Sau nhiều năm xe máy bị "làm mưa làm gió" bởi những nhà phân phối, nhập khẩu trong nước về giá cả, mẫu mã... bất ngờ từ mùa hè năm ngoái, thị trường đảo chiều theo hướng có lợi cho người tiêu dùng. Đến cuối 2011 sức xe bắt đầu vào chu kỳ giảm. Nhiều doanh nghiệp chuyển sang giai đoạn "gồng", không còn sung mãn hay "hét ra lửa" với khách hàng như trước. Xe không bán được, cộng với áp lực chỉ tiêu từ hãng, lúc này hách hàng mới được làm "thượng đế".
 |
| Cửa hàng vắng khách, thị trường đóng băng khiến nhiều doanh nghiệp nhập khẩu xe gặp khó khăn. |
Một doanh nghiệp sở hữu cửa hàng bán xe và dịch vụ do honda ủy nhiệm trên địa bàn tỉnh Đồng Nai cho biết đã cầm cự hơn một năm và hiện chủ yếu dựa vào sửa chữa để có nguồn thu.
"Cửa hàng địa phương, khi kinh tế gặp khó khăn, sức mua giảm rõ rệt. Cộng với chi phí hàng tháng, kể cả tiền nhập hàng, mỗi tháng doanh nghiệp phải bỏ ra không dưới 300 triệu đồng chi phí và hy vọng cầm cự qua được quãng thời gian này", chủ doanh nghiệp này chia sẻ.
Ông cũng cho biết không còn áp lực nhận hàng mỗi tháng nên doanh nghiệp "dễ thở" hơn, nhưng áp lực hàng tồn khá lớn. Chương trình khuyến mãi của hãng cùng với cửa hàng giảm giá thêm 1 triệu đồng đến 2 triệu đồng mỗi xe, doanh nghiệp này hy vọng nửa cuối năm sẽ giải quyết được số lượng hàng tồn này.
Cùng chung cảnh gồng mình nhiều đại lý phân phối chính hãng chấp nhận "xả hàng" cho cánh lái buôn, môi giới bán lại cho các cửa hàng bên ngoài với mức giá thấp. Đặc biệt có những mẫu xe bị tồn đọng lâu như yamaha Cuxi, một số đại lý đã chấp nhận lỗ hơn 5 triệu đồng bán lại cho các cửa hàng bên ngoài nhằm thu hồi vốn và tiếp tục quay vòng cho những lô hàng sau.
 |
| Các nhà máy phải sử dụng nhà bạt lưu động làm nơi chứa xe. |
Ở các cửa hàng xe trên các phố Lý Tự Trọng, An Dương Vương, Phan Đăng Lưu (TP HCM), tình trạng ế ẩm khiến nhiều cửa hàng hạ giá liên tục. Tại chợ xe Gia Long, anh Tú, một người chuyên mua bán xe đã qua sử dụng cho biết, từ đầu năm đến nay, lượng xe cũ được khách chào bán khá nhiều, nhưng do không có đầu ra, nên anh chỉ chọn mua những chiếc còn cứng cáp, với mức giá tương đương 50% xe mới cùng loại.
Anh này cũng cho biết, hiện một chiếc Honda SH150i nhập đời 2011 đã qua sử dụng dưới 10.000 km bán ra cho khách với giá tương đương 6.000-6.200 USD, tuy nhiên lượng xe này từ đầu năm đến giờ cũng chỉ bán được hơn chục xe.
Xoay sở trong cơn bĩ cực, một số doanh nghiệp đã tìm lối thoát cho xe máy bằng con đường xuất khẩu. Anh Thành - giám đốc một doanh nghiệp làm xuất khẩu xe lâu năm cho biết một số mẫu xe bị "xếp xó" tại thị trường Việt Nam vẫn được các thương nhân nước ngoài chấp nhận mua.
Các đối tác trong khu vực nắm bắt khá rõ tình hình thị trường xe gắn máy, giá cả nên họ chấp nhận giá mua sát với giá vốn, thậm chí các mẫu xe tồn đọng, không được chấp nhận như Yamaha Cuxi cũng được mua nhưng với giá mua chỉ bằng 2/3 giá niêm yết của hãng. Các mẫu khác hầu hết được mua với giá vốn.
"Xuất khẩu mỗi container xe gắn máy qua thị trường châu Phi, Trung Đông... lợi nhuận không còn bao nhiêu vì chi phí đóng thùng, vận chuyển... nhưng chúng tôi vẫn phải làm với hy vọng quay vòng được vốn cho những chiếc xe đang nằm ở cửa hàng", anh này cho biết thêm.
 |
| Bảng giá xe máy ở một cửa hàng tại quận 5, TP HCM, giá xe thấp hơn giá hãng niêm yết từ 1 triệu đồng đến 3 triệu đồng. |
Tác động của những khó khăn do kinh tế gặp khó khăn, những nhà sản xuất, lắp ráp trong nước cũng phải xoay sở để duy trì sản xuất. Các nhà máy lớn lắp ráp xe máy đã phải cho công nhân luân phiên nghỉ việc hoặc dừng sản xuất 10 ngày đến 15 ngày mỗi tháng.
Ông Masayuki Igarashi, Tổng giám đốc Honda Việt Nam cho biết kế hoạch sản xuất đang phải điều chỉnh do tình hình bán hàng khó khăn từ đầu năm. Năng lực sản xuất của Honda Việt Nam với 2 nhà máy ở tỉnh Vĩnh Phúc là 2 triệu xe mỗi năm và 2011 đạt mức 2,15 triệu xe. Tuy nhiên hãng phải thay đổi kế hoạch cho 2012 xuống mức kỳ vọng 1,93 triệu.
Để giữ thị trường, từ đầu năm tới nay, các hãng cũng liên tục đưa ra những mẫu mới nhằm kích thích sức mua của thị trường. Yamaha với Exciter 2012, Nozza phiên bản đặc biệt, Honda nâng cấp Wave RSX 2012 và gần đây nhất là SH 125 và 150 giá rẻ.
suzuki cũng ra mắt mẫu xe tay ga mới dành cho nữ, chiếc EN-150 côn tay (ambraya rời) cho nam và đang có kế hoạch đưa thêm một sản phẩm xe côn tay nữa ra thị trường, nhà sản xuất xe Đài Loan sym cũng nâng cấp Attila Elizabeth 2012 và cho ra đời sản phẩm mới Attila Passing, Piaggio với sản phẩm Liberty...
Tất cả đều hy vọng làm ấm dần thị trường xe gắn máy trong nước, đặt biệt vào thời gian nửa cuối năm nay, khi những gói kích thích kinh tế của chính phủ bắt đầu "ngấm" và nhu cầu mua sắm cuối năm của người dân.
Đức Quang
