Theo thống kê, năm 2013 số người tử vong vì tai nạn giao thông ở Thụy Điển chỉ có 264 trường hợp, mức thấp kỷ lục. Dù phương tiện và người tham gia giao thông tăng gấp đôi kể từ năm 1970, số người chết giảm 4% năm trong cùng thời kỳ.
Thụy Điển - quốc gia có giao thông an toàn nhất thế giới. |
Thụy Điển là nước có tỷ lệ người tử vong do tai nạn giao thông ít nhất trên thế giới vơi 3/100.000 dân mỗi năm, so với 5,5 toàn liên minh châu Âu, 11,4 ở Mỹ và ở Việt Nam là 10,4/100.000 dân. Vậy Thụy Điển làm thế nào để có được điều đó và các nước khác cũng muốn học theo.
Kể từ khi đạt đỉnh điểm về số ca tử vong do tai nạn giao thông những năm 1970, các nước giàu đã kìm hãm và giảm dần số vụ tai nạn. Trong khi đó, các nước nghèo thì ngược lại, số người chết do tai nạn giao thông tăng, doanh số bán xe tăng.
Năm 1997, Quốc hội Thụy Điển ban hành bộ luật "Vision Zero", hứa hẹn sẽ loại bỏ các ca tử vong và chấn thương do tai nạn gây ra. "Chúng tôi chỉ đơn giản là không chấp nhận bất kỳ trường hợp tử vong hoặc chấn thương do tai nạn xảy ra trên đường của chúng tôi", ông Hans Berg của cơ quan giao thông quốc gia cho biết.
Giao thông tại Gothenburg. |
Yếu tố lớn nhất giúp Thụy Điển giảm số vụ tai nạn giao thông là việc quy hoạch các con đường, chúng được xây dựng ưu tiên yếu tố an toàn trên cả tốc độ và sự tiện lợi. Tốc độ giới hạn trong thành phố thấp hơn, khu vực đi bộ và rào cản tách biệt đường cho xe đạp với đường cho xe cơ giới.
Thụy Điển xây dựng 1.500 km đường theo kiểu "2+1", nơi mỗi làn đường sử dụng một làn đường để vượt. Xây 12.600 đoạn giao cắt an toàn bao gồm cả cầu vượt cho người đi bộ và đường sọc vằn bao quanh bởi đèn nhấp nháy cảnh báo va chạm, ước tính đã giảm một nửa số ca tử vong cho người đi bộ trong vòng 5 năm qua. Luật nghiêm ngặt cũng giúp Thụy Điển giảm 0,25% lái xe sử dụng rượu bia khi lái xe. Số trẻ em tử vong do tai nạn giao thông trên đường cũng giảm mạnh, trong năm 2012 chỉ có một trường hợp so với con số 58 năm 1970.
Một góc giao thông ở Gothenburg. |
Với tỷ lệ tử vong giảm một nửa năm 2000, Thụy Điển đang đi đúng hướng. Tiếp theo, họ cố gắng giảm số lỗi do con người hơn nữa, ví dụ như thông qua những chiếc xe trang bị dụng cụ kiểm tra nồng độ cồn trong hơi thở.
Đưa vào sử dụng các hệ thống an toàn mới, như cảnh báo tăng tốc hoặc nới lỏng dây an toàn. Cuối cùng, Thụy Điển sẽ sử dụng những chiếc xe không người lái. Điểu này không còn xa vời, hãng Volvo sẽ hợp tác với Bộ Giao thông vận tải thí điểm những chiếc xe không người lái ở Gothenburg vào năm 2017.
Minh Vũ
Ảnh: Economist, Flickr