.
W: Vậy thì, viễn cảnh kinh tế mới sẽ như thế nào, sau khi quy trình dân chủ đó đi qua?
SJ: Mạng toàn cầu sẽ không thay đổi cục diện thế giới, chắc chắn là không thể trong vòng một thập kỷ tới. Nó chỉ đơn giản là gia tăng giá trị cho thế giới này. Và một khi bạn sống trong không gian giá trị gia tăng đó, bạn sẽ cảm nhận được tác động của quy trình dân chủ.
Mạng toàn cầu cũng không thay thế hoàn toàn các hình thức thương mại truyền thống, nhưng nó sẽ dần lớn mạnh, tiến tới việc trở thành một thành tố quan trọng của nền kinh tế.
Dù không nhắc gì đến triển vọng của các mạng xã hội, song rõ ràng, Jobs đã nhìn nhận được tiềm năng sinh lời của các công ty kinh doanh trên mạng.
Và cuối cùng, hãy chú ý tới chi tiết Jobs nói, rằng mạng toàn cầu sẽ "đem đến những giá trị gia tăng cho thế giới" – tức là hoàn toàn tương thích với triết lý thiết kế và sáng tạo của Apple từ trước tới nay. Với sự lãnh đạo của người hùng công nghệ, Apple đã không ngừng cho ra đời những sản phẩm mang tính "cách mạng", giúp cải thiện và nâng cao trải nghiệm cuộc sống của con người.
