Khác nhiều phố cổ trên thế giới, Hội An, tuy tràn ngập hoạt động kinh doanh, nhưng không hề tác động đến sự cổ kính, yên ắng vốn có của một trong những đô thị cổ nhất của Việt Nam.
Âm thanh và hình ảnh từ quá khứ
Du khách và người địa phương đi lại trên đường, gặp gỡ, trò chuyện, nhưng dường như gắng cho thật nhẹ đến mức không ảnh hưởng đến sự “trầm ngâm” của du khách. Tiếng nhạc hoà tấu văng vẳng đó đây là thứ có thể nghe thấy rõ nhất khi dạo quanh phố vào bất cứ lúc nào trong ngày. Âm thanh du dương hoà với màu xanh của vài cây cổ thụ trong dãy phố khiến cái nắng gay gắt của Quảng Nam những ngày tháng 3 như dịu hẳn.
Sử sách ghi rằng, Hội An từng là cảng thị của người Chăm. Vùng này bị ảnh hưởng bởi nền văn hoá Sa Huỳnh, văn hoá của người Việt, rồi đến thời gian bang giao với thương nhân từ Trung Quốc, Nhật Bản. Những vết tích văn hoá từng thời gian vẫn còn đậm nét trên hơn 1.300 di tích, thắng cảnh, từ đình chùa, lăng mộ, cầu giếng, nhà thờ họ, thánh thất, hội quán và nhà ở… Những công trình gỗ cũng như gạch cũ xưa, những mái nhà kiến trúc cổ phủ đầy rêu phong, những con hẻm sạch sẽ chỉ vừa một người đi, tất cả toát lên không khí hoài niệm của khu phố có độ tuổi cả ngàn năm.
Công viên nhỏ mang tên Kazik nằm trên đường Trần Phú, ngay giữa lòng Hội An. Phố cổ đã dành một vị trí đẹp để tưởng nhớ công dân danh dự của Việt Nam – kiến trúc sư người Ba Lan Kazimier Kwiatkowsky. Ông, được người Việt gọi bằng cái tên thân mật Kazik, là người phát hiện và đưa Hội An thành niềm tự hào của Quảng Nam và Việt Nam: di sản văn hoá thế giới. Đứng trước bia tưởng niệm Kazik, bên tai tôi văng vẳng câu phát biểu của giáo sư Hoàng Đạo Kính: “Không có Kazik, chúng ta đã không có Hội An ngày hôm nay”.
Lung linh đêm Hội An
Du khách, có người dừng lại thưởng thức, có người tiếp bước đi, nhưng hầu như họ đã tìm thấy một điểm đến đậm chất địa phương không nhầm lẫn với bất cứ ở đâu. “Đây là nơi mà tôi cảm nhận được cái hồn của địa phương một cách sâu đậm nhất từ khi đặt chân đến Việt Nam”, Julie – cô bạn người Đức nói với tôi. Thật dễ hiểu khi Hội An nằm trong top 10 điểm đến hấp dẫn nhất tại châu Á trong năm 2011 do tạp chí du lịch trực tuyến châu Á Smart Travel Asia bình chọn.
