Tọa lạc trên con đường Triệu Việt Vương, phường An Hải Tây, quận Sơn Trà – nơi từng là điểm trung chuyển hàng hóa sôi động bên bờ sông Hàn, Chợ Hà Thân (còn được người dân quen gọi là Chợ Bà Thân) không chỉ là một khu chợ dân sinh đơn thuần, mà còn là lát cắt sống động của lịch sử, văn hóa và đời sống người dân Đà Nẵng suốt gần hai thế kỷ qua.
Một chứng tích lịch sử giữa lòng đô thị
Trong ký ức của nhiều thế hệ cư dân Sơn Trà, Chợ Hà Thân là trái tim của khu vực hữu ngạn sông Hàn. Nơi đây từng là điểm họp chợ sầm uất từ nửa đầu thế kỷ XIX, gắn liền với bến đò Hà Thân – một điểm giao thương nhộn nhịp bậc nhất lúc bấy giờ. Trước khi có cầu Rồng, cầu sông Hàn hay các tuyến giao thông hiện đại, bến đò chính là phương tiện kết nối các xã ven sông như Mỹ Khê, Hóa Khê, Mỹ Thị, Phước Trường, Tân An, Nam An và An Hải với phần còn lại của Đà Nẵng.
Theo tư liệu lịch sử địa phương, chợ Hà Thân được hình thành từ sự đồng lòng của dân 7 xã hữu ngạn sông Hàn. Tuy nhiên, không lâu sau khi chợ được mở, lại xảy ra tranh chấp do Chánh xã An Hải quấy rối, khiến phiên chợ phải tạm ngừng hoạt động. Đến mùa đông năm 1826, hai người dân An Hải là Lê Văn Trực và Trần Văn Chiêu đã vượt đường dài vào tận Châu Đốc để cầu cứu một vị quan lớn – vốn là người cùng quê – nhằm giải quyết tranh chấp. Nhờ sự can thiệp của vị quan này, tháng 4 năm sau, một cuộc họp có sự tham gia của đại diện cả bảy xã được tổ chức ngay tại khu vực chợ. Từ đó, Chợ Hà Thân được chính thức công nhận và tồn tại đến tận ngày nay, ghi dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử hình thành thương mại vùng duyên hải Trung Bộ.
Từ một khu chợ ven sông, những năm 2000, chợ Hà Thân được quy hoạch và chuyển đến địa điểm hiện nay tại đường Triệu Việt Vương (phường An Hải Tây). Dù không còn nằm sát bến đò như trước, chợ vẫn giữ được vị thế là khu chợ trung tâm của người dân Sơn Trà và cả những du khách tìm đến để khám phá văn hóa địa phương.
Hoạt động từ khoảng 8 giờ sáng đến 18 giờ chiều mỗi ngày, chợ Hà Thân không chỉ là nơi mua sắm quen thuộc mà còn là điểm đến mang đậm bản sắc dân gian, thu hút người yêu mến nhịp sống chợ truyền thống và ẩm thực đường phố bản địa.
Những đặc sản bạn có thể tìm mua ở chợ Hà Thân
Từ hải sản tươi rói đến đặc sản quê nhà
Với lợi thế nằm gần biển và cảng cá, chợ Hà Thân nổi tiếng là một trong những nơi cung cấp hải sản tươi sống, phong phú và giá cả hợp lý. Những mẻ cá vừa cập bờ, tôm mực còn óng ánh nước biển, ghẹ xanh chắc thịt… được các tiểu thương bày biện từ sớm, tạo nên khung cảnh rộn ràng quen thuộc của buổi chợ sáng.
Du khách đến đây không chỉ để mua hải sản, mà còn có thể thưởng thức ngay những món ngon nóng hổi được chế biến tại chỗ: cá nướng than hồng, mực hấp gừng, nghêu xào sả ớt... mộc mạc nhưng đậm đà vị biển miền Trung.
Thiên đường ẩm thực – nơi hội tụ món ngon xứ Quảng
Chợ Hà Thân còn là điểm dừng chân không thể bỏ qua với tín đồ ẩm thực bình dân. Tại đây, bạn có thể bắt đầu ngày mới bằng một tô mì Quảng vàng óng, dậy mùi đậu phộng rang và hành phi thơm lừng. Kế bên là quầy bún thịt nướng với nem, chả và rau sống đầy đặn, hay gánh xôi đậu phộng dẻo thơm gói trong lá chuối.
Một số hàng quán trong chợ phục vụ đủ các món đặc trưng của Đà Nẵng: bánh xèo giòn tan, bánh bột lọc dẻo dai nhân tôm thịt, bánh bèo bé xíu với nước mắm tỏi ớt cay nồng... Tất cả chỉ với mức giá dao động từ 10.000 – 25.000 đồng, khiến nơi đây trở thành “thiên đường ăn sáng” đúng nghĩa đối với cả người dân địa phương và khách du lịch.
Những món quà thủ công mang hồn phố biển
Không chỉ nổi tiếng với thực phẩm tươi sống và món ngon bình dân, Chợ Hà Thân còn là điểm đến lý tưởng để bạn tìm mua những món quà lưu niệm thủ công đầy tính bản địa. Các sản phẩm tại đây chủ yếu là đồ thủ công mỹ nghệ từ gốm, tre, mây – những chất liệu quen thuộc của làng nghề Việt.
Bạn có thể tìm thấy những chiếc túi đan thủ công, nón lá nhỏ xinh, giỏ tre đựng quà hay bình gốm mini trang trí được vẽ tay tinh xảo. Dù không hoành tráng như các trung tâm thương mại, nhưng mỗi món đồ nơi đây đều mang theo câu chuyện – của bàn tay người thợ thủ công, của làng nghề truyền thống, và của một Đà Nẵng xưa cũ vẫn được lưu giữ trong từng nếp chợ.
Vượt lên trên vai trò một điểm giao thương, Chợ Hà Thân còn là nơi giao lưu, gặp gỡ và kết nối cộng đồng dân cư. Tại đây, người bán và người mua không đơn thuần là khách hàng – tiểu thương, mà còn là hàng xóm, là những người cùng chia sẻ cuộc sống hằng ngày. Những cuộc trò chuyện rôm rả mỗi sớm mai, lời hỏi thăm khi ghé quầy rau, tiếng chào mời quen thuộc… chính là mạch sống làm nên bản sắc của chợ truyền thống Việt Nam.
Giữa một Đà Nẵng ngày càng hiện đại với những khu chợ mới, siêu thị mọc lên khắp nơi, Chợ Hà Thân vẫn là một vùng ký ức sống động – nơi bạn có thể lắng nghe tiếng thì thầm của lịch sử, cảm nhận nhịp sống chân chất, và khám phá những giá trị văn hóa đậm đà bản sắc địa phương.
Đối với những ai mong muốn hiểu sâu về Đà Nẵng – không chỉ ở vẻ đẹp của biển xanh hay cầu Rồng hiện đại – thì một buổi sáng dạo bước giữa chợ Hà Thân, ngắm nhìn những gánh hàng, trò chuyện với người dân, và thưởng thức món ăn dân dã chính là trải nghiệm quý giá nhất.
