Thị trường xe máy 50 phân khối trước nay vẫn được coi là một thị trường ngách bởi hầu hết các ông lớn có mặt tại Việt Nam như Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio đều không mặn nồng. Một phần bởi dung lượng thị trường chưa thực sự đủ lớn, ngoài ra cũng bởi sự trỗi dậy của xe đạp điện như một đối thủ trực tiếp.
Đối tượng khách hàng chủ yếu của xe 50 phân khối là học sinh, sinh viên hay nội trợ, với ưu điểm không cần bằng lái. Tuy nhiên, mức giá chưa thực sự dễ chịu là rào cản khiến khách hàng mục tiêu có sự cân nhắc giữa xe máy 50 phân khối và xe đạp điện.
 |
| Honda Dunk, mẫu scooter 50 phân khối lắp ráp tại Việt Nam để xuất ngược về thị trường Nhật. |
Xe đạp điện xuất hiện từ khoảng 2006-2007 nhưng bắt đầu phát triển từ khoảng 2009. Với ưu điểm rẻ, tiết kiệm năng lượng, không cần đăng ký, xe điện dần trở thành xu hướng, thu hút một phần không nhỏ lượng khách hàng từng dùng xe máy truyền thống.
Mức giá của xe đạp điện trung bình dao động từ khoảng 10 triệu tới 15 triệu, nhiều chủng loại, mẫu mã, xuất xứ chủ yếu Trung Quốc. Trong khi đó, xe máy phân khúc 50 phân khối lại có nhiều mức giá khác nhau, từ khoảng 12 triệu tới 50-60 triệu. Rõ ràng về mức giá, xe đạp điện có một điểm lợi so với xe máy 50 phân khối.
Tuy nhiên, không hẳn vì sự xâm lấn của xe đạp điện mà thị trường xe máy 50 phân khối mất chỗ đứng. Nhiều hãng xe và nhà phân phối vẫn tin tưởng vào tiềm năng phát triển của phân khúc này. Ông Wang Ching Tung, tổng giám đốc SYM nhận định: "Nhu cầu xe gắn máy nhỏ gọn, dung tích thấp, dễ di chuyển trong điều kiện đường xá Việt Nam, nhất là phục vụ đối tượng học sinh sinh viên, người cao tuổi, nội trợ…thường đi lại trên các tuyến đường ngắn, không cần bằng lái vẫn còn nhiều, nhất là tại các thành phố lớn đông dân", ông Wang Ching Tung nhấn mạnh.
Để hiện thực hóa đánh giá này, SYM đã tung ra thị trường hai mẫu 50 phân khối trước thềm năm học mới hồi tháng 9 năm ngoái, mức giá 13,5 và 15,3 triệu đồng. Bên cạnh đó, các nhà nhập khẩu khác cũng giới thiệu nhiều sản phẩm như Benelli Pepe 50 4T, Kymco Candy 50, Little Cub... chủ yếu có xuất xứ Trung Quốc, Đài Loan.
Anh Đạt, người có thâm niên kinh doanh xe máy nhập khẩu dòng 50 phân khối tại Hà Nội cho biết, rào cản lớn nhất khiến nhiều người không mua xe 50 phân khối là giá tiền ngang ngửa những xe phân khối lớn hơn. Không vào mùa nhập học hay sát Tết, có khi cả tháng bán được 1,2 chiếc, thậm chí phơi nắng phơi sương không có khách hỏi.
"Nếu nằm trong tầm tiền xe đạp điện thì người ta lại nghiêng về xe đạp điện vì không tốn xăng". Bên cạnh đó, nhiều khách hàng từng mua xe 50 phân khối đều tỏ ra lo ngại vì không có dịch vụ bảo hành chính hãng. Hầu hết các sản phẩm xe 50 phân khối giá rẻ đều là nhập khẩu không chính hãng, do đó các chế độ bảo hành, bảo dưỡng đi cùng không thể đáp ứng như các xe phân phối chính hãng khác.
