Greg Seeger, một tay chơi môtô sở hữu chiếc Yamaha FJR truyền động bằng trục (shaft drive). Anh nhớ tới những chiếc môtô trước đây của mình sử dụng xích để truyền lực, và chợt nhận ra "tại sao lại ít xe dùng truyền động dây đai đến thế"?
Theo Greg, rõ ràng truyền động dây đai (belt drive) so với truyền động bằng xích có ưu điểm đơn giản hơn, giá thành rẻ hơn, chi phí bảo dưỡng ít, hiệu suất truyền động tốt hơn. Thế những nhược điểm của loại này là gì, sao ngày càng ít hãng sản xuất? Câu hỏi của Greg được chuyển tới tạp chí chuyên ngành Cycleworld và nhận được câu trả lời thỏa đáng.
harley-davidson Softail CVO Breakout 2013 sử dụng truyền động dây đai. |
Theo chuyên trang này, không thể phủ nhận những ưu điểm của truyền động dây đai, nhưng một nhược điểm lớn lại là dễ mất sự ăn khớp gây trượt nếu dây đai đủ chùng, mặc dù trên động cơ đã có những bộ điều chỉnh để triệt tiêu độ chùng.
Khi tăng tốc bất ngờ, độ chùng và co giãn trên dây đai sẽ không chắc chắn được như xích, do đó dễ bị rơi vào hiện tượng xe mất cân bằng đuôi khi tăng tốc đột ngột do gia tốc mạnh khiến lực truyền tới trục sau không đều. Giải pháp rõ ràng để loại bỏ độ chùng của dây đai - làm cho các bánh răng phía trước đồng tâm với trục trụ quay phía sau - là sử dụng nhiều bộ điều chỉnh trên đường truyền. Vì những lý do này, truyền động dây đai thường được sử dụng trong những loại máy với hành trình giảm xóc phía sau rất giới hạn hoặc có hệ thống điều chỉnh độ chùng phức tạp.
Tuy nhiên công nghệ hiện nay cho phép các hãng loại bỏ bớt các nhược điểm của mỗi kiểu truyền động, bằng xích, dây đai hay bằng trục. Harley-Davidson là hãng trung thành với kiểu truyền động dây đai, Yamaha có V-Max, Kawasaki Vulcan cũng là những mẫu môtô phân khối lớn sử dụng dạng truyền động này. Đặc điểm chung đều là dòng cruiser, đòi hỏi sự êm ái trong vận hành chứ không thường xuyên có gia tốc gắt như sportbike hay nakedbike.
Minh Hy