Xe tay ga đang ngày càng phổ biến nhưng không phải người sử dụng nào cũng lưu ý theo dõi nhiệt độ động cơ và lượng nước làm mát. Nhất là với phái nữ, với tỷ lệ sử dụng xe tay ga cao hơn nam giới, và cho dù đã sử dụng xe tay ga nhiều năm. Đặc biệt là những dòng xe sử dụng hệ thống làm mát bằng dung dịch như Honda SCR, Lead, Air Blade, SH và một số dòng xe khác.
Do thiết kế và lắp đặt, két nước và bình chứa phụ nằm ở vị trí khuất và khó quan sát. Như dòng xe Honda SCR/Lead, muốn quan sát bình chứa phụ thì phải mở cốp, tháo nắp đậy. Còn với Honda SH thì bộ phận này nằm ở phía trước, phải tháo mặt nạ ra mới nhìn thấy. Thiết kế của Yamaha Nouvo LX cũng tương tự.
 |
| Vị trí két nước làm mát trên xe Honda SCR. |
Về nguyên lý hoạt động, nước làm mát hoạt động tuần hoàn, không thất thoát. Nhưng trên thực tế, do sử dụng lâu ngày, các điểm kết nối bị hở, ống cao su bị nứt vỡ, dung dịch làm mát bị rò rỉ hoặc hơi nóng theo đường thông hơi thoát ra ngoài và bị cạn dần.
Hiện tượng kim đồng hồ chỉ nhiệt độ trên bảng điều khiển luôn chỉ ở vạch đỏ, dẫn đến máy ỳ, xe di chuyển được một đoạn lại chết máy và sau mỗi lần chết máy, máy nguội đi thì mới khởi động và đi tiếp được có thể do dung dịch làm mát đã cạn.
Ở những chiếc xe ga đã sử dụng lâu năm, khả năng tản nhiệt của két nước kém do bụi bẩn bám vào hoặc do ống dẫn bị đóng cặn, thậm chí bị tắc. Dù lượng nước vẫn còn đầy nhưng kim đồng hồ chỉ nhiệt độ vẫn ở vạch đỏ.
Một số trường hợp khác do nắp két nước hoặc hệ thống bơm bị hỏng, dẫn đến nước làm mát không được lưu thông.
 |
| Bình nước làm mát phụ của SCR. |
Trường hợp xấu hơn, phớt trục bơm nước bị rách hoặc toét, làm cho nước bị rò rỉ vào bên trong động cơ khi máy dừng hoạt động đột ngột lúc đang nóng và làm cho lượng nước hết rất nhanh. Hiện tượng này giống như nước tràn vào động cơ, làm axit hóa dầu động cơ dẫn đến giảm độ nhớt của dầu động cơ, khiến động cơ nhanh bị mài mòn.
Dung dịch nước làm mát cần kiểm tra và bổ sung sau mỗi lần bảo dưỡng xe định kỳ. Trường hợp bị cạn, hoặc bị tắc, hoặc nước còn đầy nhưng kim đồng hồ nhiệt độ chỉ ở vạch đỏ, thì cần đưa xe đi kiểm tra hệ thống làm mát và rất có thể cần phải sục rửa két nước. Chi phí cho mỗi lần sục rửa khoảng 50.000 đồng. Lượng nước thay mới tùy thuộc từng dòng xe theo hướng dẫn của nhà sản xuất nhưng chỉ mất một khoản từ 100.000 đến 200.000 đồng.
Lương Dũng
