Cách phân biệt bằng cảm quan thông thường để phân biệt động cơ chạy xăng và diesel đối với nhiều người là âm thanh của động cơ. ôtô chạy xăng thường có tiếng nổ "êm" hơn so với ôtô chạy diesel. Tuy nhiên với công nghệ chế tạo động cơ hiện nay, ôtô dùng nhiên liệu diesel hoạt động bằng cơ chế Common Rail (phun trực tiếp bằng áp cao), đặc biệt trên dòng xe con, cũng cho âm thanh động cơ gần tương tự với ôtô chạy xăng.
Một số hãng xe "giúp" tài xế tránh nhầm lẫn bằng cách in tên nhiên liệu ở nắp bình chứa. Ảnh: Caregraf |
Đổ nhầm nhiên liệu còn xảy ra trong một số trường hợp khi tài xế mượn ôtô từ người khác, không rõ loại nhiên liệu dùng cho động cơ. Thậm chí thói quen dùng từ "đổ xăng" của nhiều người cũng khiến nhân viên tại các cửa hàng xăng, dầu tiếp nhiên liệu sai cho ôtô. Theo ông Nguyễn Đình Hùng, giảng viên khoa Kỹ thuật giao thông, bộ môn Ôtô-máy điện lực, đại học Bách Khoa TP HCM, hậu quả đặc biệt xấu khi đổ nhầm xăng cho động cơ diesel.
Đổ nhầm diesel cho động cơ xăng
Đây là trường hợp nguy hại ở mức độ thấp. Tính chất không hòa tan của xăng và dầu khiến nhiên liệu thường chia thành hai tầng trong bình chứa. Diesel nặng hơn xăng nên lắng xuống dưới và đi vào buồng đốt trước. Ở động cơ xăng, cùng với áp suất và nhiệt độ, hòa khí bao gồm xăng và không khí cháy nhờ bugi kích nổ.
Nhiên liệu diesel với tỉ số nén cao, khả năng chớp lửa thấp, khó hoặc không thể bốc cháy, sinh công khi hoạt động trong động cơ xăng. Dẫn đến hiện tượng ôtô "chết máy" xảy ra nhanh sau khi đổ nhầm nhiên liệu. Nếu người điều khiển cố gắng khởi động động cơ, xe hoặc tiếp tục không nổ máy hoặc xuất hiện nhiều khói đen ở ống xả.
Đổ nhầm xăng cho động cơ diesel
động cơ diesel hoạt động khi hòa khí phun tơi ở áp suất cao vào buồng đốt. Cùng tỷ số nén cao, hòa khí tự hình thành tâm lửa, bốc cháy và sinh công. Với tỷ số nén thấp, khả năng chớp cháy cao, hỗn hợp hòa khí gồm xăng và không khí tự kích nổ trong buồng đốt của động cơ diesel. Nhiều tâm lửa hình thành, phản ứng cháy diễn ra ở nhiều điểm và tạo ra nhiều màn lửa trong buồng đốt.
Yếu tố cộng hưởng của nhiều phản ứng cháy tạo áp lực gây hỏng đầu piston, cong, gãy thanh truyền, trục khuỷa. Nếu tài xế tiếp tục cho xe vận hành, bỏ qua những dấu hiệu như xe giật, tiếng "gõ đanh" ở đầu xe, hệ thống động cơ hư hỏng hoàn toàn.
Cách khắc phục
Cả hai trường hợp đều gây hậu quả xấu ở mức độ ít, nhiều tùy thuộc vào việc tiếp tục cho xe vận hành hoặc không của tài xế. Khi phát hiện đổ nhầm nhiên liệu cho động cơ ôtô, cần tránh cố gắng khởi động hoặc ép xe di chuyển. Tiến hành hút hết nhiên liệu trong bình chứa, kiểm tra, súc rửa hệ thống động cơ như kim phun, buồng đốt, piston.
Tuy nhiên, điều quan trọng hàng đầu đối với người sử dụng ôtô là chú ý đổ đúng nhiên liệu tại các trạm xăng, dầu. Không phó mặc cho nhân viên bán hàng hoặc nhờ người khác đổ giúp. Đồng thời khi cho mượn xe, người chủ cần nói rõ loại nhiên liệu sử dụng cho động cơ.
Phạm Trung