Chúng ta hãy cùng tìm hiểu lịch sử ngành ôtô thông qua những chiếc xe tệ nhất mọi thời đại theo bình chọn của tạp chí Time, Mỹ.
1949 - Crosley Hotshot
 |
Chiếc ôtô thể thao đầu tiên được sản xuất tại Mỹ sau Thế chiến thứ hai. Trọng lượng 500 kg, chiều dài 3 m bị đánh giá thấp vì tốc độ rùa bò và độ nguy hiểm của nó.
Hotshot là thành quả của người đi tiên phong trong lĩnh vực hàng tiêu dùng - Powel Crosley Jr., Cincinnati. Mặc dù nổi tiếng với thương hiệu radio Crosley nhưng ông lại có hứng thú với ôtô, và cánh cửa đến với ngành ôtô đã nhanh chóng đóng lại với sự ra đi của Hotshot vào năm 1952.
Trong cuộc đua Sebring 6 tiếng vào năm 1950, nó chỉ đạt tốc độ trung bình 83 km/h. Thứ giết chết chiếc xe chính là động cơ 4 xi lanh 750 phân khối trục cam đôi, không được đúc bằng sắt mà được hàn gia nhiệt bằng thiếc dập khuôn. Trong khi chạy, các xi lanh bắt đầu gây tiếng ồn và nóng lên nhanh chóng.
1956 - Renault Dauphine
 |
Dauphine là chiếc xe gia dụng được đưa ra thị trường thay thế cho nhãn hiệu rất thành công trước nó là 4CV. Xe có thiết kế khung liền khối, động cơ 845 phân khối, 32 mã lực. Ban đầu nó được đặt tên là Corvette, nhưng sau phải đổi tên để khỏi nhầm với chiếc Chevrolet Corvette mới ra lò trước đó.
Trái ngược với Corvette, sự chậm chạp là đặc điểm nổi bật nhất của Dauphine. Trong cuộc đua Road&Track, phải mất 32 giây mới nâng được tốc độ của nó lên 100 km/h. Điều này khiến chiếc xe trở thành vô dụng trong tất cả các cuộc đua, thậm chí trong cả các cuộc đua máy kéo. Tuy nhiên, Renault lại bán được đến 2 triệu chiếc Dauphine trên khắp thế giới, rất có thể do giá siêu rẻ của nó. Tại Mỹ năm 1958, một chiếc như thế có giá 165 USD!
1957 - King Midget Model III
 |
Câu chuyện về King Midget cho ta thấy bức tranh về xã hội trung lưu Mỹ những năm 1950. Hai kĩ sư Claud Dry và Dale Orcutt, bang Ohio, muốn tạo một chiếc xe đa dụng hết sức đơn giản mà bất kỳ ai cũng có thể mua được.
Đặt bên cạnh chiếc King Midget thì ngay cả Ford Model T cũng trông như thể một chiếc Bugatti Royale (dòng xe hạng sang đắt nhất, hiếm nhất cho đến nay). Cuối những năm 1940, King Midget cho ra mẫu xe tự lắp ráp Model I với giá chỉ 500 USD, bao gồm sách hướng dẫn, khung, trục xe, cơ cấu lái và một mô hình đa chiều.
Xi-lanh không được bán kèm bộ lắp ráp, nhưng người mua có thể lắp vào xe bất kỳ loại xi-lanh nào họ muốn. Dòng xe này trở nên thật sự hài hước khi vào những năm 50, nó thậm chí có thể chạy được với động cơ Briggs&Stratton 2,5 mã lực, tương tự chiếc Briggs & Stratton Flyer 1920! Model III được giới thiệu vào năm 1957 nhưng nhanh chóng biến mất do những quy định mới về khí thải và độ an toàn của chính phủ Mỹ.
