Trong năm tài chính 2008, kết thúc 31/3, Toyota công bố khoản lỗ 4,4 tỷ USD do doanh số liên tục đi xuống ở hai thị trường châu Âu và Mỹ. Đây là lần lỗ đầu tiên kể từ 1950. Với tình hình ngày càng khó khăn, Toyota dự kiến lỗ khoảng 5,5 tỷ USD trong năm tài chính 2009, kết thúc vào 31/3/2010.
Ngoài vấn đề nhu cầu đi xuống, nhà sản xuất này còn gặp khó khăn khi đồng yen liên tục tăng giá, khiến việc xuất khẩu từ Nhật bị ảnh hưởng. "Chúng tôi cần có thêm thời gian trước khi thị trường tài chính Mỹ, châu Âu và kinh tế thế giới phục hồi", Tổng giám đốc sắp mãn nhiệm Katsuaki Watanabe nói. Ông tỏ ra hối hận khi đã không nhanh chóng nhận ra những vấn đề và chậm trễ trong hướng giải quyết.
 |
| Mẫu xe hạng nhỏ iQ của Toyota. Ảnh: Mycar. |
Sự đi xuống của Toyota là một cú sốc lớn. Bởi trong năm 2007, hãng này lãi ròng tới 17 tỷ USD. Doanh thu cũng giảm tới 22%, xuống còn 202 tỷ USD.
Sau nhiều năm cố gắng để vượt qua GM về mặt doanh số, Toyota gặp ngay phải sự xuống dốc đột ngột của thị trường. Chính quán tính lớn của một tập đoàn khổng lồ khiến Toyota không kịp thích ứng. Trong khi các hãng xe nhỏ hơn như Honda lại nhanh nhạy hơn. Vì điều này mà Tổng giám đốc Katsuaki Watanabe sẽ phải nhường chức cho Akio Toyoda, cháu nội của nhà sáng lập, vào tháng 6 này.
Các chuyên gia cho rằng Toyota có dự trữ tiền mặt lớn và còn lâu mới bị rơi vào tình trạng phá sản như các đồng nghiệp Mỹ là General Motors và Chrysler. Standard&Poor's vẫn xếp Toyota ở mức AA trong đinh mức tín nhiệm nợ dài hạn, cao thứ ba.
Trong tháng 4, Toyota bán 126.000 xe ở Mỹ, giảm 42% so với cùng kỳ 2008 và bị Ford vượt qua.
Chỉ còn vài tuần nữa, thế hệ lãnh đạo mới Akio Toyoda sẽ lên nắm quyền điều hành Toyota. Ở tuổi 52, Akio vẫn còn khá trẻ để trở thành Tổng giám đốc của một tập đoàn Nhật.
Người tiền nhiệm Watanabe, tròn 67 tuổi vào 27/2, chỉ được bổ nhiệm khi ông đã 63 tuổi. Toyoda thông thạo tiếng Anh, đạt hạng ưu Thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Đại học Babson, bang Massachusset. Trong một thời gian dài, ông sống tại New York, làm chuyên gia đầu tư và cố vấn quản trị.
Tương lai của Toyota sẽ lại nằm trong tay gia đình Toyoda và mô hình "gia đình trị" sẽ được áp dụng trở lại sau nhiều năm mở cửa. Các chuyên gia phân tích hàng đầu thế giới vẫn đang tìm câu trả lời làm thế nào mà kiểu quản trị của gia đình Toyoda lại thành công đến vậy.
Và họ đang cần thêm một bằng chứng nữa từ Akio Toyoda.
Trọng Nghiệp (theo NYT)