Hiện nay, phía Nam là nơi xe máy 50 phân khối có đất diễn nhiều hơn ở miền Bắc. Tại TP HCM, thị trường phát triển chủ yếu vào tháng 7 và 8 hàng năm, trước thềm khai giảng năm học mới. Ngoài khu vực trung tâm mua bán xe máy dọc theo các con đường Nguyễn Tri Phương, An Dương Vương quận 5, khu vực đường Hoàng Văn Thụ, quận Phú Nhuận cũng bày bán khá nhiều mẫu xe 50 phân khối chủ yếu phục vụ cho đối tượng học sinh cấp 3.
Ngoài các mẫu xe của SYM như Angela, Galaxy hay Candy của Kymco, mẫu xe YMH được sản xuất trong nước với ngoại hình gần giống với chiếc Kawasaki Max cũng được bày bán khá nhiều.
 |
| SYM Elegant 50 dành cho nam giới. |
Theo anh Dũng, một chủ cửa hàng bán xe trên đường Hoàng Văn Thụ, quận Phú Nhuận, mẫu xe Kymco Candy được tiêu thụ khá tốt mỗi khi trước dịp tựu trường. ""Mẫu xe tay ga được thiết kế phù hợp cho lứa tuổi với giá bán khoảng 19 triệu đồng, ít hư hỏng vặt nên được nhiều phụ huynh chọn là chiếc xe gắn máy đầu tiên cho con cái mình", anh Dũng cho biết thêm.
Lý do khiến Sài Gòn tiêu thụ xe 50 phân khối tốt hơn Hà Nội bởi tại đây, người dân chưa thực sự tin tưởng vào chất lượng, khả năng vận hành quãng đường dài của xe đạp điện. Anh Dũng nhận định thêm: "Sài Gòn hay có triều cường, mùa mưa 6 tháng, mỗi lần mưa to ngập đường thường xuyên. Do vậy sử dụng xe đạp điện không an toàn. Thành phố lại rộng hơn nhiều so với Hà Nội nên việc đi xe đạp điện có lẽ chưa đáp ứng được nhu cầu người dân".
Cũng theo anh, ngoài 2 tháng trước khai giảng năm học mới được coi là cao điểm của xe 50 phân khối, thì những tháng còn lại, mỗi tháng các cửa hàng chỉ bán được vài ba chiếc, do nhu cầu khách hàng không lớn.
Đại diện nhà nhập khẩu Benelli Pepe 50 - mẫu xe 50 phân khối mới gia nhập thị trường Việt Nam cũng đã nhận được gần 100 đơn đặt hàng từ các đại lý khu vực phía Nam cho mẫu xe dành cho tuổi teen này.
Đề cập tới vấn đề này, một chuyên gia chiến lược trong ngành nhận định khó khăn là điều nhìn thấy trước mắt nhưng cánh cửa chưa đóng lại hoàn toàn với xe máy nhỏ. Bởi lẽ, nếu đánh vào đối tượng thu nhập khá, vẫn có thể phát triển vì thói quen tiêu dùng xe máy, lợi thế hơn hẳn xe đạp về dáng vẻ cũng như quãng đường vận hành, khả năng chuyên chở.
"Ít nhất phải 5-7 năm tới, khi ngành công nghiệp ôtô thực sự phát triển thì xe máy 50 phân khối mới lách dần qua khe cửa hẹp", vị này cho biết. Kịch bản phát triển phương tiện giao thông ở Việt Nam sẽ dần giống các nước phát triển, khi ôtô trở thành phương tiện ưu tiên, thị trường môtô nóng lên, khi đó những chiếc scooter cỡ nhỏ 50 phân khối trở thành lựa chọn khi muốn di chuyển trong phố quãng đường ngắn.
"Với tốc độ thay đổi như hiện nay, thị trường 50 phân khối hãy cứ ở ngách, chưa thể ra ngõ ngay được!".
Đức Huy - Đức Quang
