Thị trường xe máy Việt đi xuống trong 3 năm qua là chỉ dấu thời điểm thay đổi về chất, chứ không đơn thuần chạy theo số lượng như trước đây. Với 43 triệu xe máy đang lưu thông, mỗi gia đình có khoảng 2 xe máy, nhu cầu vừa đủ cho trung bình một hộ dân 4 người. Do đó, nhu cầu mua thêm xe máy chỉ còn rất nhỏ.
 |
| Yamaha FZ150i. |
Bản thân các hãng xe xác định rõ thực tế này, nên có những thay đổi trong chiến lược kinh doanh. Honda thừa nhận cuộc cạnh tranh hiện nay không còn nằm ở hãng nào bán nhiều xe hơi, mà trở thành hãng nào chiếm nhiều thị phần hơn. Giai đoạn sắp tới, là thời của xe ga và môtô cỡ nhỏ.
Yamaha là người cầm cờ tiên phong trong dòng xe này khi giới thiệu Exciter côn tay năm 2009, sau đó Suzuki bán chiếc nakedbike cỡ nhỏ EN150-A ra dáng môtô hơn. Nhưng thiết kế trung tính, có phần hơi già khiến mẫu xe của Suzuki không thực sự nổi bật, không tạo dựng trào lưu trong giới trẻ, đối tượng khách hàng chính ở phân khúc này.
Tới tháng 4/2014, Yamaha tiếp tục giới thiệu mẫu xe côn tay, một chiếc nakedbike 150 phân khối, FZ150i với hy vọng chính thức mở ra trang mới cho thị trường xe máy Việt.
Kết quả, doanh số năm 2014 của FZ150i chưa tới 3.000 xe trong 9 tháng, tức mỗi tháng hơn 300 xe, con số này là quá thấp so với hệ thống đại lý và dịch vụ hơn 700 cửa hàng của Yamaha trên khắp cả nước. Sang năm 2015, doanh số FZ150i tăng lên đôi chút nhưng chưa thực sự nổi bật.
Honda luôn có kiểu kinh doanh chờ đối thủ khai phá thị trường, bỏ ra vài năm nghe ngóng tình hình sau đó mới tham chiến, lần này cũng không phải ngoại lệ. Chiếc MSX125 đưa về Việt Nam từ tháng 10/2014 mang kiểu dáng cá tính vốn không phải cách tiếp cận truyền thống của hãng, làm vừa lòng nhiều đối tượng khách hàng.
Mục tiêu mà hãng xe chiếm 70% thị phần đặt ra cũng không tương xứng khi muốn bán 1.000 chiếc MSX125 mỗi tháng, trên tổng số gần 700 HEAD toàn quốc. Nhưng thực tế còn kém xa vì mỗi tháng chỉ khoảng hơn 200 xe đến tay khách hàng.
Theo một chuyên gia trong ngành, nguyên nhân khiến thị phần xe côn tay chưa thể bùng nổ tại Việt Nam là mức giá cao và chưa có nhiều lựa chọn, bên cạnh một nguyên nhân nhỏ khác là khách hàng chưa sẵn sàng thay đổi.
Thị trường xe côn tay hiện nay phân ra nhiều mức giá, nhưng lại không thoả mãn nhu cầu. Để sở hữu một chiếc xe côn tay rẻ nhất, khách hàng cần chi phí khoảng 20 triệu cho chiếc SYM Galaxy Sport với động cơ 110 phân khối công suất 7,5 mã lực, không thực sự nổi bật khi tương đương xe số phổ thông.
Cao hơn đôi chút ở mức 27 triệu là sự lựa chọn dành cho Suzuki Axelo động cơ 125 phân khối. Khi mới ra đời Axelo mang tham vọng cạnh tranh với Exciter bằng mức giá rẻ hơn gần một nửa, nhưng động cơ nhỏ hơn cùng kiểu dáng không thể thao khiến Axelo mờ dần trong cuộc chiến.
Suzuki lại là hãng có nhiều xe côn tay nhất, nhưng sản phẩm nào cũng ở tầm trung, không có điểm đặc biệt để thu hút khách hàng. Trên Axelo, hãng xe Nhật cung cấp EN150-A, Thunder 150-A và GZ150-A tiệm cận mức giá 50 triệu. Cá tính hơn là chiếc Raider R150 cũng trong tầm giá này nhưng lại quá cá tính, không dành cho số đông.
 |
| Honda MSX125. |
Trong khi đó, Yamaha Exciter luôn là ưu tiên trong tầm giá 50 triệu bởi những giá trị đã gây dựng từ năm 2005 với chất thể thao, trẻ trung từ thiết kế tới vận hành. Cũng bởi lý do đó, Honda không đối đầu trực tiếp với Yamaha ở phân khúc này.
Chiếc MSX125 lên tới 60 triệu cho chiếc nakedbike cỡ nhỏ cá tính chỉ 125 phân khối. Cao hơn đôi chút, Yamaha FZ150i, chiếc côn tay bán chạy nhất hiện nay có giá 67,5 triệu đồng, đây cũng là mức giá cao nhất cho một chiếc môtô cỡ nhỏ phân phối chính hãng tại thị trường việt Nam.
Khó khăn cho khách hàng đến chính từ cách định giá sản phẩm của các hãng. Với tầm tiền dưới 50 triệu, phù hợp cho mức thu nhập của người Việt thì không có nhiều lựa chọn đáng giá, nhưng mẫu xe giới trẻ thích lại giá cao, tới gần 70 triệu. Trong khi đó ở các thị trường lân cận, mức giá cho mẫu xe tương đương thấp hơn nhiều. Ví như chiếc V-ixion (FZ150i) tại Indonesia có giá chỉ 2.300 USD.
Nếu không thích những mẫu xe phân phối chính hãng, người trẻ phải tìm tới những xe nhập khẩu bên ngoài có giá trên 100 triệu như CBR150R hay Yamaha R15, hay cao cấp hơn là những xe như KTM Duke 125 hay phân khúc 250 phân khối. Đương nhiên, đoạn giá này không dành cho số đông.
Đức Huy
