Côn trước hay phanh trước để nói về các bước thực hiện khi muốn phanh dừng trên xe số sàn. Nguyên nhân dẫn tới những tranh cãi của các tài xế nằm ở chỗ côn trước để tránh chết máy, hay phanh trước mới an toàn hơn? Vậy đâu là cách thực hiện chính xác nhất?
Theo chuyên gia lái xe từ các hãng bao giờ cũng phải ưu tiên phanh trước vì nguyên tắc an toàn, chân côn chỉ hỗ trợ để về số thấp tạo phanh động cơ hoặc kiểm soát tránh chết máy khi đi tốc độ rất thấp.
 |
| chân phanh luôn ưu tiên trước. |
Cụ thể, khi đi ở tốc độ thấp khoảng 40 km/h trở xuống trong phố đông, lúc này tài xế cũng không thể và không nên đi số cao, vì thế việc chuyển số thấp để tận dụng phanh động cơ là không cần thiết. Khi đó, nếu muốn phanh để dừng, chỉ việc rà phanh nhẹ nhàng, lực phanh theo cảm giác về tốc độ và khoảng cách.
Chỉ áp dụng chân côn cho tới khi xe sắp dừng hẳn để tránh chết máy hoặc máy giật cục, gây khó chịu cho người ngồi trên xe. Sau khi đạp côn nên trả về số N, tránh ra vào côn nhiều gây mòn.
Tài mới có tâm lý sợ chết máy, nên thường đạp côn trước một đoạn khá xa rồi mới phanh, nhưng như thế là không cần thiết. Nếu chưa quen, hãy để xe lăn bánh và phanh cho tới khi có hiện tượng rung rung xe, khi đó mới đạp côn. Sau nhiều lần quen xe, tài xế sẽ biết chính xác nên áp dụng côn khi nào để không sớm quá, và cũng không tạo độ rung gây khó chịu.
Khi chạy ở tốc độ cao trên cao tốc, quốc lộ, tài xế cũng cần sử dụng chân côn, nhưng không phải để ngắt cả đoạn dài, mà dùng để chuyển số. Ví dụ xe đang chạy ở 80 km/h, muốn phanh để dừng xe, đầu tiên là đạp phanh, không quan tâm tới chân côn. Sau khi xe đã giảm tốc, đạp côn về số thấp, rồi lại rà phanh, đạp côn về số thấp hơn, cho đến khi xe chậm đến mức an toàn, tương đương di chuyển trong phố trường hợp ở trên.
Giải thích cho nguyên nhân vì sao không được cắt côn trước khi phanh, một chuyên gia cho biết khi cắt côn ở tốc độ cao, xe không còn được hãm bởi động cơ, do đó chỉ lăn theo quán tính khiến xe chạy nhanh hơn, giảm độ bám đường của lốp đồng thời khiến thời gian và quãng đường phanh đều tăng lên, gây nguy hiểm cho những trường hợp cần dừng nhanh.
Trường hợp cần phanh gấp, thì việc quan tâm nhất là an toàn, do đó, chỉ nên dùng phanh. Phản xạ của nhiều tài xế là đạp đồng thời lút cán cả phanh và côn, nhưng như vậy chỉ làm giảm tác dụng phanh như giải thích ở trên. Do đó, lúc này việc cần làm duy nhất của tài xế là đạp lút phanh, thậm chí xác định xe có thể chết máy, nhưng "chết người nguy hiểm hơn chết máy".
Đức Huy