1957 - Waterman Aerobile
 |
Waldo Waterman, một trong những người tiên phong trong lĩnh vực hàng không, đã mất nhiều năm để nghiên cứu chế tạo ra một chiếc ôtô bay, giấc mơ của đời ông. Năm 1934, mẫu thử nghiệm đầu tiên mang tên Arrowplane đã bay thành công. Chiếc xe có một lớp cánh cao với ba bánh, khi chạy trên mặt đất cánh của nó xếp lại bên thân như cánh ruồi. Arrowplane được coi là chiếc xe bay đầu tiên trên thế giới. Hai thập kỷ sau, Waterman cuối cùng cũng hoàn thiện giấc mơ của mình với mẫu Aerobile, một chiếc máy bay cánh cụp có cánh quạt đẩy. Tất nhiên, có rất ít người chọn mua chiếc Aerobile vì tính thiếu thực dụng của nó. Sau cùng, nó được đưa vào trưng bày tại viện nghiên cứu Smithsonian, nơi nó không thể gây thêm một vụ tai nạn nào nữa!
1958 - Ford Edsel
 |
Chiếc xe trong ảnh đã có thể không tệ đến mức trở thành thương hiệu thất bại nổi tiếng nhất lịch sử nếu như không có sự can thiệp của giới truyền thông. Thực tế thì Edsel cũng là một chiếc xe ăn xăng và quá đắt, đặc biệt là vào thời kỳ suy thoái kinh tế cuối những năm 50, nhưng bộ phận marketing của Ford và giới truyền thông đã khiến công chúng mong đợi một chiếc xe lý tưởng như thể những siêu xe ngày nay.
Ngày ra mắt chiếc xe, 4/9/1957, kỷ niệm 50 thành lập Ford, cũng là ngày chấm dứt cơn sốt Edsel. Công chúng quay lưng lại hoàn toàn với chiếc xe. Ford chỉ bán được 84 nghìn chiếc cho đến khi dự án Edsel kết thúc vào 19/11/1959, bằng một nửa so với điểm hòa vốn của dự án. Điều thú vị khác là Tổng Giám đốc Ford khi đó, Robert McNamara “xui xẻo”, đã thuyết phục ban Quản trị ủng hộ dự án Edsel, để rồi một thập kỷ sau một lần nữa không thể rút chân khỏi thất bại của mình là cuộc chiến tranh Việt Nam trên cương vị Bộ trưởng Quốc phòng.
1958 - Lotus Elite
 |
Sợi carbon vào những năm 1950 đã có đặc tính rất đáng chú ý: bền, linh hoạt và nhẹ hơn thép cũng như rẻ hơn cả nhôm. Colin Chapman, người sáng lập ra hãng Lotus, luôn bị ám ảnh về việc giảm trọng lượng xe, là một trong những người đầu tiên sử dụng sợi carbon để chế tạo vỏ ôtô.
Chiếc Elite với khối lượng chỉ 500 kg, động cơ Coventry Climax 75 mã lực, đã trở thành một chiếc xe đua hết sức thành công khi chiến thắng trong cuộc đua Le Mans 24 giờ. Elite cũng là một chiếc coupe nhỏ nhắn đáng yêu với hệ thống giá treo được gắn liền với vỏ chịu lực tạo thành một chiếc xe thân liền đầy tinh tế.
Tuy nhiên, Elite vẫn được xếp vào danh sách những chiếc xe thất bại do sự nguy hiểm của nó. Sợi thủy tinh không có lõi thép khiến vỏ xe không thể đỡ được biến dạng của cấu trúc máy, gây ra nhiều tai nạn cho người điều khiển. Khuyết điểm này đã được sửa trong các mẫu ra sau.
1958 - Zunndapp Janus
 |
Janus được chế tạo bởi một nhà sản xuất của Đức có tên tuổi trong thời kỳ suy thoái kinh tế, xi-lanh 250 phân khối, động cơ 14 mã lực, tốc độ tối đa chỉ đạt đến 80 km/h. Chiếc xe có kiểu dáng đối xứng trước sau hết sức kỳ khôi. Tên và kiểu dáng của nó lấy cảm hứng từ thần Janus “hai mặt”, thần của lối vào và các cánh cửa.
Chiếc xe còn có tên gọi “coming or going” vì thoạt nhìn qua khó có thấy được nó đang tiến hay lùi. Đặc tính độc đáo nhất của nó là ghế ngồi hướng ra phía sau giúp người ngồi có thể trải nghiệm cảm giác khi ngắm nhìn con phố lùi dần ra xa. Có thể coi đây là một trong những chiếc xe hài hước nhất thời đó.
Phần 1
Quang Cương (theo Time)
